Dünya da tüm ülkelerde olduğu gibi Rusya Federasyonu da fotoğraf ve video çekimi yapılması konusunda düzenlemeler yapan yasalar hazırlamıştır. Esasen fotoğraf ve video çekimleri “Vatandaşların bilgi edinme ve bu bilgileri kayıt altına alma hakkı”na bağlı olan yasalar kapsamında değerlendirilmektedir.

En çok merak edilen ve karşılaşılan konularda örnekler vererek mevcut durumu anlatmak istiyorum;
Rusya’da kamuya açık alanlarda çekim yapılması yasak değildir, aynı şekilde kamu görevi yapan kişi ve kurumların da çekimlerin konusu olması kanunen serbest bırakılmıştır. Yani sizin bir alış-veriş merkezinde fotoğraf ve video çekimi yapmanız mümkündür, aynı şekilde bu alış-veriş merkezinde bulunan dükkanlarda çekim yapmak da kanunen hakkınızdır. Polis karakolları, vergi daireleri, emekli sandığı, itfaiye binaları, bakanlıklar gibi kamu hizmeti veren bina ve hizmet anında üniforma ve buna bağlı olarak görev numarası taşıyan tüm görevlileri ve çalışmalarının da çekimini yapma hakkına sahipsiniz. Ancak bu kurumlardaki odaların içerisinde dosya ve dolapların bulunduğu özel çalışma mekanlarının çekimi yasaktır. Yine aynı şekilde ilk yardım ekibinin çalışmasını ve çalışanlarını çekerken yardım ettikleri kişinin video veya fotoğrafını çekme ise yasaklanmıştır. Zira burada özel hayatın ihlali suçu oluşmaktadır.

Barajlar, her türlü enerji tesisleri, askeri alanlar, askeri limanlar, askeri araç ve teçhizatların (gemiler, uçaklar vs.) çekimi ise yasaklanmıştır.

Buradan şu sonucu çıkartmak mümkün olacaktır, bir çok mekanda yazan “Çekim yapmak yasaktır” uyarısı kanuna aykırı bir uygulamadır (alış-veriş merkezleri ve burada ki mağazalar, sergiler müzeler vs.) sizi engellemeleri kaba kuvvet kullanmaları ise suç teşkil etmektedir.

Video ve fotoğraf çekimlerinin bu kadar serbest yapılmasına izin verilmesine karşın esas kısıtlama bu çekimlerin kullanılması ve paylaşılmasına getirilmiştir. Trafikte görev yapan polis memurunun fotoğrafını çekmek serbest olsa da bu fotoğrafın yayınlanması için bu şahsın iznini almak gerekmektedir (kişisel verilerin paylaşılması kanunu).

Yapılan çekimlerin paylaşılması ise gerçekten son derece ince bir konudur, örnek vermek gerekirse; Moskova’da bir cadde de tarihi olarak sıralanan binalar hoşunuza gitti ve çekim yapıyorsunuz, bu esnada bazı tanımadığınız kişiler çekim sırasında kareye girdi diyelim… Bu çekimin paylaşılması için bu kişilerin iznine gerek yoktur, zira bu kişiler çekimlerin ana konusu değildir.

Diğer hassas bir konuda kamuya açık alanlarda ticaret yapan özel işletmelerin (mesela süper marketler) içerisinde çekim yapmak serbest olmasına karşın, ofis merkezinde kapısı kapalı bir ofis kiralamış özel işletmenin içerisinde çekim yapmak o kurumun izin vermesine bağlıdır. Son olarak hatırlatacağım konusu ise; video ve fotoğraf çekimlerinin vatandaşların bilgi edinme hakkı çerçevesinde düzenlendiğini yukarıda anlatmaya çalıştım. Vatandaşlar bilgi edinme haklarını kullanırken her türlü ses, görüntü kaydı yapan cihazı kullanabilirler.

Bu cihazların bilgi alınma işleminin yapılması sırasında çoklu kullanılması ve profesyonel cihazlar olması ise izin alınmasını gerektirmektedir.