Rusya Bağımsız Akaryakıtçılar Birliği (NTS), Rusya’da benzin fiyatlarının yakın zamanda yüzde 14 artabileceği konusunda uyardı.

Yıl sonuna kadar perakende benzin fiyatlarının enflasyonun üzerine çıkabileceğini hatta yüzde 14 oranında artabileceğini belirten NTS, 18 Mart’ta Mikhail Mishustin’e bir mektup göndererek, akaryakıt piyasasındaki durumu istikrara kavuşturmak için devlet tarafından acil önlemler alınmasını talep etti.

İzvestiya gazetesinin haberine göre, St. Petersburg Uluslararası Emtia ve Hammadde Borsası’nda (SPIMEX) 1 Aralık 2020’den 17 Mart 2021’e kadar AI-92 oktan ve AI-95 oktan benzin fiyatları yüzde 18,5’ten fazla artış göstererek ton başına 92 oktanda 53,6 bin rubleye, 95 oktanda ise 55,3 bin rubleye ulaştı.

NTS temsilcilerinin Mishustin’e yazdığı mektupta, potansiyel akaryakıt krizini önlemeye yardımcı olabilecek öneriler iletti. Petrol ürünleri üretimini artırmak için devlet tarafından ek mali teşviklere ihtiyaç duyulduğunun ifade edildiği mektupta destekler sayesinde iç piyasadaki arz oranlarının yükseleceği vurgulandı.

Benzer bir önlemin 2018 yılında alındığını hatırlatan birlik temsilcileri, o yıl benzin ve motorin üzerindeki tüketim vergilerinde indirime gidildiğini, bu sayede krizin hafifletildiğini belirtti.

NTS temsilcilerine göre, şu an iç pazarda petrol ürünleri için amortisman uygulamasının iptal edilmesi gerekiyor. Petrol amortisman uygulamasının, uluslararası dalgalanmalardan etkilenen iç pazarı dengeleyemediği gibi pazarın istikrarını da bozduğu açıklandı.

2018’de hükümet, ülkedeki belli başlı on yerli petrol şirketi ile akaryakıt piyasasını istikrara kavuşturmak için anlaşma imzalamıştı. Petrol üreticileriyle Rusya Federal Antitekel İdaresi (FAS) ve Enerji Bakanlığı’nın ortaklaşa imzaladığı petrol anlaşmaları, 2019’da akaryakıt fiyatlarında artışın tahmini ortalama yıllık enflasyonun yüzde 4,6 sınırını aşmamasını öngörüyordu. Daha sonra anlaşmayla belirlenen oranlar, KDV oranlarındaki değişikliğe bağlı olarak yüzde 1,7 artırılarak revize edilmişti.

Petrol üreticileriyle yapılan bu anlaşmalar 2019 yılında sona ermişti. Hükümet tarafından alınan özel vergi önlemleri ve petrolde amortisman uygulamasıyla akaryakıt fiyatlarındaki artışın sınırlandırılmasına devam edildi.

Devletin özellikle iç pazarda akaryakıt satış fiyatlarını dengelemek için yürürlüğe koyduğu amortisman uygulaması sistemi, 2019’dan itibaren geçerliliğini koruyor. Bu sistemle Rusya’daki motor yakıtlarının (benzin, dizel yakıt) fiyatlarının sabit bir seviyede tutulması amaçlanıyor. 

Rus Ural marka petrolün düşük ihracat fiyatlarında, iç pazardaki satışlardan büyük kar elde eden yerli petrol şirketleri, kar oranlarının bir bölümünü devletle paylaşmak zorunda. Fakat petrol ihracat fiyatları yüksek ise, devlet petrol şirketlerine ülke içindeki satışlarında benzin ve motorin fiyatlarını yükseltmemesi için ortaya çıkan fiyat farkını telafi ederek ödeme yapıyor. 

Maliye Bakanlığı, devam eden bu uygulama sayesinde geçtiğimiz yılın mart ayında petrol şirketlerinin hazine bütçesine yaklaşık 10,5 milyar ruble kazandırdığını açıklanmıştı.