Uluslararası piyasa araştırma ve danışmanlık şirketi KPMG, Rusya’da ayçiçek yağı fiyatlarının devlet tarafından sınırlandırılmasıyla, üreticilerin şimdiden 15 milyar ruble kaybettiğini ve bu kayıpların yıl sonunda 50 milyar rubleye ulaşacağını bildirdi.
RBK’nın haberine göre, hükümetin verdiği kararla ayçiçek yağı toptan ve perakende fiyatlarının sabitlenmesi uygulamasının ayçiçek yağı üreticilerinin kar marjlarının 15 milyar ruble azalmasına neden olduğu bildirildi.
Fiyatlardaki sınırlamanın piyasadaki ayçiçek yağı üreticilerini olumsuz etkilediğini vurgulayan KPMG uzmanları, bunun sonrasında ihracatta oluşan dengesizlik ile birlikte iç ve dış pazardaki ayçiçek yağı fiyatlarında meydana gelen farklılıkların da altını çizdi.
KPMG uzmanları, ayçiçek yağı üreticilerinin iç pazar satışlarında elde ettikleri gelir kaybının, her bir tonluk toptan ayçiçek yağı satışında 30 ila 40 bin ruble olduğunu tahmin ediyor.
KPMG Rusya Tarım Piyasaları Uzmanı Ilya Strokin, üreticilerin kendi kayıplarının henüz mütevazi rakamlarda olduğunu düşünmesine rağmen yıl sonunda piyasa koşullarında yaşanacak değişiklikler dikkate alındığında toplam gelir kaybının 50 milyar rubleyi geçebileceğini belirtti.
Rusya’da ayçiçek yağı fiyatları neden sabitlendi?
Geçtiğimiz yılın aralık ayında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bazı temel gıda ürünlerinin fiyatlarında keskin bir artışa dikkat çekmesinin ardından hükümet kararıyla ayçiçek yağı ve şeker fiyatları sabitlenmişti.
Üreticilerin toptan satışlarında sunduğu makul fiyatın belirlenip sabitlendiği uygulama, Tarım Bakanlığı ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından üreticilerle imzalanan özel anlaşmalarla yürürlüğe girdi. Bu anlaşmalara göre 1 litre ayçiçek yağının maksimum toptan satış fiyatı 95 ruble, perakende satış fiyatı da 110 ruble olarak sınırlandı.
Bu hafta hükümet yetkilileri, fiyatları sabitleme uygulamasının olumlu sonuç verdiğini, bu uygulamanın ekim ayına kadar devam edeceğini bildirmişti.
Strokin, geçtiğimiz aralık ayında uygulamaya konulan devlet tedbirlerinin amacına ulaştığını belirterek, “Eğer bu anlaşma yürürlüğe girmeseydi, vatandaşlar Ayçiçek yağını litre başına 120 rubleden daha fazla fiyatla satın alacaklardı.” dedi.
Ancak bu sabitlemenin iç pazardaki fiyatların dış pazar fiyatlarıyla eşitsizliğine yol açtığını belirten Strokin, dış pazarda toptan Ayçiçek yağı fiyatlarının ton başına bin dolardan fazla olduğunu, Rusya’da ise ortalama yıllık toptan satış fiyatlarının yaklaşık 750 dolarda seyrettiğini ifade etti.
Strokin fiyatlardaki artışın, hava koşulları nedeniyle özellikle Bulgaristan, Romanya, Rusya ve Ukrayna’daki bu yılki yağlı tohum hasadının düşmesine bağlıyor.
Uzmanlar, şu an ürün fiyatlarını 110 rublede sınırlamak zorunda kalan ayçiçek yağı üreticilerinin her litre başına toptan satışta 80 ila 90 ruble kaybettiğini, dış piyasalar ile kıyaslandığında bu fiyatın yaklaşık 200 ruble olması gerektiğini söylüyor. Dış piyasalarda yükselen ayçiçek yağı toptan fiyatlarıyla birlikte içerdeki üreticilerin ihracatları sayesinde kayıpların az da olsa telafi edildiğini belirten uzmanlar, Tarım Bakanlığı tarafından ayçiçek yağı üreticileri için birkaç gün önce açıklanan destek paketinin bir an önce uygulanmasının, üreticileri rahatlatabileceği konusunda hemfikir.