Rusya’da pandemi nedeniyle bölgelerde bütçe krizleri, önemli boyutlara ulaştı. Gelirlerde azalmaya rağmen harcamaların büyümesiyle birlikte, yalnızca federal bütçeden gelen destekle tutunmaya çalışan bölgelerin mali durumu risk altında bulunuyor.
Makroekonomik Analiz ve Kısa Vadeli Tahmin Merkezi (CMAKP) uzmanlarının araştırmaları sonucu ortaya çıkan veriler, ülkede karantina nedeniyle bölgesel bütçe gelirlerinin azalmasına rağmen, nüfusun azalan gelirlerini telafi etmek ve pandemiyle mücadele önlemlerinin finanse edilmesiyle birlikte harcamaların arttığını gösterdi.
CMAKP uzmanları, bölgelerinin bütçe gelirlerinin yalnızca devletten gelen yardımlarla sabitlenebildiğini düşünürken, bölge bütçelerinin vergi ve vergi dışı gelirlerinin geçtiğimiz yılın nisan ve mayıs aylarında sırasıyla yüzde 30 ve yüzde 20 azaldığını ifade etti. Daha sonra vergi gelirlerinin kendini toparlamaya başladığını gözlemleyen uzmanlar, yine de bölgelerin 2020 gelirlerinin bir önceki yıla oranla yüzde 2 düştüğünü işaret etti.
2020 yılında bölgelere federal bütçeden aktarılan yardım rakamlarının 3,8 trilyon rubleye ulaştığını ifade eden uzmanlar, 2019 yılında bölgelere giden bütçe yardımlarının toplam hacminin 1,3 trilyon ruble olduğunu hatırlattı.
CMAKP uzmanları, Merkez Bankası‘nın uyguladığı yumuşak para politikasıyla birlikte bölgelerdeki yerel yönetimlerin borç finansmanlarına başvurduğunu da aktarırken, sonuç olarak bölgelerde artan borçların sunulan hazine bonosu ve devlet tahvilleri ile güvence altına alındığını açıkladı.
Mevcut yıl içerisinde bölgelerin kısa vadeli istikrarı sürdüreceğini tahmin ettiklerini belirten uzmanlar, bunun ancak giderek yumuşatılan pandemiyle mücadele kısıtlamalarına bağlı olacağının da altını çizdi.
Sadece devlet bütçesi sayesinde bölgelerin geçtiğimiz yıl yaşanabilecek büyük ölçekli krizden zor da olsa kaçınabildiklerini ifade eden uzmanlar, Rusya’nın borç yükü en yüksek bölgelerini de hazırladığı raporla belirledi.
Borçlanmada lider bölgeler
Buna göre ülkenin bölgeleri arasında Mordovya ve Oryol Bölgesi ile Hakasya Cumhuriyeti borçlanmada lider bölgeleri oluşturuyor.
Enflasyon ve yaptırım risklerinin hızlanmasıyla birlikte belirtilen bölgelerin, çoğu kısa vadeli olan bütçe kredilerinin yaklaşık yüzde 20’sini geri ödemek zorunda kalacağını belirten uzmanlar, bu durumun bölgeler için büyük bir risk yaratacağına inanıyor.
CMAKP raporunda, borç yükü bulunan bölgeleri kırmızı bölge olarak nitelendiren uzmanlar, Kostroma, Pskov, Tomsk, Oryol bölgeleri ile Karelia ve Kalmıkya’nın borç yükünün kendi gelir düzeyinin yüzde 84 üstünde olduğunu belirtti. Bununla birlikte Rusya’nın üç bölgesinde (Udmurtya, Hakasya ve Mordovya) bu rakamın yüzde 100’ü aştığı ifade edildi.
Yılın başında Rusya Federal Hazine yetkilileri, 2020 sonunda oluşabilecek toplam bölgesel bütçe açığının 762,2 milyar rubleye ulaşacağını tahmin ettiklerini belirtmişti. Bu rakam, bütçe gelirlerinin toplam hacminin yüzde 5’ini oluşturuyor.
Hazine yetkililerinin bildirdiğine göre, ülkedeki 85 bölgeden 58’i yılı bütçe açığı ile kapattı. Bölge gelirlerine göre en yüksek bütçe açığı Kemerovo ve Tümen bölgelerinde kaydedilirken, Udmurtya ve Yamalo-Nenets Özerk Bölgesi ile Başkurt ve Arkhangelsk bölgesinde yüksek bütçe açıkları olduğu belirtildi.
