Rusya’nın başkenti Moskova’da Afganistan meselesine ilişkin düzenlenen “Moskova Formatı” toplantısında Afganistan’ın yeni yönetimine “kapsayıcı hükümet” kurma çağrısı yapıldı.
Rusya Dışişleri Bakanlığınca yapılan yazılı açıklamada, üçüncü kez düzenlenen Moskova Formatı toplantısına Rusya, Çin, Pakistan, İran, Hindistan’ın yanı sıra Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan ile Taliban’ın Afganistan’da kurduğu geçici hükümetin temsilcilerinin katıldığı belirtildi.
Afganistan’ın egemenliği, bağımsızlığı ve toprak bütünlüğüne saygı duyulduğu vurgulanan açıklamada, “Taraflar, Afganistan’ın barışçıl, bölünmez, bağımsız, ekonomik olarak gelişen, terör ve uyuşturucu suçlarından özgür ve temel insan hakları normlarına saygı gösteren bir devlet olarak yeniden oluşumuna bağlılıklarını teyit etti.” ifadeleri kullanıldı.
Taliban’ın iktidara geldiğine dikkatin çekildiği açıklamada, Afganistan ile yeni gerçeklerin dikkate alınması doğrultusunda ileride etkileşimin sağlanması gerektiği vurgulandı.
Afganistan’da kapsayıcı hükümet
Açıklamada, “Toplantıya katılan ülkeler, Afganistan’ın mevcut yönetimini, devlet yönetimi sisteminin iyileştirilmesi ve ülkedeki tüm etnik ve siyasi güçlerin çıkarlarını yansıtan gerçek kapsayıcı hükümetin oluşturması yönünde ek önlemler almaya çağıyor. Bu, Afganistan’da ulusal uzlaşma sürecinin sonlandırılması için temel koşul olacaktır.” ifadesi kullanıldı.
Afganistan yönetimin, “ılımlı” ve “ihtiyatlı” iç ve dış politika izlemesi gerektiği belirtilen açıklamada, “Yeni yönetimi, Afganistan‘ın komşu ülkelerine yönelik dostça siyaset izlemesini, kalıcı barış, güvenlik, güvenilirlik, uzun vadeli refah gibi ortak hedefleri gerçekleştirmeye ve etnik gruplar, kadınlar ve çocukların haklarına saygı göstermeye çağırıyoruz.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Açıklamada, Afganistan’da yasaklı terör örgütlerinin aktif hale gelmesinden endişe duyulduğu vurgulanırken, tarafların bu ülkede güvenliğin sağlanmasına destek vereceğini teyit ettiği belirtildi.
Geçici hükümetin Afganistan topraklarının komşu, bölge ve tüm dünya ülkelerinin güvenliğine karşı kullanılmayacağını yeniden teyit ettiği aktarılan açıklamada, bunun memnun edici olduğu ifade edildi.
Afgan halkına acil insani ve ekonomik yardımın sağlanması gerekiyor
Açıklamada, Afganistan’da sosyal, ekonomik ve insani durumun kötüleşmesinin endişe verici olduğu belirtilerek, şu ifadelere yer verildi:
“Taraflar, uluslararası toplumun, ülkenin çatışma sonrası yeniden inşası sürecinde Afgan halkına acil insani ve ekonomik yardımın sağlanması yönünde girişimlerinin pekiştirilmesine ihtiyaç duyulduğunu dile getirdi. Bu bağlamda, katılımcılar, Birleşmiş Milletler (BM) himayesinde temsili bir uluslararası bağış konferansının erken düzenlenmesi için girişimde bulunmayı önerdi.”