Rusya’nın ulusal doğalgaz şirketi Gazprom, ülkedeki yeraltı gaz rezervlerini tamamen doldurduğunu belirterek Avrupa’ya tam kapasite gaz pompalamaya başlayacağını açıkladı.
Gazprom, önümüzdeki kış mevsiminde iç piyasaya kesintisiz gaz arzını sağlamak için Rusya’daki yeraltı depolama tesislerine gaz tedarikini planlanandan önce tamamladığını söylediği açıklamasında, yakın zamanda Avrupa’daki doğalgaz tesislerine tedarikini artırmaya başlayacağını vurguladı.
29 Ekim’de Gazprom tarafından ülkedeki yeraltı doğalgaz rezervlerine 72,6 milyar metreküp gaz pompalandığı belirtilirken, ancak bunların ikmali üzerinde çalışmanın sürdüğü, aynı zamanda maksimum günlük depolama kapasitesinin 847,9 milyon metreküpe çıkarıldığı bildirilen şirket açıklamasında, Gazprom yönetiminin aldığı kararla Avrupa’ya tam kapasite gaz tedarikine odaklanacağının altı çizildi.
Avrupa’ya gaz tedarikinin artırılması, Rusya Federasyonu Başkanı Vladimir Putin tarafından ilgili emrin verilmesinden sonra, Gazprom Yönetim Kurulu Başkanı Aleksey Miller tarafından ekim ayı sonunda açıklanmıştı.
Miller, Rus yeraltı gaz rezervlerine planlanan gaz tedarikinin 1 Kasım’a kadar tamamlanacağını, ancak zorunlu tatil günlerinin duyurulması nedeniyle bu sürecin 7 Kasım dahil olmak üzere planın ötesine geçeceğini duyurmuştu.
Miller tarafından iç piyasadaki çalışmaların tamamlanmasının ardından Rus gazının Avrupa depolama tesislerine sevkiyatlarını artırma planlarının açıklaması, Avrupa’da gaz fiyatlarını önemli ölçüde düşürmüştü.
Ancak yine de yüksek seviyelerde kalan gaz fiyatları, cuma günü Hollanda TTF endeksine göre aralık vadeli işlemlerde bin metreküp başına 883 dolardan işlem gördü.
Rekor seviyelerde artan enerji fiyatları, Avrupa ekonomilerini ve vatandaşlarını derinden etkilemeye devam ederken, Rusya, söz konusu krizin baş sorumlularından olmakla suçlanıyor.
Başta doğal gaz olmak üzere rekor seviyede artan enerji fiyatları nedeniyle çok sayıda fabrika kapanmak veya üretime ara vermek zorunda kalırken, vatandaşlar da önemli oranda artan enerji faturalarıyla karşı karşıya kaldı.
Yetkililer ise kış dönemine girerken derinleşebilecek krizin uzun sürebileceği ve en kötü senaryonun henüz gerçekleşmediği konusunda uyarılarda bulunuyor.
Öte yandan, Avrupalı ve ABD’li bazı yetkililere göre, bu krizin baş sorumlularından biri, ilave gaz sevkiyatı yapmayı reddeden Rusya.
Batılı yetkililer, Rusya’nın Avrupa’daki enerji açığını bir silah olarak kullandığını ve böylece Avrupa mevzuatlarında kendi lehine bazı değişiklikler yaptırmaya çalıştığını öne sürerken, Rusya, Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hattına ilişkin gerekli onayların verilmesi için şantaj yaptığı yönünde de suçlanıyor.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, 18 Ekim’de yaptığı açıklamada, “Enerji fiyatlarındaki artışın derin jeopolitik kökleri var. Rusya tüm sözleşmelerini yerine getirdi, ancak sevkiyatları artırmadı.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da 7 Ekim de Avrupa’daki enerji krizinde Rusya’ya işaret ederek, “Rusya’nın enerjiyi bir baskı aracı, siyasi bir silah olarak kullandığı bir geçmişi var.” demişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise ülkesinin enerjiyi bir silah olarak kullandığına yönelik suçlamaları kabul etmediklerini belirterek, “Avrupa’daki enerji krizi doğal gaz açığından ötürü kaynaklanmadı. Avrupa’daki gaz fiyatları elektrik açığı nedeniyle yaşandı. Bazı ortaklarımızın yaptığı gibi, kendi hatalarından ötürü başkasını suçlamaya gerek yok.” ifadelerini kullanmıştı.
Putin ayrıca 27 Ekim’de Gazprom’a talimat vererek, Rusya’daki doğal gaz depolama tesislerini 8 Kasım itibarıyla doldurduktan sonra, Avrupa’daki depolama tesislerine yönelik doğal gaz tedarikini artırma talimatı verdi.