Rusya hükümeti, ayçiçek yağı fiyatlarındaki yükselişle mücadele kapsamında iç pazardaki fiyat artışını önlemek için 1 Nisan’dan itibaren ihracatına uyguladığı vergiyi ton başına 260,1 dolardan 313 dolara yükselttiğini açıkladı.
Tarım Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, 1 Nisan 2022 itibariyle yürürlüğe girecek güncel ihracat vergisinin borsalarda ton başına bin 447,2 dolara çıkan ayçiçek yağı fiyatına göre hesaplandığı belirtilirken, alınan karara göre 1 Eylül 2021’den 31 Ağustos 2022’ye kadar ayçiçek yağında yüzde 70’lik değişken ihracat vergisi getirildiği ifade edilirken, ton başına bin dolar olarak tespit edilen baz fiyat ile ay içerisinde borsalarda kaydedilen ortalama gösterge fiyatı arasındaki farktan ayarlama katsayısının değeri (ton başına 50 dolar) düşülerek tahsil edildiği vurgulandı.
Tarım Bakanlığı, belirlenen ayçiçek yağı ve ayçiçek yağı tohumu ihracat vergilerinin Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) ülkeleri dışına yapılan ihracatlar için geçerli olacağının da altını çizdi.
İhracat vergilerinde artış kararının Rusya’nın iç pazarında ayçiçek yağı fiyatlarının dengelenmesi için alındığı ifade edilirken, uygulamanın vatandaşların uluslararası pazardaki fiyat artışlarından korunmasını ve Rusya’da ayçiçek yağı perakende fiyatlarının dengelenmesini amaçladığı da vurgulandı.
Dünyanın en büyük ayçiçeği ithalatçısı ülkelerinden olan Türkiye, bu ithalatı ağırlıkla Ukrayna ve Rusya’dan yapıyor.
Öte yandan Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilim, Türkiye ve Avrupa ülkelerine ayçiçek yağı tedarikini olumsuz etkiliyor.
Rusya ve Ukrayna, küresel buğday ihracatının yüzde 30’unu, mısır ihracatının yüzde 20’sini ve ayçiçek yağı tedarikinin yüzde 76’sını oluşturuyor.
Türkiye, geçen yıl da Rus ayçiçek yağının en büyük ithalatçısı olmaya devam ederken, 12 ay boyunca Rusya’dan yüzde 42 artışla 913 bin ton ayçiçek yağı ithal ettiği, ithalatın parasal olarak 2,5 kat artarak 1,1 milyar dolara ulaştığı da biliniyor.
2020 yılında Türkiye’ye ihraç edilen ilk 3 ürün arasında yer alan ayçiçeği tohumu, 2021 yılında Rusya’dan tedarik edilmedi.
Türkiye’ye tarım ürünleri ihracatı gelecek tahminleri
Rusya Tarım Bakanlığına bağlı Federal Tarım İhracatı Geliştirme Merkezi Agroexport, 2030 yılına kadar Rusya’dan Türkiye’ye gıda tedarik potansiyelinin 5 milyar doları aşacağı vurgulanırken, potansiyeli olan tarım ürünleri arasında ayçiçek yağı, buğday, arpa, mısır ve baklagiller olduğu da aktarıldı.
Aynı zamanda Türkiye’ye şeker pancarı ve etil alkol ihracat hacimlerinde de artış öngören Agroexport, ön verilere göre Rusya’nın genel olarak tarım ürünleri ihracatının 2021’de yüzde 22 artarak 36 milyar 36 milyon dolara yükseldiğini açıkladı.