Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanlığına bağlı uzun vadeli ekonomik kalkınma stratejileri ve yatırım merkezi CSR tarafından yapılan araştırmalar, bu yılın sonuna ülkedeki işgücü piyasasında 2 milyon kişinin istihdam edilemeyeceğini gösterdi.
“Yaptırımlar sonucunda Rusya ekonomisindeki boş pozisyon ve iş sayısı 2 milyon kişi azalabilir” ifadelerine yer verilen raporda bu nedenle ülkedeki işsizlik oranının mevcut yüzde 4,4’ten yüzde 7,1-7,8 bandına yükselebileceği tahmini yapıldı.
CSR, uzun vadede yapısal değişimler sayesinde Rusya’da istihdamın istikrara kavuşabileceğine de işaret ettiği raporunda, yaptırımlardan zarar görecek ve işçi azaltımına gidecek olan otomotiv endüstrisi, metalurji ve inşaat sektörlerindeki yeni iş ve boş pozisyon sayısındaki azalmanın hafif sanayi, yerli perakende ve IT alanında çalışan ihtiyacı artışıyla telafi edilebileceği vurgulandı.
CSR uzmanlar, Rusya işgücü piyasası için en olası iki gelişme senaryosu çiziyor.
Buna göre ilk durumda ekonomide uzun vadeli bir yapısal durgunluk olması durumunda Rusya’daki işsizlik oranı, ekonomik olarak aktif nüfus arasında mevcut yüzde 4,4 oranından önümüzdeki birkaç yıl içinde yüzde 6,4–6,5’e yükselecek.
İkinci senaryoya göre ise ekonomide yaklaşık 2 milyon iş kaybı nedeniyle işsizlik 2022’nin sonunda yüzde 7,1-7,8 bandına ulaşabilecekken, ancak 2023 yazına kadar işgücü piyasası giderek toparlanmaya başlayacak.
Uzmanlar, daha hızlı adaptasyonun tercih edilebileceği ikinci seçenekte birçok şirketin faaliyetlerini askıya almış olmalarına rağmen hala personellerini elinde tutmaları gerçeğinin dikkate alındığını vurgularken, Rusya’daki faaliyetlerini askıya alan yabancı şirketlerin henüz toplu işten çıkarma eylemlerine yönelmediğinin de altını çiziyor.
Öte yandan McDonald’s, IKEA ve Heineken gibi on binlerce kişi için istihdam kapısı olan dev şirketlerin işten çıkarmaya başlamasıyla işgücü piyasalarının tamamen olumsuz yönde değişeceği ifade ediliyor.
Konuyla ilgili açıklama yapan Rusya Çalışma Bakanı Anton Kotyakov, bakanlığın henüz ülkedeki şirketler arasında toplu işten çıkarmalar kaydetmediğini söylerken, bakanlığa ulaşan bilgilere göre bu yıl içerisinde işverenler tarafından sadece 50 bin kişinin işten çıkarılacağını, yaklaşık 14 bin işçinin ise ücretsiz izne çıkarılacağını aktardı.
Rusya işgücü piyasasında boş pozisyon sayısındaki azalmanın öncelikle otomotiv sektörü ve ev aletleri gibi ithal bileşenlere daha fazla bağımlı olan endüstrilerde meydana geleceğinin altını çizen CSR uzmanları, bunun yanı sıra ihracatına kısıtlama getirilen metalurji ve gübre üretimiyle birlikte ekonomik zorlukların yaşanacağı inşaat alanında da işten çıkarmaların yaşanabileceğini belirtiyor.
Uzmanlar, aynı zamanda bir dizi endüstrinin Rusya’da ek emek gerektirecek ürünlere olan talepteki artışla karşı karşıya kalacağının altını çizerken, yaptırımlar nedeniyle Rusya’da tekstil üretiminin önemli hale geleceğini aynı zamanda yerli giyim perakende sektöründe de yeni eleman ihtiyacı doğacağı konusunda hemfikir.
CSR, Rusya’da IT, giyim ve mikro elektronik alanında hizmet veren yabancı şirketlerin ayrılması, kısıtlamaların yanı sıra rubledeki değer kaybıyla ithal ürünlere erişimdeki zorluklar ve ithal ikame desteklerinin bu sektörlerdeki işgücü talebini artırabileceğine, diğer alanlardaki iş kaybını kısmen dengeleyebileceğine inanıyor.
Uzmanlar, öte yandan toptan, perakende ve inşaat alanlarındaki istihdamda küçümsenmeyecek bir paya sahip olan göçmen çalışanların yeni oluşan ekonomik koşullarda mesleki becerilerini ne ölçüde geliştirebileceklerinin de bilinmediğini söyledi.