ABD ve Avrupa Birliği (AB) tarafından uygulanan mali yaptırımlarla ihracat ödemelerinde sorun yaşayan Rusya, ticaret hacmini artırmaya çalıştığı Hindistan’a kendi Mali Mesajlaşma Sistemi’ne (SPFS) katılmasını önerdi.
Yaptırımlara maruz kalan Rusya ile ticareti artırmayı planlayan ülkeler arasında yer alan Hindistan’ın Rusya Merkez Bankası tarafından SWIFT’e alternatif olarak yarattığı SPFS üzerinden kendi para birimi rupi ve ruble ile ticari ödemelerini gerçekleştirebileceğini yazan Bloomberg, şimdiden bu konu hakkında Hindistan hükümetinin çalışmalara başladığını aktardı.
Bloomberg’e konuşan uzmanlar, SPFS kullanımına ilişkin henüz bir karar verilmediğine, ancak Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Hindistan’a yapacağı ziyaretin konularından biri olacağına inanırken, önümüzdeki hafta Rusya Federasyonu Merkez Bankası’ndan bir heyetin de yeni sistemin uygulanmasının ayrıntılarını görüşmek üzere Yeni Delhi’yi ziyaret edebileceğini söyledi.
Hindistan, Rusya’dan koklaşabilir taş kömürü ithalatını ikiye katlayacak
Yaptırımlar nedeniyle Rusya’dan petrol ve doğalgaz alıcılarının giderek azalması, enerji ihtiyacını daha uygun anlaşmalarla gidermeyi planlayan Hindistan’ın da iştahını kabartıyor.
Hindistan Çelik Bakanı Ramchandra Prasad Singh, yakın zamanda Yeni Delhi’de düzenlediği bir konferansta, ülkenin çelik üretiminde önemli bir bileşen olan Rus koklaşabilir taş kömürü ithalatını ikiye katlamayı planladığını söylemişti.
Bakan, Hindistan’ın çelik üretiminde önemli bir bileşen olan Rus koklaşabilir taş kömürü ithalatını 4,5 milyon tona çıkardığını vurgularken, Rusya’nın Hindistan’ın en büyük altıncı koklaşabilir taş kömürü ve termal kömür tedarikçisi olarak önemli bir ticaret ortağı konumuna sahip olduğunun altını çizdi.
Daha önce Birleşmiş Milletler (BM) toplantıları da dahil olmak üzere uluslararası arenada Rusya’nın Ukrayna’daki askeri operasyonunun kınanmasına katılması için yapılan baskıya rağmen çekimser kalan Hindistan, yaptırımlara rağmen Rusya’dan enerji ithalatını artırmayı hedefliyor.
Çok sayıda ülkenin geniş kapsamlı yaptırım uyguladığı ve petrol boykotuna hazırlandığı Rusya’dan 3 milyon varil petrol alan Hindistan, yakın zamanda ABD ve diğer ülkelerden yaptırım çağrılarına rağmen daha fazla petrol alımı yapacaklarını açıkladı.
Hindistan basınındaki haberlerde ise Rusya’nın petrol satışlarını artırmak ve yaptırımları delmek için yüzde 20 indirime gittiği belirtiliyor.
SPFS nedir?
Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, ABD ve Avrupa Birliği (AB) tarafından bazı Rus bankalarının uluslararası ödeme sistemi SWIFT’ten çıkarılması karşısında yabancı finansal piyasa katılımcılarının Rusya Merkez Bankası’nın sunduğu Mali Mesajlaşma Sistemi’ne (SPFS) katılabileceğini söylemişti.
“Yurt içinde SWIFT’in yerini alabilecek bir finansal mesajlaşma sistemimiz zaten kullanılıyor” diyen Merkez Bankası Başkanı, yurt dışındaki şirketlerin de Rusya ile ödemelerde bu sisteme entegre olabileceklerini, bu şekilde uluslararası ticaretini sürdürebileceğini açıkladı.
SPFS sisteminin mali mesajlaşmada iç trafiği ilgilendirdiğinin altını çizen Nabiullina, bu sisteme dost ülkelerin kendi para birimlerinin entegre edilmesinin mümkün olduğunu vurguladı.
Dünyanın tüm ülkelerinin bankacılık sektörü tarafından bilgi aktarımı ve para transferleri için kullanılan uluslararası SWIFT sisteminden çıkarılma riski nedeniyle Rusya, 2014’te SPFS’yi (Mali Mesajlaşma Sistemi) geliştirmeye başlamış, Aralık 2017’de kullanıma açmıştı.
SWIFT’in analoğu olarak bilinen Rusya’nın yerli finansal mesajlaşma sistemi, finansal işlemlerle ilgili elektronik mesajların iletilmesi için alternatif bir kanal görevi görürken, hem ülke içinde hem de yurtdışında finansal mesajların kesintisiz iletimini garanti edebiliyor.
Sistemin SWIFT formatında veri iletebildiğini açıklayan Merkez Bankası, ancak SPFS’nin SWIFT kanallarına bağlı olmadan çalıştığını aktardı.
Rusya’da 2017’de tam olarak çalışmaya başlayan Mali Mesajlaşma Sistemi, herhangi bir para birimindeki işlemlerle ilgili mesajları iletebilirken, başlangıçta yalnızca yerli Rus kullanıcıları için tasarlanmış, ancak Nisan 2021’e kadar 20’den fazla Belarus bankasıyla birlikte Ermenistan merkezli Arshidbank ve Kırgızistan merkezli Asya Bankası’nın bağlanmasıyla uluslararası nitelik kazanmıştı.
Ayrıca, Almanya ve İsviçre’deki büyük Rus bankalarının yan kuruluşlarının erişimi bulunan SPFS’nin Çin piyasaları ile entegrasyonu konusunda müzakerelerin sürdüğü belirtildi.
Merkez Bankası verilerine göre sisteme bugüne kadar 399 dev kullanıcı katılırken, 2020’de SPFS’nin aylık mali işlem trafiği 2 milyon mesaja ulaşmıştı.
SPFS sisteminin Rusya’nın iç finansal veri alışverişindeki payı ise 2021 yılına gelindiğinde lider SWIFT’den sonra yüzde 20,6’lık paya ulaştı.
Aralık 2021’de Rusya Merkez Bankası SPFS Geliştirme Departmanı Başkanı Denis Baryshkov, finansal mesajlaşma sistemine bağlanan kullanıcılar arasına dokuz ülkeden 38 yabancı katılımcının dahil olduğunu belirtmiş, aynı zamanda tüm Belarus bankalarının bu sisteme bağlandığını aktarmıştı.