Rusya İçişleri Bakanlığı (MVD) Göç İdaresi Başkan Yardımcısı Oleg Kadochnikov, ülkede hayali evlilik temelinde yabancı vatandaşlar tarafından alınan kalıcı oturum izinlerinin (VNJ) iptal sayısının 2021’de beş kat arttığını belirtirken, iptal edilen geçici oturum izinlerinin (RVP) sayısının ise üç kat arttığını aktardı.

Polis Radyosu’na konuşan Kadochnikov, yabancı bir vatandaşın Rusya Federasyonu’nda basitleştirilmiş bir şekilde ikamet izni alması için başvuru prosedürlerinde kanunları kötüye kullanma vakalarını daha yakından takip ettiklerini vurgularken, “Oturum izni almak için yapılan hayali evlilik anlaşmalarını takip için yeni çalışma düzenledik. Yapılan çalışmaların sonucu 2021’de geçici oturma izinleri iptali 41 kişiden 124 kişiye, kalıcı oturum izni iptali de 18 kişiden 96 kişiye yükseldi” diye konuştu.

MVD’nin takipleri sonucu oturma izinleri ellerinden alınan yabancı vatandaş sayılarında 2020’ye kıyasla keskin artışın yeni yasalar nedeniyle meydana geldiğine işaret eden Göç İdaresi Başkan Yardımcısı, Interpol göç istatistiklerine göre göçmen statüsü elde etmek için yabancı vatandaşlar tarafından sağlanan bin 400 evlilik sertifikasının gerçekliğini doğrulamak için 2022’de faaliyetleri artırdıklarını ifade etti.

Ayrıca MVD Göç İdaresi’nin 2021 yılındaki çabaları sayesinde yasa dışı göç organizasyonlarına ilişkin belgelenen suçların sayısında yüzde 26 artış olduğunu söyleyen Kadochnikov, “Hayali evlilik, sahte ikametgâh adresi ve diğer sahte göç kayıtlarının takibi ve belirlenmesine yönelik çalışmaların etkinliği neredeyse yüzde 30 arttı. 2021’de yaklaşık 500 bin kişi bu temelde Rusya İçişleri Bakanlığı göç kaydından çıkarıldı” diye konuştu.

Kadochnikov, İçişleri Bakanlığı’nın güncel bilgi kaynakları sayesinde hayali göç kaydı ve ikamette sahtecilik şüphesiyle 500’den fazla adres belirlediğini, denetimler sonucunda, yabancıların ikamet ettikleri yere hayali olarak kayıt yaptırdıklarına ilişkin 65’ten fazla ceza davası açıldığını sözlerine ekledi.

Vatandaşlık hakkı zorlaştırıldı

Geçtiğimiz yılın aralık ayında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rus vatandaşlığı hakkı kazanılmasını zorlaştıracak kriterleri içeren yeni yasa tasarısını imzalamıştı.

Rus vatandaşlığı alma hakkı mevzuatında yer alan bazı kriterlerin basitleştirilerek değiştirilmesini öneren Putin, aynı zamanda Rus vatandaşlığını kaybetme kriterlerinin de düzenlenmesini istemişti.

Çocuk yoksa vatandaşlık yok

Duma elektronik veri tabanında yayınlanan “Rusya Federasyonu Vatandaşlığı Hakkında” temel yasa taslağında, bir Rus vatandaşı ile yapılan evlilik sonrası Rus vatandaşlığının basitleştirilmiş formatta alınmasının yalnızca evli çiftin ortak çocuğu olması durumunda mümkün olabileceği, aynı zamanda yabancı yatırımcı ve kalifiye uzmanların basitleştirilmiş Rus vatandaşlığı edinme hakkına sahip kişiler kategorisinde dahil edilmemesi öngörülüyor.

Açıklayıcı notta yer alan ifadede, yasa tasarısının bir kişinin Rusya Federasyonu ile gerçek bağlantısı olmaksızın resmi kriterler temelinde Rus vatandaşlığının verilmesi anlamına gelmediği belirtilirken, “Yabancı vatandaşlar ile Rus vatandaşları arasında Rus vatandaşlığının kazanılması için yapılan “hayali (anlaşmalı) evliliklerin önüne geçilmesi gerekçesiyle basitleştirilmiş vatandaşlık başvurularının ancak evli çiftin ortak çocuğa sahip olması durumunda gerçekleşebileceği vurgulandı.

Yatırımcıya basitleştirilmiş vatandaşlık verilmeyecek

Putin’in Duma’ya sunduğu yasa tasarısı, aynı zamanda yabancı yatırımcı ve ülkede kalifiye uzman statüsünde çalışanların Rusya Federasyonu vatandaşlığını basitleştirilmiş bir şekilde edinme hakkına sahip kişiler kategorisinden çıkarılmasını öngörüyor.

Tasarıyla ilgili açıklayıcı notta, mevcut mevzuatta yer alan yabancı yatırımcı ve kalifiye uzman statüsüne sahip çalışanların basitleştirilmiş vatandaşlık prosedürlerinin “pratikte rağbet görmediği” vurgulandı.

Vatandaşlık iptali

Yasa tasarısı, terör suçları, devlete karşı suç eylemleri, uyuşturucu suçları dahil olmak üzere ciddi suçlar işleyen bireylerin daha önce kazanılan Rus vatandaşlığından mahrum edilmesini de öneriyor.

Öneriye göre daha önce Rus vatandaşlığı alan yabancıların vatandaşlıklarını sona erdirme yetkisi ise İçişleri Bakanlığı’na devredilecek.

Rus vatandaşlığı verilmesi uygulamalarında devlet başkanının yetkilerini genişleten yasa tasarısı, devlet başkanının vatandaşlık alabilecek kişilere ilişkin kararlarında insani amaçlarla birlikte diğer amaç ve kriterler de yer alabilecek.

Belgeye göre, eski SSCB vatandaşları ve sahip oldukları çocuklar, Rusya’da yaşayan ve Rus vatandaşı olan yakın akrabaları olan yabancılar, Rus İmparatorluğu veya SSCB topraklarında kalıcı olarak yaşayanların torunları basitleştirilmiş vatandaşlık alma hakkını sürdürürken, yatırımcıların basitleştirilmiş vatandaşlık elde edemeyecek olması, yakın zamanda Rusya Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı “Altın Vize” uygulaması üzerinde soru işaretlerine yol açabilecek.