Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından hazırlanan raporda, Rusya’ya karşı ilan edilen finansal yaptırımlar ve geniş kapsamlı sermaye kontrollerinin Rusya’daki kripto varlıklarının popülaritesini artırabileceğine dikkat çekildi.

Rusya’daki kripto varlıklarının popülaritesinin kısmen Rusların resmi kurumlara olan güvensizliğine ve ülkedeki dar ekonomik ve yatırım fırsatlarına bağlayan IMF, bununla birlikte Rusya’da yüksek oranda nitelikli bilişim uzmanlarının varlığına işaret ettiği raporunda, “Batı yaptırımları, Rusya’da kripto para faaliyetlerini büyük ölçüde artırabileceği gibi Rus nüfusunun ilgisinde de artışa neden olabilir. Kripto varlıklara olan ilginin bir başka nedeni de vergi kaçakçılığıdır” ifadelerini kullandı.

Raporu hazırlayan IMF uzmanlar, son zamanlarda uygulanan uluslararası yaptırımlar ve büyük sermaye kontrollerinin bu eğilimi potansiyel olarak güçlendirebileceğini aktarırken, daha önce uluslararası derecelendirme kuruluşu Moody’s, kripto para biriminin sınırlı pazar ve kripto borsalarında ödeme izleme mekanizmalarının kullanılması nedeniyle Batı yaptırımlarıyla başa çıkma yöntemi olarak Rusya için etkisiz olduğunu aktarmıştı.

Rusya’da vatandaşlar, tasarruflarını koruyabilmek ve yurt dışına para transfer edebilmek için kripto paralara yoğun ilgi göstermeye başladı.

İşlem hacmi bakımından dünyanın en büyük kripto para borsası Binance verilerine göre, Ukrayna’da askeri operasyonların başlamasından bir gün önceki 23 Şubat’ta Rus rublesiyle işlem yapılan Bitcoin (BTC) hacmi yaklaşık 100 BTC düzeyinde olurken, operasyonun başladığı 24 Şubat’ta ise bu rakam yüzde 330 artışla 430 BTC’ye çıktı.

7 Mart’ta ise 500 BTC’ye yükselen kripto para işlemlerinin artışını sürdürdüğü belirtilirken, “Sabit coin” olarak tanımlanan Tether’da ruble ile yapılan işlemler de 23 Şubat’a kıyasla yüzde 400 artarak 28 Şubat’ta 35 milyon dolara çıktı.

Rusya Merkez Bankası tahminlerine göre Rusların kripto para birimleriyle yıllık işlem hacmi yaklaşık 5 milyar dolar düzeyindeyken, bazı uzmanlara göre ise Rusya vatandaşlarının sahip oldukları toplam kripto varlıklar yaklaşık 200 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.

Rus yetkililerin kripto paralara yaklaşımı değişti

Rusya’da Ukrayna’daki askeri harekât öncesinde kripto paraların ülkede tümüyle yasaklanması gündeme gelirken, yetkililerin artık bu alana yönelik yaptıkları ılımlı açıklamalar da dikkati çekiyor.

Son olarak ülkenin en büyük bankası Sberbank’a dijital finansal varlıkları ihraç ve takas etme lisansı verilirken, Rus hükümeti, ülkede kripto para madenciliği yapanlara yönelik yasakların gelmeyeceğini aksine bu sektöre yönelik mevzuatların geliştirilmesi gerektiğini duyurdu.

Rusya’da uygulamaya konulan sermaye kontrolleri nedeniyle vatandaşların yurt dışına döviz gönderilmesi yasaklanırken, kripto para piyasalarına yönelik gönderilere ise herhangi bir kısıtlama getirilmedi.

Batılı ülkeler de Rusya’nın kripto paralarla yaptırımları delebileceği endişesiyle bu alanda çeşitli kısıtlamalar getirmek isterken, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde da dün yaptığı açıklamada, kripto paraların Rusya’ya uygulanan yaptırımları delmekte kullanıldığını söyledi.

Ancak Rusya’daki en yaygın kripto para borsası Binance’ten yapılan açıklamada, yaptırımların, kripto paraların “felsefesine” aykırı olduğu gerekçesiyle Rusya’daki vatandaşların varlıklarına veya işlemlerine yönelik bir yasak getirilmeyeceği bildirildi.

Kripto paralar ambargoyu aşabilmek için bir araç haline gelebilir

Konuyla ilgili konuşan Moskova’daki Finans Üniversitesi’nin Sosyo-Ekonomik Araştırma Enstitüsü Direktörü Aleksey Zubyets, ülkede kripto paralara yönelik talebin daha da artacağını söyledi.

Rus rublesindeki değer kaybının söz konusu talebi artıran önemli bir unsur olduğuna işaret eden Zubyets, “Diğer nedeni ise şu anda yaptırımlar nedeniyle belirli ürünleri alabilmek için yurt dışına para göndermekte sorun yaşıyoruz. ABD ve Avrupa Birliği tarafından ilan edilen ekonomik savaşta, kripto paralar ambargoyu aşabilmek için bir araç haline gelebilir.” dedi.

Zubyets, Türkiye’de de kabul edilen Mir sisteminin yanı sıra, Çin’le yuan kullanımı gibi çeşitli alternatiflerin geliştirildiğine işaret ederek, “Yeni bir uluslararası finansal ödeme sistemi şekilleniyor. Bu, diğer şeylerin yanı sıra kripto para birimlerini de içerecek ve bu yüzden kripto paraların Rusya pazarındaki önemleri daha da artacak.” diye konuştu.

Ekonomik savaşta kripto paraların rolü artacak

Rusya’da yetkililer dahil kimsenin bu kadar fazla yaptırım uygulanmasını beklemediğine işaret eden Zubyets, “Şimdi Rusya Merkez Bankası ve bankalar uluslararası ödemeleri yapabilmek için kendi başlarına bazı planlar yapmak zorunda kalıyorlar. Bunlar, 10 yıl önce icat edilmesi gereken ve Rus varlıklarının potansiyel olarak engellenmesini önleyecek araçlar. Ne yazık ki bu yapılmadı ve alternatif bir ödeme sistemi oluşturulması da dahil olmak üzere bazı önlemler alınmadığı için son 10-15 yılda kaybettiğimiz kayıp zamanın bugün büyük ölçüde bedelini ödüyoruz.” dedi.

Aleksey Zubyets, Rusya’nın kaybolan zamanı telafi etmek için çalışmalar yürüteceğini belirterek, “Yakın gelecekte Rusya’da daha geniş bir kripto para sirkülasyonu olacağını ve kripto para biriminin ülkemizdeki tüm finansal sistemin istikrarını sağlama ve yeniden yapılandırma araçlarından biri olacağını düşünüyorum.” yorumunda bulundu.