Rusya ile birlikte Belarus, Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan’ın üye olduğu Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) zirvesi, 2,5 yıl aradan sonra ilk kez başkent Moskova’da düzenlendi.

Kremlin Sarayı’nın Aleksandr Salonu’nda gerçekleştirilen zirvede Rusya Putin’le birlikte Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukashenko, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ve Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman da hazır bulunurken, toplantının başında geleneksel olarak ortak fotoğraf çektiren liderlerin gündemi, KGAÖ işbirliği, Afganistan tehditleri ve NATO oldu.

Kasım 2019’dan bu yana KGAÖ liderlerini ilk kez yüzyüzde formatta başkent Moskova’da bir araya getiren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, zirvenin basına açık kısmında yaptığı konuşmasında, tüm liderleri Moskova’da ağırlamaktan duyduğu mutluluğu dile getirirken, KGAÖ’nün kuruluş belgesinin imzalanmasının 30. yıldönümü ve örgütün fiili olarak faaliyete geçmesinin 20. yıldönümü vesilesiyle tüm liderleri tebrik etti.

Zorlu dış politika geçmişine rağmen Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nün daha da geliştirilmesini umduğunu dile getiren Rus lider, özellikle son yıllarda tam teşekküllü bir uluslararası yapıya dönüşen örgütün özellikle böyle zor zamanlarda gelişmeye devam edeceğine emin olduğunu ifade etti.

1992 ve 2002’de de zor zamanlar olduğunu kaydeden Putin, “Zor zamanlarımız aslında hiç bitmiyor. Ancak Sovyet sonrası alanda çok önemli bir rol oynayan bu örgütümüz, bölgede istikrar sağlayıcı bir rol oynamaktadır. Umarım bu anlamda, sorumluluk alanımızdaki bölgedeki yeteneklerimiz ve etkimiz artarak sürecektir” diye konuştu.

Kazakistan’daki olaylar, KGAÖ’nün önemini pekiştirdi

KGAÖ liderlerinin Kazakistan’daki barışı koruma operasyonundan alınan tecrübeleri dikkate alarak askeri işbirliği konusunda ortak bir bildiri imzalayacağını da belirten Putin, askeri alan dahil olmak üzere çeşitli alanlarda ortak olarak işbirliğine devam etme kararlılığını teyit edecek ortak bir bildiri imzalayacaklarını, askeri ve savunma alanındaki ortak bildirinin uluslararası arenada koordineli eylemlerin artırılmasına yönelik olduğunu söyledi.

Kazakistan’da ocak ayındaki barışı koruma operasyonunda elde edilen başarının KGAÖ’nün olgunluğunun, gerekliliğinin ve dış tehditlere yeterince karşı koyma yeteneğinin kanıtı olduğunun altını çizen Rus lider, “Sınırlı bir süre içinde KGAÖ barış gücü, özellikle yurtdışından kontrol edilen yerel aşırılık yanlıları tarafından Kazakistan’daki iktidarın ele geçirilmesini engellemiş, bölgedeki iç siyasi durumu hızla istikrara kavuşturmaya yardımcı olmuştur” ifadelerini kullandı.

Kazakistan lideri Tokayev’in isteğiyle bölgede KGAÖ barış gücünün konuşlandırılmasının örgütün tarihinde bir ilk olduğunu hatırlatan Putin, operasyonun örgütün askeri yapısı ve istihbarat güçleri arasındaki etkileşimin güçlü yanlarını ortaya çıkarmayı başardığını, aynı zamanda hala üzerinde çalışılması gereken konular olduğunu da gösterdiğini belirtti.

Konuşmasında Ukrayna’ya da değinen Putin, aşırılıkların ve milliyetçi grupların tüm ülkelerde gözlemlenebildiğini, ancak Ukrayna dışında hiçbir yerde devlet düzeyinde Nazizm’in bu kadar teşvik edilmediğini vurgularken, sadece Ukrayna devletinin Nazizim’le özdeşleştirilenleri halk kahramanı yaparak yüceltmeye çalıştığını e medeni hiçbir ülkede neo-Nazi sembollerinin kullanılmadığını ifade etti.

Sovyet sonrası alanda Amerikan biyo laboratuvarlarının biyolojik materyaller topladığına da işaret eden Putin, tehlikeli hastalıkların yayılmasının özelliklerini inceleyen Amerika’nın Ukrayna’da esasen biyolojik silahlar geliştirmeye çalıştığını, Rusya’nın Pentagon’un Sovyet sonrası bölgelerdeki biyolojik aktivitesi hakkında uzun zamandır uluslararası örgütleri uyardığını kaydetti.

Pentagon’un Ukrayna’da uzmanlaşmış biyolojik laboratuvar ve merkez kurduğunu ifade eden Rus lider, “Bu biyolojik laboratuvarların hiçbiri, bir şekilde faaliyetlerine başladıkları ülkelerin nüfusuna pratik tıbbi yardım sağlamakla meşgul değiller. Bu tür laboratuvarların ana görevi biyolojik materyalleri toplamakla birlikte virüs ve tehlikeli hastalıkların nasıl yayıldığını kendi amaçları için incelemektir” ifadelerini kullandı.

Putin, Ukrayna’da uzun süredir gözlemledikleri neo-Nazizm’in yayılmasına göz yuman ve aslında onu teşvik eden NATO’nun ABD dış politikasının bir aracı olarak hareket ettiğinin altını çizdiği konuşmasına şu şekilde devam etti:

“Kuzey Atlantik İttifakı’nın İsveç ve Finlandiya ile birlikte genişlemesi, tamamen yapay olarak yaratılan bir sorun. Bu, ABD’nin dış politikadaki çıkarları için yapılıyor. Genel olarak NATO, zaten ABD dış politikasının bir aracı olarak ısrarlı, agresif ve ustaca bir şekilde kullanılıyor. Bütün bunlar zaten zor olan uluslararası güvenlik ortamını daha da kötüleştiriyor. Finlandiya ve İsveç, Rusya’nın hiçbir sorunu olmadığı devletlerdir. Ancak bu ülkelerin NATO’ya üye olması Rusya için bir tehdit yaratmasa da askeri altyapılarımızı bu ülkelerin sınırlarına genişletmemize neden olacaktır. Buna tepki vereceğiz.”

Rus lider KGAÖ zirvesine katılan liderlere zirvenin basına kapalı bölümünde Ukrayna’daki askeri operasyonun gidişatıyla ilgili detaylı bilgi vereceğini de sözlerine ekledi.

Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ)- Belarus, Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya Federasyonu ve Tacikistan tarafından, 1992 yılında imzalanan Kolektif Güvenlik Anlaşmasını (KGA) temel alarak 2002 tarihinde kurulan uluslararası bölgesel güvenlik örgütü olarak biliniyor.

Örgüt anlaşmalarına göre, bir üye devlete yapılan saldırının tüm üye devletlere yapılmış bir saldırı olarak değerlendirileceği prensibiyle hareket edilirken, bu durumda askeri ittifak kurulmasının yolu açılıyor.