Şubat ayı sonu itibariyle birçok yabancı kiracının evlerini terk ederek ülkeden ayrıldığı Rusya’da, yaz sezonu nedeniyle de kiralık konut piyasaları büyük durgunluk yaşarken, başkent Moskova’daki dairelerde kiraların düşmesine rağmen alıcı bulunamadığı belirlendi.
Rusya’nın en büyük emlak şirketlerinden Inkom-Nedvizhimost kiralık konut departmanı müdür yardımcısı Oksana Polyakova, halihazırda başkentteki kiralık daire piyasalarında gözlemlenen daire arzının taleplerin iki katına ulaştığını vurgularken, bu nedenle ev sahiplerinin kiralarda indirime gitmek zorunda kaldığını aktardı.
Aynı zamanda talepteki düşüşün mevsimsel faktörle ilgili olduğunu hatırlatan Polyakova, “Okulların bitişi ve tatil sezonu sebebiyle yaz sonuna kadar kiralık daire taleplerinde canlanma beklenmiyor. Yaz sonu itibariyle ise pazarın yeniden canlanabileceğini ve fiyatların artacağını umuyoruz” diye konuştu.
Arz, talebi çoktan geçti
Moskova’da genellikle kiralık daire sahibi olan yabancı çalışanların şubat sonu itibariyle Rusya’yı kitlesel olarak terk etmeye başladığını kaydeden Polyakova, Moskova’daki uzun vadeli kiralık konut piyasasına yönelik tekliflerin yılbaşından bu yana yüzde 80 arttığını ve bugün oluşan kiralık daire taleplerinden beş kat daha fazla olduğunu söyledi.
Rusya’nın en büyük emlak portallarından CIAN’da gayrimenkul piyasaları uzmanı Viktoria Kiryukhina, haziran ayında 28 bin 600’den fazla kiralık daire teklifinin olduğunu belirtirken, bu sayının geçtiğimiz yıl 17 bin olduğunu ifade etti.
Bir diğer emlak şirketi Est-a-Tet kiralık konut departmanı müdürü Yulia Dymova ise geçen ay boyunca kiralık daire ilanlarının sayısının 2 bin adet arttığını, son üç ayda ise 10 bin adet artış gösterdiğini vurgularken, “Tekliflerin bir kısmı, satılamayan daireler ve ev sahipleri bunları kiralamaya karar verdi. Bazı daireler de şimdi hem kiralık hem de satılık olarak piyasalarda. Uzun vadeli kiralama işlemlerinde büyük düşüş gözlemliyoruz. Talepteki düşüşle günübirlik kiralanan daireler henüz uzun dönemli kiraya da geçirilemiyor. Rusya’da günlük kira talebi bir bütün olarak Yeni Yıl tatillerine kıyasla üç katına çıktı. Geçen yıla kıyasla ise yüzde 70 daha yüksek” ifadelerini kullandı.
Bahar mevsiminde kiralık daire piyasalarının pahalı ipotek oranları ve uzaktan çalışanların ve ofislerine geri dönmesiyle desteklendiğini hatırlatan uzmanlar, Rusya’da kiralık konut talebinin her zaman yaz mevsiminde düştüğünü belirtirken, kiracıların faaliyetlerinin tatil sezonunun sona ereceği ağustos ortasında veya eylül başında başladığını, aynı zamanda iş ve eğitim sezonunun başlamasıyla birlikte öğrencilerin de Moskova’ya döneceğini aktardı.
Kiryukhina, öte yandan başkentteki daire kiralarında düşüş eğilimi olduğunu da vurgularken, CIAN’a göre, Haziran 2022’nin ortalarında Moskova’daki tek odalı dairelerin ortalama kiraları şubat ayına göre yüzde 13 daha düşük olarak 43 bin 800 rubleye geriledi.
İki odalı dairelerin fiyatı daha da düşerek yüzde 19 kayıpla ortalama 70 bin rubleye ulaştı.
Polyakova, talepleri büyük ölçüde aşan daire ilanları nedeniyle şiddetli rekabet karşısında ev sahiplerinin indirimlere başvurduğunu söylerken, ev sahiplerinin yaklaşık yüzde 35’inin kira oranlarını koruyarak kira indirimine gitmek istemediğini, geri kalanının ise yüzde 5-10’luk kira indirimi yaptığını ekledi.
Kiralardaki en büyük düşüşün, şubat ayına kıyasla yüzde 23 ile Moskova’nın merkez bölgelerindeki dairelerde yaşandığını belirten uzman, diğer ilçelerde bu oranların yüzde 8 ila 15 seviyesinde olduğunu paylaştı.
Emlak şirketi Est-a-Tet uzmanı Dymova, kiralık konut piyasasında fiyat indiriminin yaşanmadığı tek daire kategorisinin business class daireler olduğunun altını çizerken, ancak lüks konut fiyatlarının düştüğünü, kiraların geçen yıla göre bu kategoride yüzde 14 daha düşük olduğunu ifade etti.
