Batı yaptırımları nedeniyle birçok yabancı markanın piyasalardan çekildiği Rusya’da, yabancı şirketlerle Franchising anlaşmalarına olan taleplerin haziran ayında neredeyse yüzde 60 oranında düştüğü kaydedildi.
Kommersant gazetesi, perakendede Franchising sistemiyle çalışan yerel oyuncuların 2021 verilerine göre piyasada zaten yüzde 80’ni aşan bir paya sahip olduğunu kaydettiği haberinde, Rusya’da faaliyetlerini sona erdirmeye çalışan yabancı markaların franchise işini şu anda Rus şirketleri arayarak devretmeye çalıştığını aktardı.
Franshiza.ru analistleri, haziran ayında Rusya’daki yabancı franchise talebinin yıllık bazda yüzde 58 düştüğünü hesaplarken, Batılı şirketlerden gelen bu tür tekliflerin payının daha az ölçüde düştüğünü de vurguluyor.
Haziran verilerine göre Batılı şirketlerin Rusya piyasasında franchize teklif arzı geçen yılki yüzde 14’lük değerlerden yalnızca yüzde 12,5’lik değerlere gerilerken, son yıllarda piyasada çok sayıda yerel oyuncunun ortaya çıktığını belirten uzmanlar, Rusların franchize formatında çalışmama tercihinin yalnızca mevcut jeopolitik krizle açıklanamayacağının da altını çiziyor.
Franshiza.ru, 2020 yılında uluslararası şirketlerin franchising pazarındaki tekliflerinin payının yüzde 20 olduğunu hatırlatırken, şirketin müdürü Anna Rozhdestvenskaya, “Franchising pazarını bir bütün olarak ele alırsak, Levi’s veya McDonald’s gibi şirketlerin ayrılmasının istatistikler üzerinde neredeyse hiçbir etkisi olmadı. Bu tür franchise bayiliklerine sahip şirketler hiçbir zaman toplu olarak çıkmak istemedi, ancak ortak arıyorlardı. McDonald’s buna en iyi örnek…” diye konuştu.
Ancak geçmiş yıllarda bir franchise seçen Rus girişimcilerin uluslararası bir şirkete yöneldiğini, şimdi ise daha fazla yerlileşmeye çalıştığını öğrenen Kommersant, Türk restoran zincirlerinden bir temsilcinin sözlerine atıfta bulunarak, restoran zincirinin son aylarda Rus girişimciler tarafından yeni franchise sözleşmelerine ilgisinin azaldığını kaydettiğini, potansiyel ortakların markalarıyla ilgilenmeye devam etmesine rağmen yüksek derecede belirsizlik nedeniyle imtiyaz anlaşmalarının sonucuna ulaşılamadığını aktardı.
Anna Rozhdestvenskaya, Franchise sistemiyle çalışan, bu nedenle yaptırımlara rağmen kapanmayan fast food zinciri KFC’yi örnek verirken, “Mart ayından bu yana Rusya Federasyonu’ndaki tüm yatırımlarının donduran KFC, bu kararıyla yeni franchise sözleşmelerine izin vermiyor. Rusya’da franchising aracılığıyla temsil edilen buna benzer yabancı markalarla önceden anlaşma yapan girişimciler ise piyasadaki boşluktan yaralanarak kendi şubelerini açmaya başlıyor” ifadelerini kullandı.
