Uluslararası finans, ekonomi verisi ve haber platformlarından ABD’li haber ajansı Bloomberg, Türkiye’nin Rusya’dan enerji temini için ABD dolarını reddedebileceğini, doğalgaz ödemelerinde ruble yada Türk lirası gibi ulusal para birimlerini kullanabileceğini yazdı.
İsmi açıklanmayan Türk yetkililerin Bloomberg’e verdiği demeçte, Türkiye’nin doğalgazda Rusya ile anlaşmalarda ABD doları yerine ruble ve Türk lirasıyla ödeme yapmayı düşündüğünü, bu konunun 19 Temmuz’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Tahran’daki görüşmesinde de gündeme geldiğini aktardı.
Ajansın muhatapları, Rusya’dan doğalgaz teslimatlarında rubleyle ödemelerin Türk hükümetinin döviz rezervlerindeki düşüşü yavaşlatmasına yardımcı olacağını vurgularken, aynı zamanda Rusya’nın Türk tedarikçilerden mal ve hizmet satın alırken Türk para birimini kullanabileceğini de belirtti.
Türk lirası ve rublenin iki ülkenin ticari ödeme mekanizmasında para birimi olarak kabul edileceğine dikkat çeken Bloomberg, söz konusu mekanizmanın Ankara’nın yabancı döviz rezervlerini koruyarak Türk lirasını enerji ithal etmek için kullanmasına izin verebileceğini, Türk lirasıyla ödeme alan Rusya’nın da bu rezervleri Türk tedarikçilerden mal ve hizmet alımlarını finanse etmek için kullanılabileceğinin altını çizdi.
Putin ve Erdoğan arasında İran’ın başkenti Tahran’da yapılan görüşmenin ardından taraflar, ulusal para birimiyle ticaret ile ilgili herhangi bir açıklama yapmazken, öte yandan Rusya Devlet Başkanı Yardımcısı ve Kremlin Dış Politika Danışmanı Yury Ushakov, 19 Temmuz Salı günü İran’ın başkenti Tahran’da Rus ve Türk heyetlerinin ticarette ulusal para birimlerine geçişte uzlaşma konusunun da yer aldığı önemli ekonomik konularda özel istişarelerde bulunacaklarını duyurmuştu.
“Ulusal para birimlerinde karşılıklı anlaşmalara geçiş de dahil olmak üzere, Rus-Türk işbirliğinin daha da geliştirilmesi ve genişletilmesi konularına kendini adamış Türk meslektaşlarımızla özel istişareler yapmayı planladık” diyen Ushakov, Tahran’da gerçekleştirilecek görüşmelerde iki ülkeyi ilgilendiren en geniş ekonomik meselelerin masaya yatırılacağını söyledi.
Ushakov, ekonomi konularında istişarelerin 19 Temmuz’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Tahran’a gelişi öncesinde sabah veya gün ortasında yapılacağını belirtirken, İran’a gidecek olan Rus heyetinde Türkiye’nin yakından tanıdığı enerjiden sorumlu başbakan yardımcısı Aleksandr Novak ve ekonomiden sorumlu Rusya Devlet Başkan Yardımcısı Maksim Oreshkin’in yer alacağını sözlerine eklemişti.
12 Temmuz’da Rusya ve İran Merkez Bankaları, ülkeler arasındaki ticarette dolar yerine ulusal para birimleri ile ödemelerin geliştirilmesi kararı almıştı.
Bloomberg, Rusya ile Türkiye arasındaki pozitif ticaret dengesinin geçen yıl yaklaşık 20 milyar dolar olduğunu yazarken, Türkiye’nin Rusya’ya ihracatının 6,5 milyar dolar, Rusya’nın Türkiye’ye ihracatının ise 29 milyar dolar olduğunu kaydetti.
2021’de Rusya’nın Türkiye’nin ham petrol ithalatının dörtte birini, doğalgaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 45’ini karşıladığını hatırlatan ajans, bununla birlikte milyonlarca Rus turistin Türkiye’nin Akdeniz kıyılarında gerçekleştirdiği tatillerinde milyonlarca dolar harcadığını da hatırlattı.
Temmuz ayı başlarında Rusya’nın en önemli sanayi fuarının oturum aralarında gazetecilere açıklamada bulunan Türkiye’nin Rusya Büyükelçisi Mehmet Samsar, bu yıl için tahmin edilen ticaret cirosunun geçen yıla kıyasla 15 milyar dolar daha fazla olduğuna dikkat çekerken, “Bu yılın sonuna kadar geçen yılın rakamlarından 15 milyar dolar daha fazla olan 50 milyar dolarlık ticaret hacimlerine ulaşabiliriz. Geçen yıl ticaret hacimlerimiz 35 milyar dolar civarındaydı. Enerji fiyatları biraz düşerse bu yıl yaklaşık 50 milyar dolar olmasını bekliyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
