Türkiye’nin ev sahipliğinde Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında imzalanan, Ukrayna’dan tahıl ve gıda maddelerinin güvenli sevk edilmesini sağlayacak anlaşmadan dolayı ABD, İngiltere, Fransa, İtalya başta olmak üzere birçok ülkeden Türkiye’ye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a tebrik ve teşekkür mesajı yayımlanırken, diplomatik zafer olarak nitelendirilen İstanbul anlaşmalarına Rus yetkililerin arada Ukrayna’nın olması nedeniyle daha şüpheli ve soğukkanlı yaklaştıkları gözlemleniyor.

Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Oleg Nikolenko’nun İstanbul anlaşmasının üzerinden çok kısa süre geçmesine rağmen Rus ordusunun Odessa Limanı’ndaki tahıl gemilerine füze saldırısı düzenlediğini bildirmesi, Rus yetkililer tarafından yalan haber ve provokasyon olarak değerlendirilirken, Rus basını, bu saldırının Rusya tarafından yapıldığına dair hiçbir kanıtı bulunmayan Kiev rejiminin anlaşmalara rağmen gerilimin artırılması taraftarı olduğunu ifade ediyor.

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, Rusya’nın Odessa limanında yalnızca askeri bir gemiye Kalibr füzeleriyle saldırdığını söylerken, Rusya Savunma Bakanlığı olayla ilgili henüz resmi bir açıklama yapmadı.

Daha önce Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın Rusya’nın saldırıya karışmadığını belirttiği sözlerine atıfta bulunan Kommersant gazetesi, tahıl anlaşmasını ihlal ettiği iddia edilen Rusya’nın bu anlaşmayı desteklemek için herşeyi yaptığını vurgularken, birçok Rus yetkilinin anlaşma sonrası yaptığı açıklamaların da bunu gösterdiğinin altını çizdi.

Yakın zamanda Jirinovski’nin hayata gözlerini yumması sonrası  Liberal Demokrat Parti’nin (LDPR) yeni lideri olan, aynı zamanda başından beri Rusya ile Ukrayna arasındaki barış müzakerelerinde Rus tarafını temsil eden Leonid Slutsky, İstanbul’daki tahıl görüşmelerinin sonuçlarının dünya piyasalarındaki gerilimi azaltacağını belirtirken, küresel gıda krizi risklerini ortadan kaldıracağını söyledi.

Slutsky, tahıl ihracat anlaşmasının imzalanmasının Rusya’nın gıda güvenliği konularında pratik anlamda sorumlu yaklaşımını gösterdiğini kaydederken, “Umarız İstanbul’daki tahıl anlaşması dünya piyasalarındaki gerilimi azaltacak, gıda krizi risklerini ortadan kaldıracaktır. Suçlamalara rağmen Rusya’nın küresel gıda krizinin ortadan kaldırılması için ne kadar çaba sarf ettiği de kanıtlanmıştır. Ancak tüm katılımcıların anlaşmanın şartlarını yerine getirmesi daha da önemlidir” diye konuştu.

Devlet Duması Milletvekili Adalbi Shkhagoshev, tahıl ihracatında Rus ürünlerinin arzına ilişkin kısıtlamaların kaldırılması ve Rusya’nın Ukrayna tahılının ihracatına yardımına ilişkin anlaşmaların Rusya’nın eylemlerindeki irade ve şeffaflığı gösterdiğini, vurgularken, öte yandan bu alınan kararların nasıl uygulanacağını izlemek gerektiğinin de altını çizdi.

“Türkiye ve Birleşmiş Milletler’i (BM) bu süreçlere dahil ettiğimiz anda tahıl meselesiyle ilgili durum hareketlendi ve çözüm buldu” diyen Milletvekili, ancak Ukrayna’nın anlaşma şartlarını yerine getirebileceği ile ilgili şüphe duyulduğunu, bu nedenle şartların nasıl gelişeceğini görmek gerektiğini ifade etti.

İktidar partisi Birleşik Rusya Milletvekili Oleg Morozov, Rus tahıl ürünlerinin ihracatının kolaylaştırılmasına yönelik maddeyi içeren bu anlaşmanın BM tarafından d aimzalandığına dikkat çekerken, “Rusya’nın Ukrayna tahılının ihracatına yardım garantisi, aslında Rusya’nın kendisi için yararlı olup olmadığına bakmaksızın her türlü insani sorunu çözmeye açık olduğunu göstermektedir” ifadelerini kullandı.

Anlaşma’nın Rusya’nın her türlü insani ve ekonomik sorunu çözmeye açık olduğunu gösterdiğinin altını çizen Morozov, anlaşmanın Rusya için riskler oluşturabileceği düşüncesine rağmen Rusya tarafından desteklendiğini sözlerine ekledi.

Ukrayna, Rusya’yı İstanbul’daki tahıl koridoru anlaşmasını ihlal etmekle suçladı

Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Oleg Nikolenko, Karadeniz’deki Ukrayna limanlarından tahıl ihracatını kolaylaştırmak için Rusya, Ukrayna ve Türkiye arasında Birleşmiş Milletler himayesinde varılan anlaşmanın Rusya tarafından ihlal edildiğini açıkladı.

Nikolenko, Facebook hesabından yaptığı açıklamada, İstanbul’da imzalanan anlaşmanın üzerinden henüz 24 saat geçmeden Rus ordusunun Odessa Limanı’na füze saldırısı düzenlediğini bildirdi. 

Odessa’ya yapılan saldırının anlaşmanın ihlali anlamına geldiğini öne süren Nikolenko, Ukrayna olarak Karadeniz üzerinden üç limandan (Odessa, Chornomorsk ve Yuzhnoye) güvenli ihracatının yenilenmesine ilişkin anlaşmaların sıkı bir şekilde uygulanması gerektiğini savunduklarını ifade etti.

T.C. Milli Savunma Bakanı Akar’dan Odessa’daki patlamaya ilişkin açıklama 

Akar, yaptığı açıklamada, bugün sabah saatlerinde Odessa’da bir patlama olduğunu ifade ederek, “Füze saldırısı olduğu şeklinde bilgiler aldık ve bunun üzerine biz zaten temasta olduğumuz Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov ve Ukrayna Altyapı Bakanı Aleksandr Kubrakov ile telefonla görüştük, konuştuk. Gerekli bilgileri aldık. Oraya bir füze saldırısı olduğunu ifade ettiler. Füze saldırılarından bir tanesinin oradaki silolardan bir tanesine isabet ettiğini, diğerinin de siloya yakın bir bölgeye düştüğünü ve fakat orada önemli olan rıhtımların yükleme kapasitesinde ve kabiliyetinde herhangi bir olumsuzluk olmadığını, oradaki faaliyetlerin devam edebileceğini ifade ettiler.” diye konuştu.

Rusya ile de temasta bulunduklarını belirten Bakan Akar, şunları kaydetti:

“Bunun yanı sıra Rusya ile yaptığımız temasta da Ruslar kesinlikle bu saldırıyla alakalarının olmadığını, konuyu çok yakından ve ayrıntılı bir şekilde incelediklerini bize belirttiler. Tahıl sevkiyatı ile ilgili dün yaptığımız anlaşmadan hemen sonra böyle bir hadisenin meydana gelmesi gerçekten bizi de endişelendirdi. Bundan biz de rahatsız olduk. Fakat biz orada dün yaptığımız anlaşmadaki, vardığımız mutabakattaki sorumluluklarımızı yerine getirmeye devam ediyoruz ve biz tarafların sükunetle, sabırla burada sakin bir şekilde işbirliğine devam etmelerinden yana olduğumuzu da yine görüşmelerimizde dile getirdik.”