Pandemiyle birlikte Rusya’da keskin bir şekilde yükselen inşaat ve yapı malzemeleri fiyatları Batı yaptırımları sonrası da artışını sürdürürken, yaz aylarında konut piyasalarındaki durulmayla düşmeye başladı.
Rusya Federal İstatistik Servisi (Rosstat), ülkedeki inşaat ve yapı malzemeleri fiyatları Temmuz 2022’de yüzde 2 düştüğünü bildirdiği raporunda, “İnşaat malzemeleri grubunda fiyatlar düşüşünü sürdürüyor. Metal karolarda fiyatlar yüzde 5,1, kenarlı levhalarda yüzde 3,5, laminat fiyatlarında yüzde 2,1 ve çelik fiyatlarında yüzde 1,5 düşüş yaşandı” ifadelerine yer verdi.
Öte yandan çimento fiyatlarında temmuzda yüzde 0,7 artış yaşandığına dikkat çeken Rosstat, Rusya’dan kereste ve metal ithalatına getirilen kısıtlamalar nedeniyle geçtiğimiz ay yapı malzemeleri arasında sunta ve yönlendirilmiş yonga levha fiyatlarının yüzde 6 düştüğünü hatırlatmış, yaptırımların metal fiyatları üzerinde yüzde 40’lara varan düşüşe yol açtığını bildirmişti.
Rosstat, raporunda yılın başından bu yana ülkede yapı malzemelerinin maliyetinin ortalama yüzde 8, yıllık bazda ise yüzde 6 arttığını da vurguladı.
Temmuz ayının başında konuşan Ulusal İnşaatçılar Birliği (NOSTROY) Başkanı Anton Glushkov, inşaat sektöründe kullanılan metalde fiyatların mart ayına kıyasla yüzde 40 düştüğünü bildirmişti.
İnşaat şirketlerinin satın alma faaliyetlerinin izlenmesiyle hesaplanan NOSTROY verilerine göre, yılın başından bu yana tüm inşaat ve yapı malzemelerinde fiyat artışı gözlemlendiğinin altını çizen Glushkov, “Tüm yapı malzemelerinde fiyat artışının yıl başından bu yana gözlemlenmesine rağmen, Rusya’da metal fiyatlarının mart ayına kıyasla yüzde 40 düştüğünü kaydediyoruz” diye konuştu.
Çimento, beton, harç ve döşeme levhaları maliyetlerinin mart ayında yaklaşık yüzde 20 arttığını, nisandan bu yana ise yüzde 10 düştüğünü ifade eden NOSTROY Başkanı, ancak fiyatların henüz yılın başındaki seviyeye dönmediğini de ekledi.
Glushkov, diğer yapı malzemeleri fiyatlarında da benzer bir durumun geliştiğine vurgu yaparken, yine de bir bütün olarak pazarın istikrara kavuştuğunu sözlerine ekledi.
İnşaatta metal kullanımı artırılacak
Mayıs ayında inşaat projeleriyle ilgili hükümet toplantısında konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Batı yaptırımlarıyla birlikte ihracatı düşen metal üreticilerinin ulusal projeler de dahil olmak üzere iç pazara yönelmesini, aynı zamanda konut ve altyapı projelerinde inşaat demiri kullanımını artırılmasını önermişti.
Rusya İnşaat Bakanlığı, kısıtlı ihracat imkanları nedeniyle artan demir arzı sonrası inşaatlarda metal kullanımının payını genişletmek için bir plan hazırladı.
Bakanlık, hazırladığı yol haritasında büyük ölçekli altyapı projeleri ile birlikte endüstriyel ve sosyal kullanım için yapılan inşaat projelerinde metal kullanımının payının genişletilmesini planlıyor.
Rusya’da çelik konstrüksiyonlu konutun payı ne durumda?
Rusya Çelik Konstrüksiyon Geliştirme Derneği’ne göre, Rusya’da çelik konstrüksiyon ile inşa edilen binaların payı yüzde 13,5’den az olurken, ABD’de ise çelik çerçeve üzerine inşa edilen binaların payı yaklaşık yüzde 65 civarında.
Sovyetler Birliği zamanında özellikle Stalin döneminde çelik konstrüksiyon üzerinde konut inşaatı yapıldığı ifade edilen dernek raporunda, ancak daha sonra demirin yüksek maliyeti ve metalin askeri endüstride öncelikli kullanımı nedeniyle kitlesel konut inşaatlarında yaygınlaşmadığı vurgulanırken, halihazırda Rusya’daki konutların yüzde birden daha azının çelik konstrüksiyon üzerinde inşa edildiği bildirildi.
Uzmanlar, çelik çerçeve üzerine konut inşa etmenin maliyetinin diğer teknolojilere göre en az yüzde 10 daha yüksek olduğunu belirtirken, bununla birlikte inşaat süresini uzattığını ve dolayısıyla inşaat firmalarını maddi olarak zorladığını belirtiyor.
2020 yılı sonunda Rusya’da metal fiyatları rekor seviyede artmaya başlarken daha sonra diğer inşaat malzemelerinin fiyatları da demir fiyatlarını takip ederek yükselişe geçti.
Son bir yılda inşaatta kullanılan metal-plastik borular ve gazbeton gibi yapı malzemelerinde yüzde 20 ile yüzde 70 oranlarında artış gözlemlenirken, inşaatta kullanılan bloklarda yüzde 20 ile 30 oranlarında artış gözlemlendi.
Anton Glushkov’a göre, Rusya’daki metal fiyatları Kasım 2020’den bu yana iki katından fazla arttı.
2020 yılı sonunda Rusya’da metal fiyatları keskin bir şekilde yükselmeye başlamıştı. 1 Şubat 2021’den itibaren demirli metal ve çelik hurdaya ihracat vergisi getiren hükümet, inşaat firmalarına aracısız inşaat demiri satın alımlarına yönlenmesini tavsiye etmişti.
Rusya’da 2021 yılında yapı malzemelerinin fiyatı yüzde 32 artış gösterirken, bu artışın konut inşaatlarında maliyetleri metrekare başına yüzde 11 yükselttiği de eklendi.
