Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, Rusya’nın stratejik enerji ortaklarını kaybettiğini belirterek, “Moskova, dünyadaki müşteriler arasında büyük güven kaybetti. Gelirlere bakarak düşülen bir yanılgı var. Rusya, enerji savaşını kazanmıyor.” dedi.

Norveç’in Stavanger şehrinde düzenlenen ONS 2022 Uluslararası Enerji Konferansı’nda değerlendirmelerde bulunan Birol, Norveç’in, Avrupa enerjisi için kilit bir ülke olduğunu söyledi.

Birol, Rusya’nın enerji gelirlerinin artışının olumlu bir durum yaşandığına dair algı oluşturduğunu belirterek, “Bence bu, duruma miyop bir bakış. Rusya stratejik enerji ortaklarını kaybetti. Moskova, dünyadaki müşteriler arasında büyük güven kaybetti. Gelirlere bakarak düşülen bir yanılgı var. Rusya, enerji savaşını kazanmıyor.” diye konuştu.

Rusya’nın 2030’a kadar 30 milyar metreküplük sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) kapasitesini aktif etmesinin artık mümkün olmadığının altını çizen Birol, “Doğal gaz depolarının dolduğunu görüyoruz. Rusya’nın depoları doldukça önümüzdeki aylarda Moskova’nın daha fazla gaz yaktığını göreceğiz.” ifadelerini kullandı.

Birol, enerji piyasasında yaşanan olumsuz gelişmeler sonrasında temiz enerji için geç kalındığına dair endişe oluştuğuna işaret ederek, “Kuraklık söz konusu. Fransa’daki nükleer santrallerin yarısı operasyonel durumda değil. Bu krizin temiz enerji seçeneklerine yönelmekte geç kalmayla bir ilgisi yok.” dedi.

Uzmanların görüşü Birol’dan farklı

Öte yandan uluslararası finans, ekonomi verisi ve haber platformlarından ABD’li haber ajansı Bloomberg, Rusya’nın kendi ulusal ekonomisi için olumsuz sonuçlar doğurmadan Avrupa Birliği’ne (AB) doğalgaz ihracatını en az bir yıl durdurabilme imkanına sahip olduğunu yazdı.

Bloomberg’e açıklama yapan İngiliz şirketi Capital Economics’in Rusya uzmanı Liam Peach, petrol fiyatları ve enerjideki ihracat seviyelerinin mevcut yüksek seviyelerde kaldığı sürece, Rusya’nın AB’ye bir yıl boyunca doğalgaz sevkiyatı yapmamasına rağmen ekonomik olarak etkilenmeyeceğini söyledi.

“Rusya’nın ticaretinde cari fazlası ana gaz piyasasından kopsa bile onu desteklemeye yeterli olacaktır” diyen ekonomist, yüksek enerji fiyatları seviyesinin, mavi yakıt tedarik hacmi azaltılsa bile Rusya’nın gaz satışlarından çeyrek başına 20 milyar dolara kadar kazanmasına izin verdiğini kaydetti.

Bloomberg, haziran ayında Rusya’nın petrol ve gaz ihracatından elde ettiği ortalama günlük gelirin yıl sonuna kadar yaklaşık 800 milyon dolara ulaşabileceğini yazmıştı.

Ajans, Batı yaptırımlarının “Rus savaş makinesini” vurmayı amaçladığını, ancak bu makinenin hala büyük ölçüde çalışmaya devam ettiğini belirttiği haberinde, aynı zamanda Rusya’nın gıda ve metal gibi dünya pazarında ihtiyaç duyulan diğer kaynakları da ihraç etmeyi sürdürdüğünü aktarırken, “Toplamda Rusya’nın 2022’de enerji ihracatı için yaklaşık 285 milyar dolara ulaşacak. Bu da 2021’de elde edilen gelirlerden yaklaşık yüzde 20 daha fazla” ifadelerini kullandı.

Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi (CREA) tarafından, Rusya’nın petrol, doğal gaz ve kömür sevkiyatları ile boru hattı ihracatının incelendiği analize göre, Rusya’nın boru hatları aracılığıyla devam eden petrol ve doğal gaz ithalatı ve yüksek yakıt fiyatlarının birleşimi, ülkenin ihracat gelirinin önceki yıllara göre çok daha yüksek olmasını sağlıyor.

Analiz, Exxon Mobil, Shell, Total, Repsol ve BP gibi büyük petrol şirketlerinin de Rusya ile iş yapmaya devam ettiğini gösteriyor.

Rusya’nın fosil yakıt sevkiyatlarının dörtte biri beş ülkedeki AB limanına ulaşıyor. Bu limanlar Rotterdam (Hollanda), Maasvlakte (Hollanda), Trieste (İtalya), Gdansk (Polonya) ve Zeebrugge (Belçika).

Verilere göre, 24 Şubat’ta başlayan askeri operasyonun başından bu yana Rusya’nın fosil yakıt ihracatından elde ettiği gelir 63 milyar Euro oldu.

Almanya, Rus fosil yakıtları için yaklaşık 9,1 milyar Euro ödeyerek en büyük ithalatçı oldu.

İtalya’nın Rusya’dan fosil yakıt ithalatının 6,9 milyar avro, Çin’in 6,7 milyar Euro, Hollanda’nın 5,6 milyar Euro, Türkiye’nin 4,1 milyar Euro ve Fransa’nın 3,8 milyar Euro’yu bulduğu hesaplandı.

AB, 44 milyar Euro ile Rusya’nın toplam fosil yakıt ihracatının yüzde 71’ini oluşturdu.