İngiliz gazetesi The Guardian, Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan taslak belgeye atıfta bulunduğu haberinde, daha önce Rus gazına tavan fiyat getirmek isteyen Avrupa Birliği’nin (AB) çabalarının sonuçsuz kaldığını yazdı.

Daha önce Rusya’dan aldığı gazda fiyatı sınırlamak isteyen AB’nin Rus gazı için bir fiyat sınırı getirilmesine karar veremediğini, bunun yerine AB’deki petrol ve gaz şirketlerinin kazandığı gelirlerden daha fazla vergi alma seçeneğini değerlendiğini vurgulayan The Guardian gazetesi, taslak belgede Rus veya diğer ülkelerden gelen ithal gaz fiyatlarına bir tavan fiyat getirilmesinden bahsedilmediğini aktardı.

Avrupa Birliği’nin, akaryakıt ve enerji şirketlerinin artan enerji fiyatları sayesinde elde ettiği yüksek kârlarına karşı verginin artırılmasını düşündüğü, ekonomik krizle mücadele için 2022’de karlarını beş kat artıracak Avrupa’daki petrol, kömür ve gaz şirketlerine “dayanışma katkısı” adı verilen ayrı bir ek vergi getirileceği belirtiliyor.

Avrupa Komisyonu’na göre, şirketlerin bu beklenmedik karlarının ortaya çıkması, Ukrayna’daki ihtilaf nedeniyle enerji piyasalarında öngörülemeyen gelişmeler ile ilişkilendiriliyor.

Daha önce Rus gazına tavan fiyat getireceklerini öne süren Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in artan elektrik fiyatlarıyla mücadele amaçlı bir AB planını Çarşamba günü sunacağını yazan gazete, belgenin son metninin değişlebileceğini, ancak taslağın Avrupa Komisyonu’nun Rus gaz fiyatlarının sınırlandırılması konusunda yeterli sayıda AB ülkesinin desteğini alamayacağını da ekledi.

The Guardian, Rus gazına tavan fiyat uygulamasına en büyük Rus gazı ithalatçıları Macaristan, Slovakya ve Avusturya’nın karşı çıktığına dikkat çekerken, Fransa ve Polonya dahil olmak üzere bir dizi ülkenin ise Rusya dahil tüm tedarikçilerden gelen gaz fiyatlarını sınırlamak istediğini, Hollanda ve Danimarka’nın ise  Rus gazı dahil gaz piyasalarında herhangi bir kısıtlamaya karşı çıktığını bildirdi.

AB, elektrik tüketimini azaltmayı ve enerji firmalarının aşırı kazançlarını vergilendirmeyi içeren yeni acil tedbir paketi hazırlıyor.

AB Komisyonu üyelerinin haftalık karar toplantısı, yarın Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurul oturumlarının yapıldığı Strazburg’da gerçekleştirilecek.

AB Komisyonu sözcülerinden Dana Spinant, Brüksel’de düzenlenen günlük basın toplantısında, “Enerji acil durum paketi, Komisyon üyelerinin haftalık toplantı gündeminde olacak.” ifadesini kullandı.

Spinant, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in çarşamba günü AP Genel Kurulu’nda “Birliğin Durumu” konulu konuşmasını yapacağına işaret ederek, söz konusu paketin detaylarının burada paylaşılmasını beklediğini söyledi.

Rusya’nın Avrupa’ya Kuzey Akım boru hattından doğal gaz sevkiyatını süresiz kesmesinin ardından AB üyesi ülkelerin enerji bakanları, geçen hafta hızla artan elektrik ve doğal gaz fiyatlarına karşı alınacak yeni tedbirleri belirlemek üzere bir araya geldi.

AB ülkeleri, AB Komisyonu’na, derhal düşük maliyetli elektrik üreticilerinin gelirlerinin sınırlandırılmasını, fosil yakıt firmalarından katkı alınmasını, doğal gaza tavan fiyat uygulanmasını, elektrik talebinin düşürülmesini ve enerji şirketlerine likidite sağlanmasını içeren yasal düzenleme teklifleri hazırlama görevini verdi.

Bu düzenleme tekliflerinin detaylarının, yarın AB Komisyonu üyelerince tartışılması ve paketin detaylarının açıklanması bekleniyor.

Uluslararası basına sızan taslak belgelere göre, AB Komisyonu, enerji firmalarının beklenmedik yüksek kazançlarının vergilendirilmesini isteyecek.

Mevcut sistemde AB’deki toptan elektrik fiyatı, toplam elektrik talebini karşılamak için ihtiyaç duyulan son üretici tarafından ve genellikle hızla devreye alınabilen doğal gaz santrallerince belirleniyor.

Gaz santrallerinin yüksek fiyatları bütün diğer kaynaklardan elektrik üretenlere ödeniyor.

Burada doğal gaz dışındaki yenilenebilir gibi enerji üreticilerinin yüksek gelirlerinin bir kısmının vergilendirilmesi, sağlanacak kaynağın yoksul haneler ve işletmelerin desteklenmesinde kullanılması söz konusu olacak.

AB Komisyonu geçmişte doğal gazda yaptığı gibi üye ülkelerin elektrik tüketimlerini düşürmelerini istemeye de hazırlanıyor. Bu talebin gönüllü mü yoksa zorunlu mu olacağı halen tartışılıyor. Bazı ülkeler zorunlu olarak elektrik tüketiminin düşürülmesine sıcak yaklaşmıyor.

Enerji piyasasındaki şirketlerin likiditesinin artırılması için de çeşitli seçenekler değerlendirilecek. Yüksek teminat miktarlarıyla karşılaşan enerji piyasası katılımcılarına ek kredi hattı ve likidite sağlanması imkanı sağlanacak bir düzenleme hazırlanması öngörülüyor.

Toplantının en zor konusunun doğal gaza tavan fiyat uygulama girişimi olması bekleniyor.

AB Komisyonu, geçen hafta açıkladığı taslak planında, sadece Rus gazına tavan fiyat uygulanması fikrini öne sürmüştü. Bazı AB üyesi ülkeler buna karşı çıkarken bazıları da bunun yeterli olmayacağını belirterek bütün gaz tedarikçilerinin fiyatlarına tavan uygulanmasını talep ediyor.

AB ülkeleri, gaza tavan fiyat uygulanması konusunda net bir tutum belirlemiş değil.

Rusya, Avrupa’nın, doğal gazına tavan fiyat getirmesi durumunda gaz akışını tamamen durduracağını bildirmişti.

Son dönemde Rusya’nın tedariki azaltmasının ardından Avrupa’nın en büyük gaz sağlayıcısı konumuna gelen Norveç’te gaz piyasalarına müdahaleyi doğru bulmuyor.

Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store, AB Komisyon Başkanı von der Leyen’le görüşmesinin ardından, AB’nin doğal gaza tavan fiyat uygulama teklifine şüpheyle yaklaştıklarını açıkladı.

“Doğalgaza tavan fiyat konusunda kuşkuluyuz” ifadesini kullanan Store, Avrupa’da gaz olmadığını ve tavan fiyatın gaz tedarik sorununu çözemeyeceğini kaydetti.​​​​​​​