Rusya Bilimler Akademisi (RAN) Ekonomik Analiz Enstitüsü tarafından yapılan araştırmalar, 2022 yılının ikinci yarısı itibariyle ülkedeki işletmelerin Batı yaptırımları sonrası oluşan krize uyum sağlamaya başladığını gösterdi.

İşletmelerin üçte ikisi kendilerini yaptırımlardan etkilenmiş olarak görse de giderek daha fazla sayıda girişimcinin krizle “saldırgan bir şekilde” mücadele ettiğine vurgu yapılan raporda, iş dünyasının katılımıyla gerçekleştirilen anket verilerinin ekonomik krizin nispeten ılımlı seyrettiği ve Rus şirketlerinin uyum sağlamaya başladığı kaydedildi.

RAN anketine katılan işletmelerin üçte ikisi (yüzde 66,2) yaptırımlardan etkilendiğini itiraf ederken, yüzde 14,6’sı ise gelecekte etkilenebileceğine inandığını söyledi.

Raporda, giderek daha fazla şirketin yatırımı düşünmeye başladığına değinilirken, önümüzdeki altı aylık dönemde ürün ve hizmet üretimindeki büyüme, yatırım projelerinin başlatılması ve yeni pazarlara giriş faaliyetlerinin Rus iş dünyasının öncelikleri arasında yer aldığı tespit edildi.

Batı yaptırımlarından olumsuz etkilenmediğini bildiren işletmelerin oranı yüzde 19,2 ile nispeten yüksek olurken, uzmanlar, örneğin üretimin yeniden yapılandırılmasına başladığını bildiren işletmelerin makine onarım ve modernizasyon konusunda yaptırımlara uyumda zorluk çektiğine vurgu yaptı.

Çalışma, bahar anketine kıyasla 2022 yılı sonuna kadar işletmelerin daha fazla yatırım planlarına yöneldiğini gösterirken, raporda, “Gittikçe daha fazla işletmenin yaptırımlarla oluşan krizle başa çıkmak için daha saldırgan stratejiler seçtiği görülmüş, birçok yerli şirketin çok zor koşullarda bile gelişmelerine olanak tanıyan ciddi kaynak kabiliyetlerine ve yetkinliklerine sahip olduğu kaydedilmiştir” denildi.

Rusya Bilimler Akademisi Enstitüsü, işletmeler için mevcut krizin nispeten hafif geçtiğinin kurumsal kredilerdeki artışla kanıtlandığına vurgu yaparken, krize rağmen 2022 yılında bankalardan kredi alan işletmelerin payında azalmanın aksine artış yaşandığını, daha çok işletme sermayesinin kredilendirildiğini bildirdi.

Öte yandan yatırım ihtiyaçları için kredi alan işletmelerin sayısında pratikte artış yaşanmadığı da belirtildi.

İş dünyasının başka seçeneği yok

RBK Haber’e konuşan nakliye şirketi Terra Global Logistics’in CEO’su Rostislav Rovbel, Rus girişimcilerin artık yeniden yapılanmadan başka bir seçeneği olmadığının altını çizerken, eski ortaklarla çalışmayı zorlayan işletmelerin var olamayacağına inanıyor.

Yaptırımlardan sonra doğal olarak herkesin yeni lojistik kanalları ve yeni hammadde arayışında olduğuna vurgu yapan Rovbel, “Yeni ortaklar aramak, yeni bir ürün veya yeni bir iş yönü keşfetmek zorunda kaldık. Başka bir seçenek yok ve yapmamız gerekiyor. En azından internete sahibiz ve yeni ortak arayışında her yolu deniyoruz. Türkiye veya Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) gibi ülkeler benim için sadece turizmle ilişkilendirilirdi ama şimdi bu ülkelerde sadece iş için bulunuyorum” dedi.

Rus İş adamları derneği Delovaya Rossiya Genel Konsey Üyesi Aleksey Kuchmin ise yeni gerçeklerde Rus şirketlerinin Batı tarafından uygulanan yaptırım baskısının çok uzun vadeli ve derin olacağını hemen fark ettiğini söylerken, ancak yine de işletmelerin yeni ticari ilişkiler kurarken bile lojistik zorluklarla karşı karşıya kaldığını sözlerine ekledi.

Ulusal odaklı iş

Yakın zamanda konuşan Rusya Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Nikolay Patrushev, Rusya’da faaliyet gösteren iş dünyasının ulusal odaklı olması ve ülkenin uzun vadeli gelişimini düşünmesi gerektiğini söylemişti.

Argumenty i Fakty gazetesine demeç veren Patrushev, özel sektörün tıpkı mevcut durumda hükümetin yaptığı gibi ülkenin uzun vadeli kalkınmasını düşünerek iş geliştirmesinin zorunlu olduğunu vurgularken, “Ülkemiz, ekonomik egemenliği elde etmek için güçlü, modern ve bağımsız bir ekonomi yaratma yolunda ilerliyor. Rusya bunun için tüm kaynaklara sahip. Tüm bu kaynakları kullanma kabiliyetine ve sahip olduğumuz hazinelerimize karşı dikkatli ve ihtiyatlı bir tavra ihtiyacımız var. Ulusal odaklı iş geliştirme faaliyetleri doğal, ama aynı zamanda somut olmalı” diye konuştu.