Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Türkiye ile Birleşmiş Milletlere (BM) Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nı Rusya’sız sürdürme teklifini içeren mektup gönderdiğini belirterek, “Ukrayna, BM ve Türkiye, birlikte gıda koridorunun çalışmasını ve gemilerin denetlenmesini sağlayabilir.” dedi.
Zelenskiy, Telegram kanalından Türkiye, Ukrayna, Rusya ve BM arasında 22 Temmuz 2022’de İstanbul’da imzalanan tahıl sevkiyatı anlaşmasına dair açıklamalarda bulundu.
Bu anlaşma kapsamında 45 ülkeye yaklaşık 33 milyon ton tarım ürününün gönderildiği bilgisini paylaşan Zelenskiy, “Bunun yüzde 60’ı Cezayir, Tunus, Libya, Mısır, Kenya, Etiyopya, Somali, Sudan başta olmak üzere Afrika ve Asya ülkelerine gitti. Tarım ürünleri ayrıca Çin, Hindistan, Bangladeş, Endonezya, Pakistan, Irak, Lübnan, Yemen’e gönderildi. Sevkiyatlarımız, Yemen ve Somali gibi ülkelerde farklı dine ve etnik kökene sahip insanların hayatının kurtarılmasını sağlıyor ve bu çok önemli. Bu insanlar hayatlarını sürdürme hakkına sahip.” şeklinde konuştu.
Afrika, Asya ve Avrupa’nın istikrar hakkına sahip olduğunu vurgulayan Zelenskiy, “Hepimizin güvenliği ve Rusya’nın çılgınlığından korunmayı düşünmemiz gerekiyor. Ukrayna’nın gıda ürünleri, yaklaşık 400 milyon insanın temel güvencesidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Zelenskiy, şunları kaydetti:
“Karadeniz Tahıl Girişimi, Rusya’sız da çalışmaya devam edebilir ve etmelidir. Bu anlaşma geçerliliğini koruyor. Geriye kalan tek şey, bu anlaşmanın dikkatlice uygulanmasıdır. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e Karadeniz Tahıl Girişimi’nin sürdürülmesi veya anlaşmanın üçlü formattaki eş değeri olan konseptte çalışma yönünde teklif içeren mektuplar gönderdim. Ukrayna, BM ve Türkiye, birlikte gıda koridorunun çalışmasını ve gemilerin denetlenmesini sağlayabilir.”
Rusya’sız uygulama Karadeniz’de risk yaratır
Bir gün önce Rus resmi haber ajansı RIA Novosti’ye tahıl anlaşmasının sona erdirilmesi kararını değerlendiren Cabarov, anlaşmanın tamamen tarihe karışmadığın vurgularken, “Sadece Türkiye değil, Ukrayna’nın kendisi de anlaşmanın uzatılmasıyla hayati derecede ilgileniyor. Asi takdirde aylık bazda uğrayacağı kayıp çok büyük. Ukrayna basını da zaten bunu yazıyor. Bu nedenle tarafların anlaşmaya varacağını ve istediğimiz koşulların yerine getirileceğini göz ardı etmiyoruz. Aksi takdirde tahılın Ukrayna’da sıkışacağını anlıyorlar” diye konuşmuştu.
Cabarov, aynı zamanda Kardeniz üzerinden tahıl taşıyan her kuru yük gemisine Türk savaş gemilerinin eşlik edeceğine dair açıklamaların da gerçekle bağdaşmadığının altını çizerek, “Böyle bir durum, er ya da geç Karadeniz’de çarpışmaya yol açacaktır. Bence ne biz ne Türkler ne de diğer taraflar bu konuyla ilgileniyor. Ancak bekleyip göreceğiz. Top onların tarafında, bize cevap vermeleri gerekiyor” dedi.
Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nın durdurulduğunu belirterek ilgili şartlar uygulandığında Rusya’nın anlaşmaya geri döneceğini bildirmişti.
Rusya Dışişleri Bakanlığı da söz konusu anlaşmaya, Batı’nın Rus gıda ve gübresine yaptırım uygulamaktan vazgeçmesi halinde döneceklerini açıklamıştı.