Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom’un elektrik enerjisi bölümünün bir parçası olan Rosenergoatom Concern AŞ, Yakutistan’da inşa edilen dünyanın ilk kara tabanlı küçük modüler reaktörü (SMR) Yakutsk’un işletmeci kuruluşu statüsü kazandı.

Şirketten yapılan açıklamaya göre, ilgili kararname, Rosatom Genel Müdürü Aleksey Likhachev tarafından imzalandı.

Rusya’nın son geliştirdiği düşük güçlü RITM-200N su soğutmalı SMR, kara tabanlı konuşlandırma için yenilikçi gemi teknolojisinin uyarlaması olma özelliği taşıyor. RITM-200 serisi reaktörler, Kuzey Kutbu’nun zorlu koşullarında en yeni Rus buzkıranlarda test edildi.

Geleneksel nükleer güç santrallere (NGS) kıyasla çok daha küçük olacak olan Yakutsk, boyutu sayesinde de kısa sürede inşa edilecek. Ust-Kuiga yerleşim yerindeki hazırlık çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor. 250 kişilik ilk işçi kampının (VGS-1) inşaatına yönelik çalışmalar tamamlanırken, bu yılının dördüncü çeyreğinde tamamlanması planlanan 683 kişilik ikinci işçi kampının ilk etabının inşaatına başlandı. Ust-Kuiga yerleşim yerini Yakutsk sahasına bağlayan 12 kilometre uzunluğundaki 1 numaralı yolun yapımına ve Pridorozhny taş ocağından toprak ve taş gibi malzemelerin çıkarılmasına da başlandı.

Öte yandan bu yıl içinde üretim ve teknik temel ile inşaat ve montaj tesislerinin inşasının, inşaat sahasının tesviyesinin ve inşaat ile montaj çalışmalarının ana aşamasının başlaması planlanıyor. Geçici kış rotası işletimi döneminde öngörülen çalışmaların yapılabilmesi için 9,5 bin ton yükün getirilmesi planlanıyor.

Rusya’nın Arktik bölgesi, elektrik sıkıntısı çeken ve yerel enerji olmadan kalkınmanın imkansız olduğu bölgelerden biri olma özelliğini taşıyor. Devletin geliştirilmesine stratejik önem verdiği, bu bölgede büyük güç santrallerinin inşasının ekonomik açıdan mümkün olmaması sebebiyle Rosatom, bu tür bölgelerde düşük güçlü üretim projelerini artırmaya karar vermişti. Bu amaçla Pevek kentinde faaliyet gösteren yüzer nükleer güç santrali, halihazırda sadece Bilibino Nükleer Santrali’nin kapasitesinin yenilenmesiyle değil, aynı zamanda Baimsk cevher bölgesindeki projelerin uygulanmasıyla da ilgili sorunları çözüyor.

Rosatom ve Yakutistan hükümeti 2019’da ilk kara tabanlı SMR Yakutsk’un inşa edilmesi için anlaşma imzaladı. Bu proje ile Yakutistan’ın kuzeydeki ücra bölgeleri, Kyuchus altın yatağının ve diğer maden yataklarının geliştirilmesi için güvenilir ve yüksek kaliteli bir enerji kaynağı elde edecek. Nisan 2023’te Rusya Federasyonu Federal Çevre, Sanayi ve Nükleer Denetim Kurumu Rostekhnadzor’dan lisans alınmasıyla da bu projenin hayata geçirilmesinde önemli bir adım atılmış oldu.