Rusya Sanayici ve Girişimciler Birliği’ne (RSPP) göre, kadınların kömür madenciliğinde çalışmasına izin verilmesi, sektördeki %15-20 oranındaki iş gücü açığını yıl sonuna kadar kapatabilir. 17 Şubat’tan itibaren ağır çalışma koşulları nedeniyle kadınlara yasak olan bazı mesleklerde kısıtlamalar kaldırıldı. Artık kadınlar ekskavatör ve buldozer operatörlüğü yapabilecek, madenlerde çalışabilecek.
RSPP yetkilileri, kömür madenciliği sektöründeki ortalama iş gücü açığının %10 ile %15 arasında olduğunu belirtti. Üstelik kömür madeni işçilerine bölgesel ortalamanın %30-60 üzerinde maaş verilmesine rağmen bu pozisyonlar doldurulamıyor.
İş gücü açığının nedenleri
RSPP, bu açığın birçok nedeni olduğunu belirtti. Birçok madenci, ülkelerini savunmak için askere gitti. Ayrıca, kömür madeni işletmeleri genellikle sanayiye bağımlı tek sektörlü şehirlerde (monogorodlar) bulunuyor. Bu şehirlerde hemen herkes kömür sektöründe çalışıyor. Diğer şehirlerden işçi getirmek ise yalnızca vardiyalı sistemle mümkün. Yabancı işçilerin ise genellikle yeterli mesleki niteliklere sahip olmaması ve sosyal gerilim yaratması nedeniyle sektöre kazandırılması zor oluyor.
RSPP yetkilileri, bu şartlar altında kadınların kömür sektörüne alınmasının, herhangi bir sosyal gerginlik yaratmadan iş gücü açığını kapatmanın en etkili yolu olduğunu savunuyor. Ancak kadınların işe başlamadan önce 6 ila 12 ay süren bir eğitim sürecinden geçmesi gerekiyor. Bu nedenle, ilk somut sonuçlar 2025 sonlarında alınabilecek.
İş dünyasının görüşü
Altın madenciliği şirketi “Polyus”un insan kaynakları direktörü Natalya Kasımova, bu düzenlemenin yasalaşma sürecinde yer aldıklarını belirterek, “Günümüz teknolojisi, meslekleri kadın ve erkek olarak ayırmayı gereksiz kılıyor” dedi.
RSPP yetkilileri, kadınlara açık meslek listesinin sağlıklarına zarar vermeyecek şekilde hazırlandığını vurguladı. Kasımova’ya göre, günümüz ekipmanları 30 yıl öncesine kıyasla çok daha gelişmiş olduğundan, madencilik sektörü kadınlara hizmet sektöründen çok daha yüksek maaş sunabiliyor.
Altın madenciliği şirketi “Polymetal” de ekskavatör operatörlüğünün kadınlar için uygun bir meslek olduğunu savunuyor. Şirketin insan kaynakları müdür yardımcısı Dmitriy Razumov, “Günümüz madencilik ekipmanları, büyük kamyonları kullanmayı bile otomobil sürmek kadar kolay hale getirdi” dedi.
Demir-çelik devi “Severstal” ise uzun zamandır kadınları istihdam ettiklerini belirtti. Şirket, 2023’te 126 yeni pozisyonu kadınlara açtı ve tüm yeni çalışanlara 2 ila 5 ay süren ücretsiz eğitim verildiğini aktardı.
Ancak, “Seligdar” holdingi kadınların geleneksel olarak erkeklere ait mesleklere büyük ilgi göstermediğini belirtti. Şirket yetkilileri, “Bazı üretim alanlarında kadın jeologlar ve haritacılar yeraltı madenlerinde çalışıyor” dedi. Ancak, şirketin sunduğu yüksek maaşlar ve kapsamlı yan haklar sayesinde iş gücü açığı yaşamadıklarını da ekledi.
