Şubat ayında Rusya’da yapılan anket, 2021’de küçük ve orta ölçekli işletmelerin(KOBİ), salgının zirve yaptığı aylarda yaşadıkları sorunların devam ettiğini ortaya çıkardı. Ankete katılan işletmelerin üçte ikisi pandemiyle birlikte hızla düşen mal ve hizmet talebinin henüz düzelmediğini ifade etti.
2012’den bu yana Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından girişimci haklarını korunmakla yetkilendirilen ve Rusya’da iş dünyası ombudsmanlığı görevini yürüten Boris Titov’un açıklamasına göre, 2021’in başlamasıyla birlikte KOBİ’lerin önemli bir kısmı ciddi sorunlar yaşamaya devam ediyor. Şubat ayı başında yapılan ankete Rusya’nın tüm bölgelerinden 5 bin şirketin yöneticileri ve sahipleri katıldı.
Yeni yıla azalan gelir, çalışan maaşları ve düşük talep ile giren işletmelerin yalnızca yüzde 20’si mal ve hizmetlerine olan talepte bir düşüş fark etmezken, yüzde 40’ından fazlası bir buçuk kat ve daha fazla talep düşüklüğünü işaret etti. İşletmelerin yaklaşık yüzde 60’ı gelirlerinin pandemi yılında (2020) yüzde 30’dan fazla azaldığını, yaklaşık yüzde 45’i de çalışan maaşlarını düşürdüğünü açıkladı.
İflas dalgası yolda
Yapılan anketteki soruları cevaplayan KOBİ temsilcilerinin 2021 yılı için çok umutlu olmadıkları görüldü. İşletmelerin yüzde 33,1’inin 2021 yılında cirolarının düşmeye devam ettiğini yüzde 27,1’i ise cirolarının 2020 seviyesinde kaldığını, yüzde 19,1’lik kısmı ise 2020’deki kayıplarını yavaş da olsa kademeli olarak geri kazandıklarını iletti. Bir başka deyişle anket sonuçlarına göre Rusya’da yaklaşık her on işletmeden biri (yüzde 9,7) kapanmaya hazırlanıyor.
Ankete katılan KOBİ’ler mevcut ekonomik koşullar altında, yönetimden her şeyden önce vergi yükünde azaltma veya en azından yeni bir vergi yapılandırması bekliyor. Katılımcıların 66,8’i işletmeler için vergi desteğine mutlaka ihtiyaç duydukları, yüzde 46,8’i de en iyi önlemin pandemiyle mücadelede işletmeleri kapatmamak olduğuna inandığı belirtildi.
En büyük sıkıntı düşük talep
Katılımcıların yüzde 60’lık bölümü, küçük ve orta ölçekli işletmelerin 2021 yılı itibariyle karşılaştıkları en büyük problemin tüketiciden gelen düşük talep olduğu konusunda hemfikir. Bunun kısmen pandemiyle birlikte ortaya çıkan kısıtlamalarından kaynaklandığını belirten işletme temsilcilerinin yüzde 53,8’i, kısıtlamalar nedeniyle müşteri akışındaki düşüşün hala hissedildiğini ifade etti.
İşletmelerin yüzde 40’ı karşı karşıya kaldıkları üç temel sorunu sırayla emlak vergisi ödemesinde yaşanılan sıkıntılar, işletme ve ofis kiralarının ödenememesi ve çalışanların sigorta primlerinin ödenmesinde yaşanılan zorluklar olarak ifade ederken yüzde 22,3’ lük kısmı da ödemelerini tahsis edemediklerinden şikayetçi.
2020’de işletmelerde iflas dalgasının görülmediği ifade edilen ankete katılanların yalnızca yüzde 1,7’si iflas sürecini başlattıklarını açıkladı. Bununla birlikte, 2021’de iflas etmeyi düşünenlerin oran yüzde 10,9 ile büyük artış gösterdi.
Ekonomi alanında çalışmalar yürüten ve Rusya Milli Araştırma Üniversitesi Yüksek Ekonomi Okulu’na bağlı Stratejik Araştırmalar Merkezi başkan yardımcısı Ekaterina Papçenkova, geçtiğimiz kasım ayında verdiği demeçte, “Vergi ertelemesini içeren devlet destekleri KOBİ’ler için geçici bir yamadır. Desteklerin sona ermesinden sonra bizleri büyük bir iflas dalgası bekliyor.” açıklamasında bulundu.
Şubat ayı başında yapılan ankete Rusya’nın tüm bölgelerinden 5 bin şirketin yöneticileri ve sahipleri katıldı.