Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, bugün düzenlediği basın toplantısında Türkiye ve Ermenistan ilişkileri hakkında konuştu.
Rusya’nın Ankara ve Erivan’ın doğrudan diyalog kurmasına yardım ettiğini vurgulayan Lavrov, iki ülkenin diyaloglarının başarılı bir şekilde ilerleyeceğini umduğunu söylerken, Türkiye ve Ermenistan, ikili ilişkilerin geliştirilmesi için özel temsilcilikler atarken, bizde ev sahibi ve arabulucu rolü üstlendik. Bugün ilk toplantının Moskova’da gerçekleşmesinden çok memnunuz. Rolümüz doğrudan bir diyalog kurulmasına yardımcı olmak, Umarım başarılı olur” diye konuştu.
Ermenistan ve Türkiye arasındaki görüşmeler Rusya’nın başkenti Moskova’da yapılırken, görüşmelere Türkiye’yi temsilen eski ABD Büyükelçisi Serdar Kılıç katılıyor. Erivan’ı ise Ermenistan Parlamentosu Başkan Yardımcısı Ruben Rubinyan temsil ediyor.
Kafkasya’da iş birliğini geliştirmeyi amaçlayan Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın girişimiyle oluşturulan 3+3 formatındaki bölgesel işbirliği platformuna da değinen Sergey Lavrov, Gürcistan’ı da bu platforma katılmaya davet ettiklerini belirterek, “İletişim olanakları ne kadar fazlaysa sorunun çözümünün o kadar iyi olacağı gerçeğinden hareketle Gürcü komşularımızın da bu sürece dahil edilmesi gerektiğini savunuyoruz” ifadelerini kullandı.
Kafkasya’da iş birliğini geliştirmeyi amaçlayan 3+3 Bölgesel İstişareleri’nde tüm katılımcıların ortak çıkarlarına ilişkin pratik konulara odaklanıldığını ifade eden Lavrov, Gürcistan’ın bu formata dahil edilmesinin onları siyasi konumlarıyla ilgili hiçbir şeye mecbur bırakmayacağını da sözlerine ekledi.
Gürcistan ile diplomatik ilişkilerinin olmadığını ve Güney Kafkasya konusunda Cenevre istişareleri ve resmi olmayan ikili kanallar üzerinden görüştüklerini belirten Lavrov, söz konusu platformun faydalı olduğu konusunda Gürcistan’ı ikna etmek için diğer ülkelere göre daha az imkanlara sahip olduklarını söyledi.
Bunun için Türkiye ve Azerbaycan’a başvurduklarını dile getiren Lavrov, “3+3 formatında başlatılan süreçler daha önemlidir. Çünkü bu formatta, tüm bölgenin gelişmesi ile ilgili imkanlar istişare ediliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan’ın Karabağ Savaşı sonrasında anlaşmalar yaptığını anımsatan Lavrov, “Bu format, Rusya, Türkiye, İran ve elbette Gürcistan’ı ilgilendiren imkanların yolunu açıyor. Bu formata ön koşulsuz katılmak Gürcistan’ın çıkarınadır.” ifadelerini kullandı.
11 Aralık’ta Moskova’da toplanan Türkiye, Rusya, Azerbaycan, İran ve Ermenistan temsilcilerine Türkiye’den Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal başkanlığında bir heyet katılmıştı.
Güney Kafkasya’da istikrarı sağlama yönündeki girişimleri desteklediklerini ve bu süreçte aktif şekilde yer aldıklarını dile getiren Lavrov, “Bu girişimler, Güney Kafkasya’daki durumun iyileşmesine ve mevcut siyasi sorunların, Güney Kafkasya’daki üç ülke ve onların üç büyük komşusu Rusya, Türkiye ve İran arasında ekonomik ve diğer iş birliğinin geliştirilmesi yoluyla, daha aktif ve yararlı şekilde çözülmesi için koşulların oluşturulmasına yardımcı oluyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Güney Kafkasya ile ilgili 3+3 iş birliği platformunu oluşturmayı önerdiğini anımsatan Lavrov, bu formatta ilk toplantının Aralık 2021’de Moskova’da yapıldığını hatırlattı.
Gürcistan ise bu görüşmelere katılmayı reddetmişti.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, bu görüşmelerde Rusya’yı Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrey Rudenko’nun temsil edeceğini belirterek toplantıya ilişkin bilgileri doğrularken, Gürcistan’ın bu etkinliğe davet edildiğini ancak Gürcü yetkililerin görüşmeye katılmaktan kaçındığını da kaydetti.
Gürcistan’ın bu tutumuyla ilgili konuşan Rus Senatör Grigory Karasin, bu konunun son video bağlantısı görüşmeleri sırasında gündeme geldiğini, ancak Gürcü yetkililerin buradaki pozisyonunun açık olduğunu da sözlerine ekledi.
Grigory Karasin, Kommersant’a verdiği demeçte, “Bu konu Zurab Iraklievich Abashidze ile video konferans modunda iletişim kurduğumuzda tartışıldı. Güney Kafkasya bölgesinde etkileşim ve karşılıklı anlayışla ilgileniyoruz. Birçoğu tamamen pratik nitelikte olan bir dizi konu da dahil olmak üzere çok taraflı diyalog bizler için çok önemli. Özellikle ulaşım sorunları. Bu teklifte gizli bir niyet yoktu. Türkiye, İran ve doğal olarak Azerbaycan ve Ermenistan için önemli konular. Gürcistan için de faydalı bir platform. Gürcü liderlerinin bu konuyla ilgilendikleri izlenimini edindik. Ancak sonunda Gürcistan’ın neden bu şekilde tepki verdiğini anlayamadık. Kimseye de ısrar etmenin bir anlamı yok” diye konuştu.
