Dünyaca ünlü Amerikan Haber Ajansı Bloomberg, ABD ve Avrupa Birliği (AB) yaptırımları sonrası Çin Halk Cumhuriyeti’nin Rusya’dan ithal ettiği kömürü kendi para birimi yuan cinsinden ödemeye başladığını duyurdu.
Rus petrol üreticileri, altın madencileri ve demir cevheri üreticilerinin halihazırda yuan ticaretine yöneldiğini ve bunu genişletmeye hazır olduklarını yazan Bloomberg, uzmanların alternatif para birimlerinin kullanımının artacağı konusunda hemfikir olduğunun altını çizdiği haberinde, buna rağmen döviz kontrolleri nedeniyle Çin’den elde edilen gelirler üzerine gelebilecek olası yaptırımların ABD doları dışındaki para birimleriyle ticaret hacimlerini artırmaya yardımcı olmadığını da belirtiyor.
Bloomberg, Çin’in Fenwei Energy Information’a atıfta bulunarak, Çinli şirketlerin Rus kömürü için mart ayında yuan ile ödeme yaptığını bildirirken, Rusya’ya karşı Batı yaptırımlarının getirilmesinden ve Rusya’nın uluslararası ödeme sisteminden dışarıya itilmesinden sonra Çin Yuanı cinsinden ödenen ilk hammadde sevkiyat ödemesi olduğunu da vurguladı.
Ajansa göre Rus petrol ihracatçıları, Çinli şirketlere tedariklerini yuan cinsinden ödeme fırsatı da sağlarken, Çin Yuanı ile satın alınan ESPO kalitesinde petrolün ilk partisinin mayıs ayında Çin’e teslim edileceği, kömür teslimatının ise nisan ayında Çin’e ulaşacağını aktardı.
Rus kömür şirketleri, Kommersant gazetesinin yuan ödemeleriyle ilgili sorularını yanıtsız bırakırken, gazetenin kaynaklarına göre, yuan cinsinden ödenen kömür partileri henüz küçük hacimlerden oluşuyor.
Kommersant, Rus ihracatçıların Çin ile ticarette yuanı kullanmaya hazır olduğunu yazarken, altın madenciliği şirketi Polymetal’in Çin’e konsantre ihracat yaptığını ve Çin ulusal para biriminin 2015 yılındaki ödemelerde test edildiğini söyledi.
Gazeteye konuşan uzmanlar, enerji ihracatında Çin Yuanı ödeme denemelerinin olası yaptırımlara karşı alınacak önlemlerden biri olarak ortaya çıktığını belirtirken, IRC demir cevheri şirketi genel müdürü Yury Makarov, “Henüz yuan kullanmıyoruz, ancak yuan hesapları oldukça uzun bir süredir açık durumda. Varlıkları Uzak Doğu’da bulunan şirketimiz için Çin pazarı ana pazardır. Bu nedenle gerektiğinde hemen yuanla alışverişe geçebiliriz” diye konuştu.
Petrol endüstrisindeki kaynaklara atıfta bulunan Kommersant Rusya’nı en büyük petrol şirketi Rosneft’in uzun süredir yuan ticareti konusu üzerinde çalıştığını vurgularken, haberinde, “2014-2015 yıllarında bunu ABD ve AB yaptırımları zemininde Çinli petrol şirketleriyle masaya yatırdılar. Yaptırım uygulanan ülkeler için dolardan yuana geçiş standart bir uygulama olarak ortaya çıktı. Saudi Aramco’nun da böyle bir olasılığı tartıştığı, İran’ın 2012’den beri Çin ile yuan cinsinden petrol ticareti yaptığı da biliniyor” ifadelerini kullandı.
Rosneft Başkanı İgor Sechin, 2019 yılında dünya petrol ödemelerinin dolar cinsinden payının yüzde 90, Çin Yuanı cinsinden payının ise yüzde 5 olduğunu belirtmiş, Çin’in büyümesi nedeniyle Yuan’ın payında önemli bir artış beklendiğini söylemişti.
ABD’nin dolarda faiz oranlarını manipüle etmesi ve küresel ekonomideki konumunu kötüye kullanması karşısında en değerli alternatifin yuan olduğunu söyleyen Sechin, doların dünyanın tek rezerv ve ticaret para birimi olamayacağını sözlerine ekledi.