The Wall Street Journal (WSJ), Rusya’da faaliyetlerini askıya alan şirketlerin kamuoyu açıklamalarına ve düzenleyici kurumlara ilişkin verilere dayanarak hazırladığı araştırmasında, şubat sonundan bu yana Rusya’daki yabancı şirketlerin toplam 59 milyar dolardan fazla para kaybettiğini ortaya çıkardı.
Batı yaptırımlarının Rusya ekonomisi ve ticaret üzerindeki olumsuz baskısı nedeniyle yabancı şirketlerin mali durumlarının kötüleşmeye devam edeceği vurgulanan haberde, Yale Üniversitesi araştırmasına göre yaklaşık bin Batılı şirketin Ukrayna’daki durum sonrası Rusya’daki operasyonlarını azaltma veya ülkede iş yapmayı tamamen bırakma sözü verdiği kaydedildi.
WSJ, birçok yabancı şirketin Rusya ekonomisinin zayıflaması ve taleplerdeki düşüş nedeniyle ülkedeki faaliyetlerine geri dönse dahi daha önceki mali göstergelere ulaşamayacağını vurgularken, yaptırımların özellikle uluslararası ödeme sistemlerini de kapsamasıyla birlikte bankalardan üreticilere, perakendecilerden nakliye şirketlerine kadar geniş bir sektör yelpazesinin olumsuz etkilendiğini ekledi.
Dev Amerikan fast food markası McDonald’s Corp.’un, Rusya’daki restoranlarını yerel yatırımcılara devretme anlaşmasının ardından 1,2 ila 1,4 milyar dolarlık zarara uğradığını vurgulayan uzmanlar, enerji devi Exxon Mobil Corp’un Uzak Doğu’daki petrol ve gaz projesindeki faaliyetlerini askıya alması sonrası en az 3,4 milyar dolarlık zarar kaydettiğini paylaşıyor.
ABD’li uçak kiralama şirketi Air Lease, yaptırımların uygulanmasından sonra Rusya’da kalan 27 uçağının geri dönmesinin mümkün olmadığını belirttiği raporunda, yolcu uçaklarını envanterinden çıkarmak zorunda kalacağını bildirdi.
Batı yaptırımları sonrası mahsur kalan bu uçakların şirket envanterinden çıkarılmasının Air Lease’e toplam 802 milyon dolara mâl olacağı ifade edilen açıklamada, “Şirkete ait 21 uçak ve Air Lease tarafından yönetilen altı adet yolcu uçağı, leasing anlaşmalarında iptal kapsamına girmiştir. Ancak bu iptaller gelecekte önemli maliyetlere yol açmayacaktır” ifadelerine yer verildi.
Bununla birlikte İrlanda’daki uçak kiralama şirketi AerCap Holdings NV, geçen ay Rus havayolu şirketleri tarafından kiralanan 100’den fazla yolcu uçağının geri alınamaması nedeniyle 2,7 milyar dolar zarar ettiğini paylaştı.
Belçikalı bira üreticisi Anheuser-Busch InBev’in (AB InBev), Rusya’daki tüm hisselerini ortağı olduğu Türk bira devi Anadolu Efes’e devretmesiyle 1,1 milyar dolarlık zarar bildirdiğini yazan The Wall Street Journal’a konuşan danışmanlık şirketi Kroll LLC genel müdürü Carla Nunez, bu tasfiyelerin son olmayacağı konusunda uyardı.
“Askeri operasyon ve kriz uzadıkça, faaliyetlerini askıya alan yabancı şirketler daha kötü mali sonuçlarla karşı karşıya kalacak” diyen Nunez, diğer şirketlerin şu an için ülkede çalışmaya devam etseler bile Rusya pazarından eskisi kadar gelir elde edemeyeceklerini tahmin ediyor.
İngiliz petrol şirketi BP, bir önceki çeyrekte elde ettiği 2,33 milyar dolarlık net kara kıyasla bu yılın ilk çeyreğinde 20,4 milyar dolarlık net zarar elde ettiğini belirtirken, şirket tarafından yapılan açıklamada, özellikle Rusya’nın en büyük petrol şirketi Rosneft’teki yüzde 19,75’lik hissesinin ucuza satışı ve ortak projelerin terk edilmesi nedeniyle Rusya’dan çıkış kararıyla toplam zararın 25,5 milyar doları bulduğu ifade edildi.
Rusya’da parlamentonun alt kanadı Devlet Duması’nın Başkanı Vyaçeslav Volodin, ülkedeki faaliyetlerine son verip ayrılma kararı alan tüm yabancı şirketlere Rusya’nın kapılarının açık olacağını söyledi.
Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Volodin, ülkenin Rusya’ya dönmek isteyen yabancı şirketlere açık olacağını ve gelecekte çalışmaya hazır olacağını vurgularken, “Bu konuda en önemli koşul kesinlik. Kesin olarak dönmeye karar veren yabancılara kapımız açık. Çalışmaya hazırız ve kimseyi sınır dışı etmiyoruz. Geri dönerek Rusya ekonomisine yatırım yapmayı sürdürecek tüm yabancı şirketleri memnuniyetle karşılayacağız” diye konuştu.
Washington’ın emirlerini yerine getirerek Rusya’dan ayrılmaya karar veren şirketlerin eylemlerinin onların “kendi seçimi” olduğunu kaydeden Volodin, öte yandan pazara tekrar geri dönebilecekleri garantisi olmadığını, pazarda oluşan boşlukların fırsatçı diğer oyuncular tarafından doldurulabileceğini sözlerine ekledi.
Yakın zamanda konuşan İktidar partisi Birleşik Rusya’nın genel konsey sekreteri Andrey Turchak, Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı askeri operasyonu sonrası faaliyetlerini askıya alan ya da son veren dostane olmayan ülkelere bağlı yabancı şirketlerde yaklaşık 2 milyon kişinin çalıştığını belirtirken, şu anda 600 bin kişinin boşta kaldığını veya işten çıkarılma riskiyle karşı karşıya olduğunu bildirmişti.