Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, bir gün önceki Madrid Zirvesi’nde Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine vetosunu kaldırma kararını değerlendirdi.
Zakharova, Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in Kuzey Atlantik İttifakı’na girmesine rıza gösterdiğine ilişkin Sputnik radyosuna verdiği demecinde, NATO’nun ‘Değnek Terbiyesi’ olan bir yapı olduğunu kaydederek, “NATO’da zaten ittifak üyelerinin bazı aktörlerle aynı fikirde olup olmadığına bakılmaksızın karar veriliyor. Değnek ile terbiyeyi meşrulaştıran NATO yapısı, birçok mutlak ilke ve gücün bulunduğuna inanan ve çoğulculuk ilkesini benimseyen ülkelerin anca kendisine ayrılan çerçevede eşit ve özgür olabileceğine inanıyor” diye konuştu.
NATO üyesi ülkelerin değnek ile terbiye edilen bir yapının üyesi olduğundan şüphe duymadıklarını aktaran Zakharova, bu durumun Madrid Zirvesi’nde bazı NATO üyelerinin yaklaşımlarındaki mutlak tutarsızlığı ile bir kez daha kanıtlandığının altını çizdi.
Kosaçev: Şaşırmadık
Rusya’da parlamentonun üst kanadı Federasyon Konseyi Başkan Yardımcısı Konstantin Kosaçev, Telegram kanalında yaptığı açıklamada, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya arasında İskandinav ülkelerinin NATO’ya katılmasına izin veren mutabakat anlaşmasının arkasında ABD’nin olduğunu vurgularken, “ABD’nin hızlı tepkisi, Washington’un anlaşmanın arkasında olduğunu gösteriyor. Genel olarak Beyaz Saray’ın Ankara, Helsinki ve Stockholm arasındaki müzakere sürecinde kilit bir rol oynadığını Washington’a yakın kaynaklar da söylüyor” dedi.
“Şaşırmadık” diyen Kosaçev, Türkiye’nin vetosunun Washington için çok tehlikeli içerdiğini, Rusya’ya karşı safların belirgin birliği ve NATO’nun daha da genişlemesini isteyen Washington için ittifakın dünyanın geri kalanından kendisini tecrit etmesine karşı koymanın tek yolu olduğunu belirtti.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu durumu mükemmel bir şekilde anladığına dikkat çeken Kosaçev, Erdoğan’ın daha önce Avrupa’ya mültecilerle ilgili durumda olduğu gibi durumu kendi lehine kullandığını, Finlandiya ve İsveç’e şartlarını kabul ettirdiğini ekledi.
Türkiye’nin kararıyla ilgili bir diğer açıklama, Rusya’da parlamentonun üst kanadı Federasyon Konseyi Senatörü Andrey Klimov’dan gelirken, Senatör, RIA Novosti’ye verdiği demecinde “Rusya o kadar güçlü bir askeri ve siyasi devlet ki, İsveç ve Finlandiya’nın küresel stratejik anlamda NATO’ya katılma kararının bizim için önemi yok” diye konuştu.
Bununla birlikte Rusya’nın kuzey komşularının ittifaka katılımının Moskova ile ilişkilerini geliştirmeyeceğini de vurgulayan Senatör, hem İsveç’in hem de Finlandiya’nın tarafsız statüde önemli faydalar elde ettiklerini, ancak şimdi kendi topraklarında askeri altyapının güçlenmesiyle kendi kendilerine sorun çıkaracaklarını ekledi.
Rusya’da parlamentonun alt kanadı Devlet Duması Milletvekili Adalbi Shkhagoshev ise, NATO’nun kışkırtıcı genişleme politikasının dünyada yeni askeri ittifakların kurulmasına yol açabileceğine işaret etti.
Türkiye’nin bu kararını bekliyorduk
İktidar Partisi Birleşik Rusya’yı temsil eden Devlet Duması Milletvekili Oleg Morozov, Türkiye’nin kararı hakkında, “Bekliyorduk…Türkiye engelinin aşılacağı açıktı. Görünen o ki Türkiye, Kürt sorununu kapsayan siyasi çıkarlarına ve askeri boykotu kapsayan maddi çıkarlarına olumlu yanıt aldı. Türkiye pazarlığını yaptı. Türkiye’nin NATO’nun konumunu etkileme kabiliyetini abartmaya değmez. Bu NATO’ya üye olacak İsveç ve Finlandiya’nın rolü için de geçerli” diye konuştu.
ABD’de sevinç
ABD basını, Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında imzalanan, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyelik süreçleri hakkında üçlü muhtırayı flaşla görerek konunun önemine işaret etti.
ABD’nin önde gelen basın kuruluşlarından CNN, New York Times ve Washington Post, imzalanan muhtırayı okuyucularına flaş gelişme olarak duyurdu ve ana sayfalarında bu habere yer verdi.
Washington Post, flaşında, “Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine itirazını bırakarak, ittifakın genişlemesinin önündeki yolu açtı.” ifadesine yer verdi. Haber metninde ise söz konusu anlaşmanın Ukrayna savaşının ardından daha da önem kazandığına işaret edildi.
New York Times, flaşında, “Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılımına yönelik vetosunu kaldırarak bu ülkelerin, NATO üyeliklerinin önündeki diplomatik engeli kaldırdı.” ifadesini kullandı.
Haberde, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın terör örgütlerine destek vermeyeceği açıklaması öne çıkarılarak, bu ülkelerin NATO’ya katılımının önemi vurgulandı.
CNN de flaşında, “Finlandiya Cumhurbaşkanı, Türkiye’nin, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliklerini destekleyeceğini duyurdu.” ifadesine yer verdi.
Haberde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Joe Biden arasında yapılacak ikili görüşme de anımsatıldı.
Fox News ise haberini “Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılımına itirazını kaldırıyor.” başlığıyla verirken söz konusu muhtıra, “önemli ilerleme” olarak nitelendirildi.
İspanya’nın başkenti Madrid’de NATO Zirvesi’nin yapıldığı IFEMA Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen dörtlü görüşmenin ardından hazırlanan “Üçlü Muhtıra”ya Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde imza atmıştı.
İmza töreni, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in huzurunda gerçekleşmişti.
Türkiye’nin kararı Rus basınında nasıl yankılandı?
Daha önce Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğini veto kararını dikkatle izleyerek haber başlıklarında Türkiye’yi destekleyen sözlere daha çok yer veren Rus basını, Türkiye’nin üyelik itirazını şaşırtıcı bir hızla geri çektiğine inanırken, konuyla ilgili Rus basınındaki yankılarını kısaca sizler için derledik.
Moskovskiy Komsomolets: İsveç ve Finlandiya’yı NATO’ya alan Türkiye amacına ulaştı, Ankara istediğini elde etmekle övünüyor
Gazete, Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılmasına yönelik itirazlarını şaşırtıcı bir şekilde hızla geri çektiğini vurguladığı haberinde, daha önce silah ihracatı ambargosu ve terörist gruplara destek konusundaki endişeleri nedeniyle İskandinav ülkelerinin ittifaka girişini engelleyen Türkiye’nin şimdi istediğini elde etmekle övündüğünü yazdı.
Perviy Kanal: Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in ittifaka katılımını destekleyecek
Küresel güvenliğe tehdit oluşturarak genişlemeyi sürdüren NATO’ya katılmak isteyen İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğini engelleyen Türkiye, fikrini değiştirdi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, iki ülkenin bu karar sonrası yıldırım hızıyla NATO’ya katılacağını bildirdi.
Komsomolskaya Pravda: Türkiye, İsveç ve Finlandiya’ya NATO’ya katılmaları için yeşil ışık yaktı! Ankara, anı yakaladı ve amacına ulaştı.
Türkiye, İskandinav ülkelerinin tarafsızlık politikasından vazgeçme arzusunu en iyi şekilde kullanarak onlardan uzun yıllardır istediğini almayı başardı.
TASS: NATO, Finlandiya ve İsveç’i bugün ittifaka resmen davet edecek
Haber ajansı TASS, Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç için olumlu yanıt verdiği NATO üyeliklerinin bugün içerisinde resmen duyurulacağını yazdı.
Stoltenberg, “Madrid’deki zirvede sadece bir davetten bahsediyoruz. İki ülkenin NATO’ya giriş sürecinin kendisi zaman alacak” dedi.
İzvestiya: Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğini destekleyecek
Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üye olma yolundaki tek engeli kaldırdı. İsveç ve Finlandiya’nın terörizme karşı Türkiye ile işbirliği yapma sözü verdiği anlaşma sonrası açıklama yapan Stoltenberg, NATO üyeliğinin hızlı olmayacağını söyledi.
NSN: Pazarlık mı, satış mı? Türkiye Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğini kabul etti
Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine engel olmayacağını duyurdu. Rus siyaset bilimcisi Yevgeny Satanovsky, NATO ile pazarlık yapan Türkiye’nin ABD’nin baskılarına yenildiğini belirtirken, Finlandiya ve İsveç’in ittifaka katılması için ileri sürdüğü taleplerin yerine getirilmeyeceği konusunda uyardı.
Regnum: Sosyal medyada Türkiye tepkisi
Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’ya NATO yolunu açmasının Rusya’daki sosyal medyada nasıl yankılandığını inceleyen Regnum haber, Rusların Türkiye’ye kızgın olduğunu, ancak birçok kişinin bu kararı beklediğini ortaya çıkardı.
Rusya’nın dev sosyal platformu Vkontakte’de, pek çok kullanıcının inatçı Türkiye’nin aldığı son karara şaşırmadığını gözlemleyen Regnum, Valeria M isimli kullanıcının yorumlarına atıfta bulunduğu haberinde, “Türkler böyle. Çok uzun bir süre kendi değerlerini şişirmek ve sonra Batı’ya karlı bir şekilde satmak. Böyle bir karara şaşırmadım” yorumlarını paylaştı.
Öte yandan birçok kullanıcının Rusya’nın NATO’nun İsveç ve Finlandiya’ya doğru genişlemesine fazla ilgi göstermediğine inandığı gözlemlenirken, haber portalı, Rusların Ukrayna’daki Rusya karşıtı neo-nazizm’in Finlandiya’dan daha fazla tehlike olduğunu düşündüğünü paylaştı.
Anlaşma ile ilgili açıklama yapan AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik süreçleri hakkında üç ülkenin liderlerinin huzurunda imzalanan üçlü memoranduma ilişkin “Aylar boyunca süren bir diplomasi trafiği sonucu olarak Türkiye’nin talep ettiği, istediği bütün konular bu memorandumda dile getirilmiş ve bu anlamda Türkiye’nin isteklerinin tamamı İsveç ve Finlandiya tarafından kabul edilmiştir.” dedi.
Kurtulmuş, üç ülkenin liderlerinin huzurunda imzalanan üçlü memoranduma değindiği konuşmasında şunları kaydetti:
“Böyle milli bir konunun alelusul dile getirilmesini doğru bulmadığımı ifade etmek isterim. 10 maddelik metni ben de okudum. 10 maddelik metnin altında İsveç, Türkiye ve Finlandiya dışişleri bakanlarının imzasıyla 3 ülkenin ortak bildirisi bir memorandum olarak imzalanmıştır. Aylar boyunca süren bir diplomasi trafiği sonucu olarak Türkiye’nin talep ettiği, istediği bütün konular bu memorandumda dile getirilmiş ve bu anlamda Türkiye’nin isteklerinin tamamı İsveç ve Finlandiya tarafından kabul edilmiştir. Bundan sizlerin de onur duyması lazım. Anlaşma, 10 maddelik bir anlaşmadır. Anlaşmanın 4’üncü ve 5’inci maddelerinde PKK, PYD ve iltisaklı terör örgütlerinin, FETÖ’nün bu ülkelerdeki faaliyetlerinin sonlandırılacağı ve Türkiye’nin bu terör örgütleriyle irtibatlı olan terör örgütü mensuplarının iadesiyle ilgili taleplerinin; bunun için de Türkiye’nin hazırlayacağı raporların dikkate alınacağı ifade edilmektedir.”
Türkiye’nin bütün taleplerinin karşılandığını vurgulayan Kurtulmuş, bunların yer aldığı resmi metne güvenilmesi gerektiğine işaret etti.
