ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü William Burns, Rusya’nın Ukrayna operasyonunda 15 bin asker kayıp verdiğini, Ukrayna ordusunun kayıplarının da buna yakın olduğunu söyledi.

CIA Direktörü Burns, Colorado’da düzenlenen Aspen Güvenlik Forumu’nda konuştu.

Burns, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kendi kendini Rusya’yı yeniden büyük bir güç haline getireceği konusunda ikna ettiğini ve bunun da ancak Ukrayna’yı kontrol etmekle mümkün olabileceğini düşündüğünü ileri sürdü.

Ekim 2021’den itibaren oldukça rahatsız edici birtakım istihbaratlar almaya başladığını ifade eden Burns, ABD’nin bu konudaki kaygısını, Rusya’nın yoluna devam etmesi durumunda ağır sonuçları olacağını bildirmek üzere ABD Başkanı Joe Biden’ın kendisini Moskova’ya gönderdiğini söyledi. Burns, “Ülkeye döndüğümde Başkan’a ilettiğim izlenim, Putin’in bu işgali başlatmak için henüz geri dönüşü olmayan bir karar vermediğiydi. Ama açıkça o yöne doğru ilerliyordu. Diğer izlenimime göre, stratejik olarak Ukrayna’yı ve Ukrayna’nın tercihlerini kontrolü altına alma yeteneği için pencerenin kapanmakta olduğuna ikna olmuştu.” diye konuştu.

Putin’in sağlığı ve akli dengesinin yerinde bir kişi olarak tanımlayıp tanımlamayacağına yönelik bir soruya yanıt veren Burns, Rus liderin yeterince sağlıklı olduğunu ve şahsına has bir bakış açısı olduğunu ifade etti.

Burns, savaşın gidişatına ve Rusya’nın kayıplarına ilişkin bir soruya ise şu yanıtı verdi:

“Kayıplar konusunda net bir sayı yoktur genellikle aralıklar vardır. ABD istihbarat topluluğunun en son tahminleri 15 bin civarında ölü ve muhtemelen bunun üç katı kadar da yaralı olduğu yönünde. Dolayısıyla oldukça önemli kayıplar. Ukraynalılar da çok kayıp verdi. Muhtemelen bundan biraz daha az.”

Rus ordusunun savaşın ilk aşamasındaki başarısızlıklardan sonra savaşa yeniden adapte olduğunu ve operasyonel hedeflerini yeniden düzenlediklerini hatırlatan CIA direktörü, Rusya’nın daha rahat bulduğu bir savaş taktiği olarak uzun menzilli füze ve topçu atışlarına döndüğünü ve bunun 1994-1995’te Birinci Çeçen Savaşı’na benzettiğini söyledi.

Burns, tıpkı Çeçenistan’da olduğu gibi Ukrayna’nın doğusundaki köylerin de Ruslar tarafından yerle bir edildiğini ancak Rusların Çeçenistan’a nazaran Ukrayna’da daha yavaş bir ilerleme kaydettiğini vurguladı.

Putin’in ABD ve Avrupa’nın dikkatini başka bir şekilde dağıtabileceğini, Ukrayna ve Avrupa’yı yıpratabileceğini düşündüğünü ifade eden Burns, Rus liderin yanıldığını, ABD ve diğer ülkelerin Ukrayna’ya silah desteği verdiği sürece Ukraynalıların savaşa devam edeceğini, NATO’nun daha da güçlendiğini, şimdi de Rusya’nın komşuları olan Finlandiya ve İsveç’in ittifaka katılacağını değerlendirdi.

Çin Tayvan için Rusya’nın Ukrayna savaşını izliyor

Çin’in Tayvan’a yönelik olası bir askeri müdahalesini de değerlendiren Burns, ordusunun Tayvan’a müdahale edebilecek kapasitede olduğunu gördüğü takdirde Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in adım atmaya karar vereceğini ve bunun önümüzdeki yıllar içinde olabileceğini söyledi.

Burns, Çin yönetiminin Rus ordusunun Ukrayna’daki operasyonu izlediğini belirtirken Çin’in Tayvan’a müdahale etmek ve sık ormanlıkları kontrol altına almak için adaya çok büyük askeri güç yığması gereceğine işaret etti.

CIA Direktörü, Çin ekonomisinin dünya ekonomileri ile daha entegre bir ekonomi olduğuna dikkati çekerek Pekin’in yaptırımlara karşı Rusya’dan daha fazla hazırlık yapması gerekeceğini dile getirdi ve Başkan Şi’nin bu konudaki kararlılığının azımsanmaması gerektiğini ifade etti.

İran henüz nükleer silahlaştırma faaliyetini başlatmadı

İran üzerine değerlendirmelerde de bulunan Burns, Tahran’ın nükleer silah için gerekli maddeyi elde etme süresinin bir yıldan haftalarla ölçülebilecek bir süreye gerilediğini kaydetti. Burns, şöyle devam etti:

“Tabii burada ikinci boyut, İranlıların bir silah, nükleer cihaz inşa etme çabalarına yeniden başlamalarının ne kadar süreceğidir. Bizim en iyi istihbarat değerlendirmemize göre, İranlıların 2004 yılına kadar devam ettirdikleri silahlaştırma çabalarını askıya aldılar ve yeniden başlatmadılar. Yani bu açıkça CIA’de ve ABD istihbarat topluluğunda çok, çok keskin bir şekilde odaklandığımız bir şey.”

ABD Genelkurmay Başkanı Milley’den Rusya-Ukrayna gerilimi yorumu

50 ülkenin katıldığı Ukrayna Temas Grubu toplantısından sonra ortak basın toplantısı düzenleyen ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark Milley, Rusya-Ukrayna savaşının şu anda ağır yıpratma savaşına dönüştüğünü, zaman içinde taraflardan birinin ilerleme kaydetmemesi durumunda iki tarafın da bu savaştan çıkış için alternatif arayacağını söyledi.

ABD’li komutan, Rusya’nın Donbass bölgesinde az bir ilerleme ve az bir taktiksel başarı elde ettiğini ancak operasyonel ve stratejik ana hedeflerini gerçekleştirmekte başarısız olduğunu dile getirdi.

Ukrayna’nın savaşmaya devam ettiğini belirten Milley, “Kolektif olarak ne güçlünün zayıfa karşı koymasına izin verebiliriz, ne de güçlü olanın haklı olduğu fikrine hoşgörü gösterebiliriz.” dedi.

Savaşla ilgili genel bir değerlendirmede bulunan Orgeneral Milley, savaşın halen idame ve uzun menzilli ateş gücü ile yürütülen bir yıpratma savaşı olarak devam ettiğini ifade etti.

Milley, Rusya’nın Ukrayna’nın doğusundaki sınırlı kazanımlarını korumak için ağır bombardımana devam etmesini beklediklerini kaydederek “Bu taktiksel kazanımların Ruslara asker ve ekipman kaybı bakımından ağır maliyeti var.” diye konuştu.

Rusya’nın 16 Nisan’dan bu yana askeri gücünü Donbas bölgesine yoğunlaştırıldığını anlatan Milley, şöyle devam etti:

“Ukraynalılar Rusya’ya karşı oldukça etkili savaştı. Dolayısıyla 90 gündür Rusların kaydettiği ilerleme 6 ila 10 mil civarında. Bu çok büyük bir ilerleme değil. Çatışmalar oldukça yoğun. Çok fazla şiddet var. 24 saatlik sürece on binlerce topçu atışı yapılıyor. İki tarafta da çok kayıplar var. Köylerde çok ağır yıkımlar var.”

Rusya’nın ilerlememesi durumunda Ukrayna’ya karşı nükleer silah kullanımı gibi savaşı tırmandıracak bir hamle beklenip beklenmediğine ilişkin soru üzerine Milley, bu konularda yorum yapmayacağını, Rusya’nın savaşı tırmandıracak, ABD ve NATO’yu etkileyecek adımları yakından izlediklerini belirtti.

Milley, “Şu aşamada, Donbass’ta çok ciddi birbirini tüketen bir yıpratma savaşı devam ediyor. Taraflardan birinde yarma olmazsa, ki analistler yakın zamanda bunu olası görmüyorlar, birbirini tüketme devam edecek ve müzakere veya buna benzer bir alternatifle bu savaştan çıkmanın zamanını kollayacaklar.” ifadelerini kullandı.

Savunma Bakanı Austin de savaşın hızına göre Ukrayna’ya askeri yardımları devam ettirmeye çalışacaklarını dile getirdi.

Austin, ABD’nin ilerleyen günlerde Ukrayna’ya 4 Yüksek Performanslı Topçu Roket Sistemleri (HIMARS) vereceklerini yineledi.

Temas grubunda Ukrayna’ya destek verme taahhüdünde bulunan ülkelere teşekkür eden Austin, birçok ülkenin de Ukrayna’ya yeni askeri yardım paketi vermeyi taahhüt ettiğini dile getirdi.