Uluslararası finans, ekonomi verisi ve haber platformlarından ABD’li haber ajansı Bloomberg, Rus kömürünün deniz yoluyla ihracatının 10 Ağustos 2022 tarihinde yürürlüğe giren Avrupa Birliği (AB) ambargosu nedeniyle fiilen durduğunu bildirdi.
Bunun sonucunda Rusya’nın en büyük enerji madencisi Sibirya Kömür Enerji Şirketi (SUEK) Ağustos ayının ortasından itibaren enerji sevkiyatı yapamadığına dikkat çeken ajans, yük gemilerinin sigortalanması ve reasürans piyasalarına AB, İngiltere ve İsviçre’den şirketlerin hakim olduğunu, bu yüzden Rus armatörlerin yük gemilerini sigortalamada zorluk çektiğini iletti.
İhracatçıların şimdi alternatif yakıt teslimatı seçenekleri aramaları gerektiğini yazan Bloomberg, bu durumun potansiyel alıcılara kömür teslimatlarının zamanlamasını yavaşlatabileceğini, krizin kömür piyasasında emtia fiyatları üzerinde olumsuz bir etki yaratmasının beklendiğini ve kömür fiyatları yılın ikinci yarısında yükselebileceğini tahmin ediyor.
Ukrayna’daki askeri operasyonun başlamasıyla Rusya’ya karşı birçok yaptırım paketi açıklayan Avrupa Birliği (AB) beşinci yaptırım paketine dahil edilen kömür ithalatı yasağı, 1 Ağustos 2022 itibariyle yürürlüğe girdi.
Söz konusu tedbirin nisan ayı başlarında kabul edilen beşinci yaptırım paketi kapsamında yürütüldüğü belirtilirken, Kommersant gazetesi, kararın alındığı sırada AB ülkelerinin Rusya’dan yaptığı kömür ithalatının 8 milyar Euro olduğunun tahmin edildiğini, Rusya Enerji Bakanlığı’na göre AB ülkelerinin Rusya’dan yapılan kömür ihracatındaki payının yaklaşık yüzde 21,8’ine (49 milyon ton) denk geldiğini yazdı.
Nisan ayında kömür ithalatına yasak getireceğini bildiren AB, mayıs ayında Rus kömür alımını keskin bir şekilde artırarak aylık bazda 4,7 milyon tona (1,1 milyar Euro) yükseltirken, yasağın açıklandığı dönemde Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) ülkesi Kazakistan’dan Avrupa’ya kömür ihracatında da büyük artış meydana gelmişti.
Kommersant, kömür alımlarında alternatif arayan AB ülkelerinin Kazakistan ve Ukrayna’ya yöneldiğini vurgularken, Ocak-Mayıs 2022 döneminde Ukrayna’nın Avrupa’ya ihraç ettiği kömür hacminin geçtiğimiz yılın tamamındaki hacmi geçerek rekor kırdığını da ifade etti.
Rusya, yeni ihracat kanalları arıyor
Rusya’nın Türkiye’ye Ocak-Nisan 2022 döneminde gerçekleştirdiği kömür ihracatının 2,5 milyon tona gerilediği kaydedilirken, geçen yılın aynı döneminde Rusya’nın kömür ihracatının 5,2 milyon ton olduğu ifade edildi.
Kommersant gazetesi tarafından Türkiye İstatistik Kurumu verilerine dayanılarak paylaşılan haberde, Türkiye’nin Rus kömürü için şimdiye kadarki en büyük açık pazarlardan biri olduğu vurgulanırken, uzmanlar, ihracat hacimlerindeki düşüşün Rusya’nın Avrupa Birliği’nin (AB) kömür ithalatına getirdiği yaptırımlar öncesi Rus kömür üreticilerinin Karadeniz limanlarından Avrupa’ya kömür sevkiyatını en üst düzeye çıkarmaya çalışmasından kaynaklandığını söyledi.
ABD’nin baskılarına rağmen Rusya’ya yaptırım uygulamayan Hindistan’ın, enerji santrallerindeki stoklarında karşılaştığı düşüşler nedeniyle ucuz Rus menşeli kömür tedarik etmek istediği bildirildi.
Bloomberg, ABD ve Avrupa Birliği (AB) yaptırımları sonrası Çin Halk Cumhuriyeti’nin Rusya’dan ithal ettiği kömürü kendi para birimi yuan cinsinden ödemeye başladığını duyurdu.
7 Temmuz’da konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yakın zamana kadar yüksek sesle alternatif enerji kaynaklarına geçeceğini söyleyen Batılı ülkelerin kömür tüketimine yeniden başladığını aktarmıştı.
“Batı ülkelerindeki meslektaşlarımızın hepsi gürültü bir şekilde çevreyi koruma ve emisyonları sınırlandırmaya yönelmişti” diyen Putin, şimdi birer birer kömür üretimine yeniden başlayan birçok Avrupa ülkesinde geçmişte Rusya’dan daha fazla kömür üretildiğini, şimdi de bu durumun aynı şekilde süreceğini ifade etti.
