Rusya hükümeti, dost ülkelerle ticarette uluslararası ödeme sistemi SWIFT’e alternatif yeni bir mekanizma üzerinde çalışıyor.
Vedomosti gazetesi, hükümete yakın kaynaklara dayandırdığı haberinde, Rus hükümetinin dost ülkelerle ödemelerde daha önce Merkez Bankası’nın geliştirdiği SWIFT’in alternatifi olan Mali Mesajlaşma Sistemi’ni (SPFS) diğer ülkelerin ulusal sistemleriyle birleştirme üzerinde çalıştığını bildirdi.
Hükümetin dost ülkelerden biriyle ticarette yeni bir mekanizma geliştirdiğini doğrulayan hükümet yetkililerinin Merkez Bankası’nın geliştirdiği sistemle diğer ülkelerin ulusal ödeme sistemlerine entegrasyonu üzerinde teknik çalışmanın başladığını yazan gazete, yeni sistemin SFPS temelinde çalışacağını aktardı.
1 Kasım’da Rusya Başbakanı Mikhail Mishustin, Hindistan, Kazakistan, Kırgızistan, Çin, Pakistan, Tacikistan ve Özbekistan’ın üyesi olduğu Şanghay İşbirliği Örgütü hükümet başkanları zirvesinde ülkelerin banka ödemeleri ve elektronik ödeme yapmak için ortak mali mesajlaşma sistemi oluşturmalarını önermişti.
Mishustin, bunun finans sektöründe üçüncü ülkelerin olası yaptırımlarından kurtulmak ve bağımsız olma için gerekli olduğunu söylerken, ödeme yapmak için bankalararası telekomünikasyonun ulusal platformlarının kullanılabileceğini sözlerine ekledi.
Vedomosti’ye konuşan uzmanlar, başbakanın önerisinin uygulanması için finansal ve teknolojik yatırımlar gerekeceğini kaydederken, genellikle ödeme sistemlerinin yerleştirilmesinin ağ geçitlerinin yardımıyla gerçekleştiğini, mali mesajların bir biçimden diğerine yeniden kodlanarak sağlandığını aktardı.
Rusya’nın önerisinin şu anda başlangıç aşamasında olduğunu ve kolay olmadığını belirten uzmanlar, burada asıl görevin SWIFT’e bir alternatif yaratmak değil, ulusal para birimlerinde çalışmayı sağlayacak bir sistem oluşturmak olduğunun altını çizdi.
SPFS hakkında
Dünyanın tüm ülkelerinin bankacılık sektörü tarafından bilgi aktarımı ve para transferleri için kullanılan uluslararası SWIFT sisteminden çıkarılma riski nedeniyle Rusya, 2014’te SPFS’yi (Mali Mesajlaşma Sistemi) geliştirmeye başlamış, Aralık 2017’de kullanıma açmıştı.
SWIFT’in analoğu olarak bilinen Rusya’nın yerli finansal mesajlaşma sistemi, finansal işlemlerle ilgili elektronik mesajların iletilmesi için alternatif bir kanal görevi görürken, hem ülke içinde hem de yurtdışında finansal mesajların kesintisiz iletimini garanti edebiliyor.
Sistemin SWIFT formatında veri iletebildiğini açıklayan Merkez Bankası, ancak SPFS’nin SWIFT kanallarına bağlı olmadan çalıştığını aktardı.
Rusya’da 2017’de tam olarak çalışmaya başlayan Mali Mesajlaşma Sistemi, herhangi bir para birimindeki işlemlerle ilgili mesajları iletebilirken, başlangıçta yalnızca yerli Rus kullanıcıları için tasarlanmış, ancak Nisan 2021’e kadar 20’den fazla Belarus bankasıyla birlikte Ermenistan merkezli Arshidbank ve Kırgızistan merkezli Asya Bankası’nın bağlanmasıyla uluslararası nitelik kazanmıştı.
Ayrıca, Almanya ve İsviçre’deki büyük Rus bankalarının yan kuruluşlarının erişimi bulunan SPFS’nin Çin piyasaları ile entegrasyonu konusunda müzakerelerin sürdüğü belirtildi.
Merkez Bankası verilerine göre sisteme bugüne kadar 399 dev kullanıcı katılırken, 2020’de SPFS’nin aylık mali işlem trafiği 2 milyon mesaja ulaşmıştı.
SPFS sisteminin Rusya’nın iç finansal veri alışverişindeki payı ise 2021 yılına gelindiğinde lider SWIFT’den sonra yüzde 20,6’lık paya ulaştı.
Aralık 2021’de Rusya Merkez Bankası SPFS Geliştirme Departmanı Başkanı Denis Baryshkov, finansal mesajlaşma sistemine bağlanan kullanıcılar arasına dokuz ülkeden 38 yabancı katılımcının dahil olduğunu belirtmiş, aynı zamanda tüm Belarus bankalarının bu sisteme bağlandığını aktarmıştı.
