Rusya Ulusal Enerji Güvenliği Fonu uzmanı Igor Yushkov, 2022’de enerji piyasalarında gerçekleşen tüm değişikliklere rağmen Rusya’nın doğalgaz piyasasındaki en büyük oyunculardan biri olmaya devam edeceğini söyledi.
Lenta.ru haber merkezine konuşan uzman, 2023’te doğalgaz piyasasındaki durumla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Yuskov, Rusya’nın 2023 yılında da gaz piyasasında önemli bir oyuncu olmaya devam edeceğini, ancak dünyanın en büyük gaz ihracatçısı konumunu kaybedeceğini vurgularken, “Rus gazının Avrupa’daki payı yüzde 34’ten yüzde 8’e, hatta daha da altına indi. Eskiden sadece Avrupa’ya 155 milyar metreküp ihracat yapardık. 2021’de böyleydi. Şimdi böyle bir gösterge yok. Ancak yine de Rusya bu yıl Avrupa’ya yaklaşık 30-40 milyar metreküp tedarik edecek” dedi.
Analist, Rus gazının bir kısmının Ukrayna üzerinden ve Türk Akımı hatlarından birinden geçtiğini söylerken, aynı zamanda Avrupa’ya yapılan tedariklerin daha da azalma riski olduğunun altını çizdi.
“Ukrayna üzerinden geçişin durması halinde Rusya’dan gaz arzı daha da düşecektir” diyen Yushkov, halihazırda Ukrayna üzerinden günde 42,2 milyon metreküp doğalgaz ihraç edildiğini, aynı zamanda Kiev’in ikinci boruyu kullanmayı reddettiğini hatırlattı.
Türk Akımı’ndan sadece Sırbistan, Kuzey Makedonya, Yunanistan, Romanya ve Macaristan’a gaz aktığına dikkat çeken uzman, ayrıca Avrupa’nın başlangıçta siyasi nedenlerle Rus gazına olan bağımlılığını azaltmak istediğini, ardından her bir boru hattında sorunlar olduğu için bunu yapmak zorunda kaldığını aktardı.
Yushkov, “Polonya, Gazprom’un Yamal-Avrupa doğalgaz boru hattındaki hissesini kamulaştırdı. Buna cevaben Rusya bu operatöre yaptırımlar uyguladı. Rus şirketleri Polonya ile işbirliği yapamıyor. Bu nedenle Gazprom istese de Yamal-Avrupa üzerinden transit hizmet veremeyecektir. Ayrıca Ukrayna, Lugansk topraklarından geçtiği için doğalgaz boru hatlarından birini bloke etti. Şimdi gaz sevkiyatları sadece Suca’dan geçiyor” ifadelerini kullandı.
Avrupa’ya doğalgaz sevkiyatı sorunlarından birinin Kuzey Akım boru hattı hikayesi olduğuna vurgu yapan uzman, saldırı sonucu kullanılamaz hale gelen Kuzey Akım boru hatlarının yüksek maliyete sahip onarıma ihtiyaç duyduğunu, bununla birlikte ilk türbinin onarım için Kanada’ya gittikten sonra yaptırımlar nedeniyle iade edilmediğini ve türbinlerin geri kalanının Gazprom tarafından yaptırım korkusu ile Kanada’ya götürülmediğini bildirdi.
Doğalgazın Doğu’ya yönlendirilmesi kısa vadede imkansız
Yushkov, aynı zamanda daha önce Avrupa’ya giden doğalgaz hacimlerinin Doğu’ya aktarılamadığını da itiraf ederken, “Çünkü kömür ve petrolün aksine gazı yeniden yönlendirmek son derece zordur. Bunu sağlamak teknik olarak zordur.Ya gaz boru hatları inşa edilecek, ya da sıvılaştırılmış gaz için tesisler inşa etmek gerekecek. Ancak gazı sıvılaştırmak için kendi teknolojimiz yok. Biz sadece onu yaratmak niyetindeyiz. Dolayısıyla kömürde ve petrolde olduğu gibi böyle bir ani yeniden yönelim mümkün değil” ifadelerini kullandı.
Ancak buna rağmen Rusya’nın hala önemli bir gaz tedarikçisi olmaya devam ettiğine dikkat çeken uzman, Rus yakıtının eski SSCB ülkeleri ve Türkiye’ye sorunsuz bir şekilde ihraç edildiğini, Avrupa’ya tedarikin düşük olsa da devam ettiğini ve Çin’e yapılan tedarik hacminin arttığını hatırlattı.