NATO ile Avrupa Birliği (AB) arasında Rusya ve Çin’e karşı işbirliğinin artırılması, Ukrayna’ya desteğin sürdürülmesi, iki taraf arasındaki işbirliğinin bir sonraki seviyeye taşınması amacıyla ortak bildiri imzalandı.

Ortak bildiriyi NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve AB Konseyi Başkanı Charles Michel, NATO karargahında düzenlenen törenle imzaladı.

Daha önce 2016 ve 2018’de imzalanan bildirilerin temelinde hazırlanan yeni metinde NATO-AB işbirliğinin ortak değerler üzerine kurulu olduğu, bugün Avrupa-Atlantik bölgesinde son yılların en büyük tehdidiyle karşı karşıya olunduğu, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşının uluslararası hukukun ihlali anlamına geldiği belirtildi.

“Rusya’nın savaşı Avrupa’da ve dünyada güvenlik ve istikrarı baltalamaktadır.” denilen bildiride, Rusya’nın saldırganlığı en kuvvetli şekilde kınandı.

NATO ve AB, Rusya yönetimine askerlerini Ukrayna’dan derhal çekme çağrısında bulunarak Ukrayna’ya desteğin sarsılmaz olduğu ve süreceği vurgulandı.

Bildiride Çin’e de yer verildi

Otoriter aktörlerin NATO ve AB’nin çıkarlarına sınama oluşturduğu kaydedilen bildiride, “Artan stratejik rekabet döneminde yaşıyoruz. Çin’in artan iddiası ve politikaları ele almamız gereken sınamalar ortaya koyuyor.” ifadesi yer aldı.

Bildiride, Avrupa’daki kırılgan ve istikrarsız durumun stratejik rakiplere, terör örgütlerine uygun zemin hazırladığı belirtildi.

Böyle bir dönemde ABD ile bağların öneminin vurgulandığı bildiride, Avrupa-Atlantik bölgesinde toplu savunmanın temelini NATO’nun oluşturduğuna işaret edildi ve “daha güçlü bir Avrupa savunmasının” öneminin kabul edildiği, bunun NATO ile tamamlayıcı olması gerektiği ifade edildi.

Bildiride, “Karşılaştığımız güvenlik tehditleri ve sınamalar kapsam ve büyüklük olarak geliştiği için ortaklığımızı uzun vadeli işbirliğimiz temelinde bir sonraki seviyeye taşıyacağız.” ifadesine yer verildi.

İşbirliğinin artırılacağı alanlar özellikle jeostratejik rekabet, dayanıklılık konuları, kritik altyapıların korunması, yükselen yıkıcı teknolojiler, uzay, iklim değişiminin güvenlik etkileri ile dış müdahaleler ve bilgi manipülasyonları şeklinde sıralandı.

Ukrayna’ya desteği güçlendirmeliyiz

İmza töreninden sonra düzenlenen basın toplantısında konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, AB ve NATO’nun, artan jeostratejik rekabet karşısında ortaklıklarını üst seviyeye taşımaya kararlı olduklarını bildirdi.

“Moskova farklı bir Avrupa istiyor. Komşularını kontrol etmek istiyor, demokrasi ve özgürlüğü tehdit olarak görüyor. Bunun güvenliğimiz için uzun vadeli sonuçları olacaktır.” diyen Stoltenberg, şöyle devam etti:

“Artan stratejik rekabet karşısında Ukrayna’ya desteğimizi daha da güçlendirmeliyiz. Otoriter aktörler askeri olduğu kadar siyasi, ekonomik ve teknolojik araçlarla da çıkarlarımıza, değerlerimize ve demokratik ilkelerimize meydan okuyor. Çin’in artan kararlılığı ve politikaları, ele almamız gereken zorluklar sunuyor. Çevremizde devam eden çatışma ve istikrarsızlık, güvenliğimizi baltalıyor, stratejik rakipler ve terörist gruplar için verimli bir zemin sağlıyor.”

NATO Genel Sekreteri, bunlar karşısında AB ve NATO’nun işbirliklerini bir üst seviyeye taşımaya kararlı olduklarını kaydetti.

Stoltenberg, AB ile imzaladığı ortak deklarasyonun, NATO’nun Avrupa-Atlantik güvenliği için temel savunma aracı olmaya devam ettiğini de açıkça ortaya koyduğunu vurguladı.

AB, İsveç ve Finlandiya’nın NATO katılımını sabırsızlıkla bekliyor

AB Komisyonu Başkanı von der Leyen de Ukrayna’daki savaşın başlamasından bu yana AB ile NATO arasındaki işbirliğinin zaten geliştiğini söyledi.

Von der Leyen, “Bu 20 yıllık ortaklığı ve işbirliğini derinleştirmeliyiz çünkü Avrupa güvenliği tehdit altındadır. Bu durum İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği arzusunda yansıtılmıştır. İki ülkenin NATO’ya katılmalarını sabırsızlıkla bekliyoruz.” dedi.

Belarus ve İran’a yeni yaptırımlar

Rusya’ya askeri destek veren ülkelere ve Kremlin’e baskıyı artıracaklarını dile getiren von der Leyen, Belarus’a ve İran’a bu kapsamda yaptırımları genişleteceklerini bildirdi.

Von der Leyen, Belarus’a ayrıca yeni yaptırımlar uygulayacaklarını aktardı.

AB Konseyi Başkanı Michel de AB ve NATO’nun işbirliği ile daha güçlü olduklarını, Rusya’nın AB ve NATO’yu zayıflatma hedefine ulaşamadığını, tam tersinin olduğunu söyledi.

Michel, “AB ve NATO olarak her zamankinden daha yakınız.” dedi.

Stoltenberg, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılım sürecini değerlendirdi

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik süreçlerinin Türkiye’nin de onayıyla tamamlanacağına inandığını söyledi.

Stoltenberg, NATO ile AB arasındaki işbirliği konulu ortak deklarasyonun imza töreninden sonra AB Konseyi Başkanı Charles Michel ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile ortak basın toplantısı düzenledi.

İsveç’in Türkiye’nin taleplerinin hepsini karşılayamayacağına yönelik açıklamasıyla ilgili görüşü sorulan Stoltenberg, “İsveç ve Finlandiya’nın katılım protokollerinin tamamlanacağına ve tüm NATO üyelerinin katılım protokollerini meclislerinde onaylayacağına inanıyorum. Bu Türkiye için de geçerli.” dedi.

İki ülkenin NATO katılım sürecinin, ittifakın modern tarihindeki en hızlısı olduğunu vurgulayan Stoltenberg, İsveç ve Finlandiya’nın Türkiye ile Madrid’deki NATO Zirvesi’nde imzaladıkları üçlü muhtırayla terörle mücadelede işbirliği ve silah satışı kısıtlamalarının kaldırılmasında anlaştıklarını hatırlatarak, şöyle devam etti:

“Bunlar da yerine getiriliyor. Daha fazla bilgi ve istihbarat paylaşımı yapılan kalıcı bir mekanizma kurdular ve terör tehditlerine karşı daha yakın çalışıyorlar. Türkiye’nin meşru güvenlik endişeleri var. Hiçbir NATO müttefiki Türkiye kadar terörden yara almadı. O yüzden NATO müttefikleri ve İsveç ile Finlandiya’nın bu konuda daha fazla çalışmasını memnuniyetle karşılamalıyız.”

Stoltenberg ayrıca İsveç ve Finlandiya’nın henüz NATO üyesi olmamalarına rağmen üyelik başvurusu öncesine göre çok farklı bir noktada olduklarını belirtti.

ABD dahil bazı NATO ülkelerinin Finlandiya ve İsveç’e güvenlik garantileri verdiğini, NATO’nun bölgede varlığını artırdığını hatırlatan Stoltenberg, iki ülkenin yetkililerinin artık birçok seviyede NATO toplantıları ve faaliyetlerine katıldığını kaydetti.

Stoltenberg, “Türkiye ve Macaristan’da meclislerinin onayıyla katılım protokollerinin tamamlanmasının önemini görüyorum. Bunun olacağına inanıyorum.” diye konuştu.