Birleşmiş Milletler (BM) 77. Genel Kurul Başkanı Csaba Körösi, Rusya-Ukrayna savaşının sebep olduğu tahıl krizine atıfta bulunarak, Tahıl Koridoru Anlaşması’nın yenilenmesi için destek istedi.
Rusya-Ukrayna savaşı birinci yılına yaklaşırken düzenlenen BM Genel Kurulu Özel Acil Ukrayna Oturumu’nda konuşan Körösi, tüm tarafları “Karadeniz Tahıl Girişimi’nin Mart ayında yenilenmesine ve denetimlerin hızlandırılmasına” destek vermeye çağırdı.
Körösi, “Bu girişimin sürekli ve zamanında uygulanması, yalnızca hayat kurtarmak ve küresel fiyatları istikrara kavuşturmak için kritik olmakla kalmıyor, aynı zamanda eylem halindeki kriz yönetiminin güçlü bir örneğini sunuyor.” sözleriyle anlaşmanın önemine değindi.
Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş nedeniyle Avrupa’nın, on yıllardır görmediği çaresizlik, yerinden edilme, yıkım ve ölüme şahit olduğuna dikkat çeken Körösi, “Uluslararası insancıl hukukun doğrudan ihlali olan sivil altyapının sistematik olarak hedef alınması, milyonlarca Ukraynalıyı kışın ortasında enerjisiz, susuz ve ısısız bıraktı.” diye konuştu.
Genel Kurul Başkanı, “Moskova başlattığı savaşı sona erdirebilir ve bu korkunç kan dökülmesine bir son vermelidir.” diyerek, tüm tarafları ve uluslararası toplumu Birleşmiş Milletler Şartı’nın değerlerine, ilkelerine ve amaçlarına yeniden bağlı kalmaya çağırdı.
Ukrayna meşru müdafaa hakkını kullandı
BM Genel Kurulu’nda konuşan Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba, ülkesinde yaklaşık bir yıldır süren savaşla ilgili olarak, “Ukrayna, halkı yaşamları için savaşmayı seçerken BM Şartı’nda yer alan meşru müdafaa hakkını kullandı.” dedi.
“Her şeye rağmen, çok daha güçlü olan saldırganı durdurabildik ve onu yeni işgal edilen toprakların yarısından kovabildik.” diyen Kuleba, “Rusya’nın boş müzakere çağrılarına kimse kanmasın.” diye ekledi.
Ukrayna Dışişleri Bakanı, “Rus olarak yeniden eğitilmek üzere binlerce Ukraynalı çocuğun zorla nakledildiğini ve Rus ailelere evlatlık olarak verildiğini” belirterek, “Bu soykırımdır” dedi.
“Bu savaşta iki taraf yoktur: bir saldırgan ve bir kurban vardır.” ifadelerini kullanan Kuleba, bu nedenle üye devletleri BM Şart’ının, uluslararası hukukun ve Genel Kurul kararlarının tarafını tutmaya çağırdı.
Oylanacak kararın hiç bir faydası olmayacak
Ukrayna’dan sonra söz hakkı alan Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, “24 Şubat 2022’de tarihi başlatmak ve daha önce yaşanan her şeyi görmezden gelmek, Batı’nın başkalarını şaşırtma ve bu çatışmanın gerçek nedenlerini gizleme girişimidir.” diyerek hakkındaki suçlamara cevap verdi.
Nebenzia, Kiev yönetiminin Donetsk ve Luhansk halkına karşı “8 yıldır sürdürdüğü savaşı durdurmak için” ülkesinin özel askeri harekatına başladığını belirterek, Rusya Federasyonu’nu küresel veya bölgesel güvenliği yok etmekle suçlayan açıklamaların “ikiyüzlü” olduğunu vurguladı.
Rus temsilci, 2021’in sonunda Moskova’nın, gerilimi azaltma ve güvenlik garantileriyle ilgili birkaç girişimde bulunduğunu, ancak bu tür önlemlerin ABD ve müttefikleri tarafından reddedildiğini söyledi.
Nebenzia şunları ekledi:
“Ukrayna bir piyondan başka bir şey değil ve Moskova diplomatik bir çözüme hazır olsa da muhalifleri nükleer bir gücü yenebileceklerine dair beyhude yanılsamadan kurtulmuş değil. Oylanacak kararın hiçbir faydası olmayacak.”
Öte yandan, ABD’nin BM Dami Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield ise Rusya’nın geçen sene düzenlenen acil BM Güvenlik Konseyi toplantısında Ukrayna’ya saldıracağını inkar ettiğini anımsattı.
Rusya’nın inkar politikasının bugün de devam ettiğini değerlendiren Greenfield, “Ne olduğunu gördük. Anaokulları ve hastaneler bombalanıyor. Masum siviller katlediliyor. İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa’daki en kötü sığınmacı kriziyle karşı karşıyayız.” diye konuştu.
BM Genel Kurulu’nda yarın oylamaya sunulacak karar tasarısının tarihi bir tasarı olduğuna dikkati çeken Greenfield, “Diplomasi ve diyaloğu destekleyelim. Diplomasi ve diyaloğa ‘evet’ diyelim.” çağrısında bulundu.
Karar tasarısı oylanacak
Rusya-Ukrayna Savaşı birinci yılını doldururken, BM de hafta boyunca hem Genel Kurul hem de Güvenlik Konseyi çerçevesinde bölgedeki son güvenlik durumunu ele alacak.
Bugün düzenlenen Genel Kurulda Türkiye de dahil 70’ten fazla ülke temsilcisi konuşma yapacak. Yarın da sürecek olan oturumda bağlayıcılığı olmayan ancak birçok ülke tarafından desteklenmesi öngörülen bir karar tasarısı oylamaya sunulacak.
Karar tasarısında üye ülkelere Ukrayna’da kalıcı, kapsamlı ve adil bir barışı desteklemeleri talep edilirken, Rusya’dan da Ukrayna topraklarından tüm askeri güçlerini çekme çağrısı yapılacak.