Uluslararası finansal araştırma kuruluşu S&P Global’a bağlı analitik ajans IHS Markit tarafından yayınlanan verilere göre Rusya’nın imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), 53,6 puana yükseldi.

Ocak ayında 52,6 puana gerileyen imalat PMI endeksinin şubatta artış gösterdiğine dikkat çekilen IHS Markit raporunda, son verilerin Rus imalat sanayilerinin durumunda önemli bir iyileşme olduğunu gösterdiği, şubat ayında sektördeki genişleme hızının 2017’nin başından bu yana en hızlısı olduğu vurgulandı.

Analistler, Rus imalat sektöründeki iyileşmenin, ithal ikamesindeki gelişmeler ve yeni siparişlerdeki artıştan dolayı büyüme eğiliminde olduğunun altını çizerken, artan talep ve yeni müşteri kazanımı ile yeni siparişlerin arttığı, sektördeki hızın genel olarak Mart 2019’dan bu yana en yüksek seviyede olduğu eklendi.

Raporda, yüksek taleplerin ağırlıklı olarak yerli alıcılar tarafından sağlandığı belirtilirken, ihracat siparişlerinin ise düşüşünü sürdürdüğü aktarıldı.

Şubat ayı üretim maliyetlerinin ise Mayıs 2022’den bu yana en yüksek hızda arttığını bulan uzmanlar, maliyetlerdeki artışa tedarikçi fiyatları ve elverişsiz döviz kurunun neden olduğunu ifade etti.

Artan yeni siparişlerle birlikte artan üretim taleplerinin istihdamı da artırdığına vurgu yapılırken, işe alma faaliyetlerinin genel olarak mütevazı bir hızda genişlediği bildirildi.

Şubat ayında şirketlerin önümüzdeki 12 aya ilişkin üretim beklentisi tahminleri genel olarak yüksek kalırken, talebin daha da artması ve müşteri tabanının genişletilmesi umutlarının bu güveni artırdığı, öte yandan iyimserlik derecesinin ocak ayı seviyesine göre önemli ölçüde düşük kaldığı kaydedildi.

Raporda, şirketlerin satın alma faaliyetinin art arda altıncı kez yükseldiğine dikkat çekilirken, firmaların artan satış beklentisiyle malzeme stoklarını doldurduğu, alımlardaki artışın Ekim 1997’den bu yana en belirgin artış olarak kayda geçtiği açıklandı.

IHS Markit tarafından düzenlenen Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) hesaplamalarında 50 puanın üzerindeki değerler ticari aktivitede bir artışa, 50 puanın altındaki değerler ise sektörde yavaşlamaya işaret ediyor.

Türkiye İmalat PMI şubatta değişmedi

Eşik değer olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, manşet PMI, şubatta bir önceki aya göre değişmeyerek 50,1 düzeyinde gerçekleşti.

Türkiye’de yaşanan depremin girdi temini ve teslimatında yol açtığı zorluklar nedeniyle tedarikçilerin teslimat sürelerinde son 10 ayın en yüksek oranlı artışı kaydedildi.

Deprem, tedarik zincirleri üzerindeki etkilerinin yanı sıra bazı firmalarda operasyonları kesintiye uğratarak sektörde üretim hacminin azalmasına da yol açtı. Yine de söz konusu azalış, ılımlı düzeyde kaldı ve son bir yıllık dönemin ikinci en düşük oranında gerçekleşti.

Yeni siparişlerdeki yavaşlama da depreme bağlı olarak hız kazanırken, düşüş, son 16 ayın ikinci en ılımlı seviyesinde kaydedildi.

Nihai ürün stokları Aralık 2021’den bu yana en yüksek oranda azaldı

Geçen ay hem toplam yeni siparişlerde hem de yeni ihracat siparişlerinde ivme kaybı gözlendi. Üretim hatlarındaki duraksama ve ürün temininde yaşanan zorluklar, imalatçıların satın alma faaliyetlerini düşürmesine ve girdi stoklarının azalmasına neden oldu.

Arz ve üretim ile ilgili sorunlar, bazı firmaların sipariş gereksinimlerini karşılamak için mevcut stoklara yönelmesine yol açtı. Bunun sonucu olarak, nihai ürün stokları Aralık 2021’den bu yana en yüksek oranda azaldı.

Ham madde maliyetleri ve ücret artışlarının yanı sıra döviz kuru gelişmeleri, girdi fiyatlarının şubat ayında da belirgin şekilde yükselmesine yol açtı.

Girdi fiyatları enflasyonu, ocak ayına göre çok az değişim gösterdi ve genel olarak seri ortalamasına yakın düzeyde gerçekleşti. Buna bağlı olarak, nihai ürün fiyatları da keskin şekilde arttı ancak söz konusu artış, 2022 yılı genelinde kaydedilen ortalamanın altında kaldı.

Takip edilen 10 sektörden sadece birinde üretim arttı

İSO Türkiye Sektörel PMI şubat ayı raporuna göre, takip edilen 10 sektörden 8’inde üretim artışı gerçekleşen ocak ayının ardından depremin etkisiyle şubatta sadece bir sektör üretimini artırabildi.

Sadece ana metal sanayi ile sınırlı kalan büyüme, sektörde son 2 yılın en yüksek hızına ulaştı. Üretimde en keskin gerilemenin yaşandığı gıda ürünlerinin ardından ikinci en sert düşüş elektrikli ve elektronik ürünler sektöründe gerçekleşti.

Yeni siparişlerini artıran sektör sayısı, ocak ayında 7 iken, şubatta 3’e geriledi. Diğer yandan, yeni ihracat siparişleri, başta makine ve metal ürünleri olmak üzere 4 sektörde genişleme kaydetti.

Üretim endeksinin yanı sıra depremden en çok etkilenen ikinci PMI alt endeksi, tedarikçilerin ürün temininde ve teslimatında yaşadığı zorluklar nedeniyle tedarikçilerin teslimat süreleri oldu.

Şubat ayında gıda ürünleri ve metalik olmayan mineral ürünler hariç tüm sektörlerde teslimat süreleri artış gösterdi. En belirgin teslimat gecikmeleri ise giyim ve deri ürünleri ile kara ve deniz taşıtları sektörlerinde yaşandı.

Depremin üretim üzerindeki olumsuz etkisine rağmen sektörlerin çoğunluğu geçen ay istihdamı artırmaya devam etti. En güçlü istihdam artışı makine ve metal ürünlerde, en belirgin düşüş ise üretimin daralma eğilimini sürdürdüğü tekstil sektöründe gözlendi.

Şubat ayında girdi maliyeti enflasyonu genel olarak düşüş gösterdi. Girdi fiyatlarındaki artış sadece 2 sektörde ivme kazanırken, bu sektörler tedarik zincirlerindeki aksamalardan yoğun şekilde etkilenen giyim ve deri ürünleri ile kara ve deniz taşıtları oldu.

İlk çeyreğin ortasında satış fiyatları enflasyonu birçok sektörde hız kesmesinin yanı sıra tüm sektörlerde 2022 yılı ortalamalarının altında seyretti.

Açıklamada görüşlerine yer verilen S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, “Şubat ayındaki korkunç deprem, üretim hatları ve tedarik zincirleri başta olmak üzere Türk imalat sektörünü olumsuz etkiledi. Önümüzdeki aylarda depremden etkilenen bölgelerde ve sektör genelinde toparlanma belirtileri görmeyi ümit ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.