Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, bu yıl Rusya’dan Batı ülkelerine petrol ve petrol ürünleri arzının daha önceki hacimlerin yalnızca yüzde 40’ını oluşturacağını söyledi.
Novak, enerji sektörüyle ilgili haberleriyle tanınan Enerji Politikası dergisinde paylaşılan makalesinde, geçen yıl Rusya’nın daha önce Batı pazarlarına sattığı yaklaşık 40 milyon ton petrol ve petrol ürününü Doğu pazarlarına yönlendirdiğini kaydederken, “Bu trend bu yıl da devam edecek. Batıya daha önce ihraç edilen 223 milyon ton petrol ve petrol ürününün sadece 87 milyon tonu gönderilecek” dedi.
Rusya’nın petrol ve gaz ihracat coğrafyasını genişletmek için büyük bir potansiyel gördüğünün altını çizen Novak, yalnızca geçen yıl petrol, petrol ürünleri ve sıvılaştırılmış doğalgaz tedariki için farklı ülkelerden 20’den fazla başvuru aldıklarını, özellikle Asya’nın önümüzdeki otuz yıl içinde Rus enerji kaynaklarının ana tüketicisi olacağına inandıklarını vurguladı.
“Mayıs 2022’de, Rusya’dan Asya ülkelerine petrol arzı ilk kez Avrupa’ya gönderilen hacimleri aştı” diye yazan Başbakan Yardımcısı, güncel verilere göre 2022’de Rusya’nın dost ülkelere petrol ihracatındaki artışın yüzde 76, petrol ürünleri ihracatı artışının yüzde 20, boru hattı üzerinden doğalgaz ve LNG ihracatındaki ise büyümenin yüzde 8 olarak gerçekleştiğini kaydetti.
Rusya’nın yüzünü Doğu’ya çevirmesiyle ilgili söylemleri değerlendiren Novak, Rusya’nın enerji kaynakları ihracatını çeşitlendirmeye yönelik çalışmalarının bir yılı aşkın süredir devam ettiğini kaydederken, “Bugün böyle bir politikanın tamamen haklı olduğunu zaten görüyoruz. Doğu Sibirya-Pasifik Okyanusu ve Sibirya Gücü petrol ve gaz boru hatları da dahil olmak üzere Asya ülkelerine yönelik mevcut enerji altyapısı ve Yamal LNG projesi büyük ölçüde politikamızın doğruluğunu kanıtladı. Önemli miktarda enerji kaynağını derhal yeniden yönlendirebildik” ifadelerini kullandı.
AB, Hindistan’ı kullanarak Rus petrolü almaya devam ediyor
Avrupa Birliği (AB), yaptırım uyguladığı Rus petrolünün en büyük alıcısı konumuna gelen Hindistan’dan rafine petrol ürünleri alımını rekor seviyede artırdı. AB’nin enerji arz güvenliğini sağlamak için kendi yaptırımlarının çevresinden dolaşması, Rusya’ya yönelik ambargo tutumundaki çelişkiyi ortaya koyuyor.
Batılı ülkeler son dönemde sıklıkla yaptırımlardaki hukuki boşlukların giderilmesinin önlenmesini söylem ve gündemlerinde tutuyor ancak Rus ürünlerinin hedeflendiği şekilde kıtaya girmesinin önünü kesmiyor.
AB’nin Rusya’dan ham petrol ithalatına ambargosu 5 Aralık 2022’de, deniz yoluyla taşınan dizel ve sıvı yakıt (fuel-oil) gibi çeşitli rafineri petrol ürünlerine yönelik ithalat yasağı ve bu ürünlere tavan fiyat uygulaması ise 5 Şubat’ta başladı.
Londra merkezli uluslararası veri analitik şirketi Kpler’e göre, Hindistan’ın savaş öncesinde Ocak 2022’de Rusya’dan ham petrol ithalatı günlük 67 bin varil seviyesindeydi.
Savaşın başladığı Şubat 2022’de hiç Rus ham petrolü almayan Hindistan, Rusya’nın ambargolar sonrası petrolünü ucuza satmak zorunda kalmaya başlamasıyla ülkeden ham petrol ithalatını sürekli olarak artırdı.
Ucuz Rus ham petrolü alımını Mart 2022’de günlük 136 bin varil seviyesine çıkaran Hindistan, Haziran 2022’de Rusya’dan ham petrol alımını günlük 1,12 milyon varile kadar çıkardı.
AB’nin Rus ham petrolüne ambargo uygulamaya başladığı Aralık 2022’de Hindistan’ın ülkeden ham petrol alımı günlük 1,2 milyon varile ulaştı. Bu tarihten itibaren Hindistan’ın Rusya’dan ham petrol ihracatı hızla yükselerek mayısta günlük 2,15 milyon varili aştı ve yeni bir rekora imza attı.
Hindistan, savaştan önceki aya göre ülkeden ham petrol alımını mayısta neredeyse yüzde 1500 artırdı. Hindistan’ın Rusya’dan ham petrol alımı AB’nin ambargo uygulamaya başladığı Aralık 2022’ye göre mayısta yüzde 79 yükseldi.
Böylece, Hindistan Rus ham petrolünün en büyük alıcısı konumuna gelirken, Rusya da Hindistan’ın en büyük ham petrol tedarikçisi unvanını aldı. Savaş öncesinde en büyük pazarı AB olan Rusya, ham petrol ihracatının yüzde 90’ından fazlasını Hindistan ve Çin’e kaydırdı.
Hindistan’ın Rusya’dan ham petrol ithalatının ekonomik değeri yıllık 2,5 milyar dolar seviyesinden son bir yılda 30 milyar doların üzerine çıktı.
AB ülkelerinin Hindistan’dan rafineri petrol ürünleri ithalatı da zirvede
Savaş sonrasında AB’nin Hindistan’dan rafineri petrol ürünleri ithalatı da artışa geçti. Uygun maliyetli Rus ham petrolünü rafinerilerinde işleyen Hindistan, daha önce neredeyse hiç ihracat yapmadığı bazı AB ülkelerine dahi tedarikini artırdı.
Verilere göre, AB’nin enerji ticaret merkezlerinden biri olan Hollanda savaşın başladığı Şubat 2022’de Hindistan’dan günlük 28 bin varil seviyesinde rafineri petrol ürünleri ithal ederken, bu rakam Ocak 2023’te 76 bin varille zirveyi gördü. Hollanda’nın Hindistan’dan rafineri petrol ürünleri ithalatı mayısta günlük 49,2 bin varil oldu.
Savaş öncesi Hindistan’dan aralıklarla ithalat yapan Fransa, Rus petrolüne yaptırımların devreye girdiği Aralık 2022’den beri Hint rafineri petrol ürünleri ithalatını aralıksız sürdürdü. Bu tarihte günlük 12 bin varil olan ithalat seviyesi mayısta günlük 37 bin varile ulaştı.
Hindistan’dan savaş öncesindeki üç yılda neredeyse hiç petrol ürünleri ithalatı olmayan Almanya, Kasım 2022’de günlük 8,9 bin varille başladığı alımlarını günlük 10 bin varil üzerine çıkardı.
İtalya, Romanya, Belçika ve İspanya, özellikle son 6 ayda Hindistan’dan petrol alımlarını hızlandıran AB ülkeleri arasında yer aldı.
