Makroekonomik Analiz ve Kısa Vadeli Tahmin Merkezi (CMASF) uzmanları, ülkedeki düşük enflasyonun bilinmeyen nedenlerini açıkladı.
Uzmanlar, rublenin güçlenmesi ve istatistiksel baz etkisinin yanı sıra, Rusya’da geçen yılın ortasından bu yana enflasyonun yavaşlamasının ve bu yılın baharında rekor seviyelere gerilemesinin ek nedenleri olduğunu yazdığı raporunda, krizin zirvesinde enflasyondaki artışın geçen yılın ortasında keskin bir şekilde güçlenen döviz kuru faktörünün yattığı, geçen yılın mart ayında, Moskova Borsasında dolar kurunun 121,5 ve Euro kurunun 132,4 rubleye mal olduğu hatırlatıldı.
Geçtiğimiz yıl küresel fiyatlardaki sıçrama ve ithalattaki şok daralma karşısında Rusya’da döviz arzında büyük artış yaşandığına dikkat çeken uzmanlar, yaz sonundan bu yana döviz kurunun gözle görülür şekilde zayıflamaya başladığını ve enflasyondaki düşüşteki rekorun bu yılın ilk yarısında kırıldığını vurguladı.
Rusya Federal İstatistik Servisi Rosstat’a göre, Nisan 2023’te enflasyon oranları son üç yılın en düşük seviyesine ulaşarak yıllık bazda yüzde 2,3’ye gerilemişti.
Uzmanlar, enflasyondaki keskin düşüşü dört belirsiz faktörün de etkileyebileceğini söylerken, ilk olarak, bu durumun yaptırım şokuyla ilişkili olarak Rusya ekonomisindeki talep açığından kaynaklandığını ifade etti.
İkinci faktör ise ihracat kısıtlamaları sonucu iç pazarda arz fazlasının (esas olarak hammadde) ortaya çıkması etkilerken, sanayi malları için üretici fiyatlarındaki geçici düşüş ve hükümetin Rusya ekonomisi için tehlikeli olan yerel fiyatlardaki artışı kontrol eylemleri de düşük enflasyonu destekledi.
Uzmanlara göre Rusya’da bu zamana kadar yaşanan düşük enflasyona neden olan üçüncü faktör, bir dizi küresel markanın Rusya iç pazarından çekilmesi ve sonuç olarak bunların benzer tüketici özellikleriyle, ancak markasız veya farklı isimli mallarla değiştirilmesi olurken, tüketicilerin paralel ithalat ve farklı yollarla ülkede satılan marka ürünlere bu sayede daha az harcama yapabildiğini kaydetti.
Dördüncü nedenin Rusya’ya referandumla katılan yeni bölgelerin rubleye geçişiyle birlikte ekonomideki para talebinin artması olduğuna inanan uzmanlar, bunun para arzında oldukça belirgin bir genişlemeyi, emisyonu artırmayı mümkün kıldığını söylüyor.
Öte yandan artan tüketici fiyatlarının para talebinin genişlemesini yavaşlatacağını vurgulayan CMASF uzmanları, Rusya’da enflasyonu düşürücü etkilerin etkisinin giderek azaldığını, enflasyon yanlısı etkilerin ise etkisini artırdığını belirtirken, bu nedenle yılın ikinci yarısında enflasyonun hızlanacağı görüşünde.
CMASF’ye göre yıl sonuna kadar yüzde 4,7-5,1 bandına ulaşacak.
Ekonomik Kalkınma Bakanlığı’nın resmi tahminine göre ise yıl sonunda enflasyon oranlarının yüzde 5,3 olacağı, 2024’te ise yüzde 4 hedefine geri döneceği öngörülüyor.