Dün, 4 Temmuz 2023’te Rusya basını ve haber kanallarında gündemi oluşturan ve en çok işlenen haber başlıkları şu şekilde oldu;
Putin: Rusya’ya karşı hibrit savaş yürütülüyor
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dış güçlerce Rusya’ya karşı hibrit savaş yürütüldüğünü ve benzeri görülmemiş ölçekte gayrimeşru yaptırımlar uygulandığını söyleyerek “Rusya, dış baskılara, yaptırımlara ve provokasyonlara güvenle direniyor ve direnecek.” dedi.
Putin, Hindistan’ın ev sahipliğinde video konferans yoluyla gerçekleştirilen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi’nde konuşma yaptı.
ŞİÖ’nün yapıcı bir temel üzerinde kurulu olduğunu dile getiren Putin, örgütün uluslararası ilişkilerde giderek daha önemli bir rol oynadığını, barış ve istikrarın korunmasına, üye devletlerin sürdürülebilir ekonomik büyümesinin sağlanmasına ve halklar arasındaki bağların güçlendirilmesine gerçek katkılar sunduğunu belirtti.
Putin, dünyada jeopolitik çelişkilerin şiddetlendiğini, uluslararası güvenlik sisteminin bozulmaya devam ettiğini, gelişmiş ülkelerdeki kontrolsüz borç birikimi nedeniyle küresel ekonomik ve mali kriz risklerinin, sosyal tabakalaşma ve yoksulluğun arttığını, gıda ve çevre güvenliğinin kötüye gittiğini vurgulayarak “Tüm bu sorunlar çatışma potansiyelinde gözle görülür bir artışa yol açtı. Rusya tüm bunları doğrudan kendi üzerinde hissediyor.” şeklinde konuştu.
Ukrayna, Moskova bölgesine İHA saldırısı girişiminde bulundu
Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın Moskova bölgesine yönelik insansız hava araçlarıyla (İHA) saldırı girişiminde bulunduğunu bildirdi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Bu sabah, Kiev rejiminin 5 İHA ile Moskova bölgesi ve Novaya (Yeni) Moskova’da bulunan hedeflere yönelik terör saldırısı gerçekleştirme girişimi engellendi.” ifadelerine yer verildi.
İHA’lardan 4’ünün Rus hava savunma sistemlerince imha edildiği, 1’inin de elektronik araçlarla engellendiği ve bölgeye düştüğü kaydedilen açıklamada, olayda yıkım ve yaralıların olmadığı belirtildi.
Vnukovo Havalimanı’nda güvenlik tedbirleri alındı
Diğer yandan, Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin, İHA saldırısı girişimi nedeniyle başkent Moskova’daki Vnukovo Uluslararası Havalimanı’nda güvenlik tedbirlerinin alındığını bildirdi.
Havalimanına iniş yapan seferlerin bir kısmının diğer havalimanlarına yönlendirildiğini aktaran Sobyanin, yerel saatle 08.00 itibarıyla havalimanının normal çalışma koşullarına döndüğünü kaydetti.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg’in görev süresi uzatıldı
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in görev süresinin, dördüncü kez 1 yıl daha uzatılması kararlaştırıldı.
Kararın, 11-12 Temmuz’da Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta düzenlenecek NATO Zirvesi’nde devlet ve hükümet başkanları tarafından onaylanacağı belirtildi. Bu kararla görev süresi 30 Eylül’de bitecek olan Stoltenberg, 1 Ekim 2024’e kadar NATO Genel Sekreteri olarak görev yapmaya devam edecek.
Jens Stoltenberg, 1 Ekim 2014’ten bu yana görevde bulunuyor. Eski Norveç Başbakanı Stoltenberg’in görev süresi, daha önce 3 kez uzatılmıştı.
Stoltenberg’in Şubat 2022’de Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının başlamasından hemen önce ülkesinde Merkez Bankası başkanlığına geleceği açıklanmıştı. Savaşın başlamasından kısa süre sonra Stoltenberg’in görev süresi uzatıldı.
Norveç Merkez Bankası, dünyanın en büyük fonu olan Norveç Varlık Fonu’nu yönetiyor. Fonun büyüklüğü 1,4 trilyon doları aşıyor.
İran, Şanghay İşbirliği Örgütü’ne katıldı
Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİO) genel sekreterliği, İran’ın birliğe üyeliğinin tüm üyelerin onaylıyla birlikte kabul edildiğini duyurdu.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi Şanghay İşbirliği Örgütü’ne üyeliğin İran’a güvenliğini güçlendirmesine destek olacağını vurgularken, aynı zamanda birliğin ülkenin egemenlik ve sürdürülebilir ekonomik kalkınmasında yardım edeceğinin altını çizdi.
Reisi, konuşmasında, Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin İran’ın üyeliği ile ilgili sıcak sözlerini ve bu zirveye ev sahipliği yapma çabalarını çok takdir ettiklerini belirtirken, “ŞİÖ üyelerine, İran İslam Cumhuriyeti’ni birliğe kabul ettikleri için İran hükümeti ve halkım adına minnettarlığımızı ifade etmek istiyorum” ifadelerini kullandı.
İran’ın ŞİÖ’ye üyeliğinin cumhuriyete ekonomik kalkınma için bir fırsat sağlayacağını kaydeden Reisi, ABD dolarını terk etmek gerektiğine, bunun bir hegemonya aracı olduğuna vurgu yaparak, ülkesinin bölgede ulaşım koridorları oluşturmak için Rusya ile işbirliğini genişleteceğini dile getirdi.
Rusya ve Myanmar’dan nükleer enerjide yeni iş birliği
Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom heyetinin Myanmar’a düzenlediği çalışma ziyaretinde iki ülke arasında barışçıl nükleer enerji kullanımı ve diğer ilgili yüksek teknoloji alanlarında yürütülen iş birliği çabalarının ilk sonuçları değerlendirildi.
Şirketten yapılan açıklamaya göre, ziyaret sırasında Rosatom Genel Müdür Yardımcısı Nikolay Spassky ve Myanmar Bilim ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Aung Zeya arasında ortak koordinasyon komitesinin ilk toplantısı yapıldı.
Toplantıda, Rus ve Myanmarlı yetkililer, düzenleyici bir çerçeve oluşturma, nükleer altyapısını geliştirme, personel eğitimi ve Myanmar’da halkla birlikte çalışma konularını ele aldı.
Spassky, Myanmar Bilim ve Teknoloji Bakanı Myo Thein Kyaw ve Myanmar Elektrifikasyon Bakanı Taung Khan ile de bir araya geldi. Toplantıda, Rus tasarımına dayalı güç ünitelerinin inşası ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu yönergelerine uygun olarak Myanmar’da nükleer altyapısının geliştirilmesi odağında ilgili bakanlıklar arasındaki önemli iş birliği alanları değerlendirildi.
AB, Karadeniz tahıl anlaşmasının uzatılmasını istiyor
Avrupa Birliği (AB), Ukrayna tahılının uluslararası piyasalara gönderilmesini sağlayan Karadeniz Tahıl Girişimi adlı anlaşmanın uzatılması için çağrı yaptı.
AB Komisyonu sözcülerinden Peter Stano, basın toplantısında tahıl anlaşması hakkındaki soruyu yanıtlarken, AB olarak önceliklerinin Ukrayna tahılının dünya pazarına ulaşması olduğunu söyledi.
Stano, “Bu girişimin tüm taraflarına anlaşmanın uzatılması çağrısında bulunuyoruz. Türkiye ve Birleşmiş Milletler öncülüğündeki görüşmeleri gereklilik olarak değerlendiriyoruz.” dedi.
Rusya: Tahıl anlaşmasını uzatmak için hiçbir gerekçe yok
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Batı’nın mevcut konumu ve Birleşmiş Milletler’in (BM) sessizliği dikkate alındığında, 17 Temmuz’da sona erecek olan Karadeniz Tahıl Girişimi adlı anlaşmayı uzatmanın hiçbir gerekçesi olmadığını bildirdi.
Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan yazılı açıklamada, BM liderliğinin örgüt için iki uygunsuz durum konusunda sessiz kaldığına dikkat çekilirken, ilk uygunsuz durumun Tolyatti-Odessa amonyak boru hattının patlatılması olduğu, diğer durumun ise en fakir ülkelere Rus gübrelerinin karşılıksız teslimatı olduğu vurgulandı.
Aynı zamanda, Batı’nın Rusya’ya yönelik uyguladığı gıda ve gübre tedariklerini kısıtlayan yaptırımların hafifletilemeyeceğinin de kamuoyuna ilan edildiğini kaydeden Dışişleri Bakanlığı, mesajında, “Bu koşullar altında, süresi 17 Temmuz’da dolan Karadeniz Tahıl Girişimi’nin daha fazla devam ettirilmesi için hiçbir temel olmadığı aşikardır” ifadelerine yer verdi.
Otomobil alacaklara kötü haber
Rusya’nın dev oto bayilerinden Avtodom, sonbaharın başlamasıyla birlikte, sıfır km otomobil maliyetlerinin döviz kurundaki artış nedeniyle önemli ölçüde artacağı konusunda uyardı.
Rossiyskaya Gazeta’ya konuşan Avtodom Şirketler Grubu ve AvtoSpetsTsentr Şirketler Grubu’nun satın alma departmanı başkanı Vladimir Zhelobov, yaz sonu itibariyle yüzde 15-20’lik bir fiyat artışına hazırlanma çağrısında bulunurken, “Avrupa markalarının otomobilleri tükeniyor ve yakında mevcut dolar ve Euro kurunda yurt dışından ithal edilecek sıfır km otomobillerin fiyatları keskin artış gösterecek” ifadelerini kullandı.
BM Genel Sekreteri’nden ŞİÖ üyelerine işbirliği ve diyalog çağrısı
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) üyelerine küresel ısınma, eşitsizlik ve yeni teknolojilerin yönetilmesi gibi sınamaları çözmek için diyalog ve işbirliği çağrısı yaptı.
Guterres, Hindistan’ın ev sahipliğinde video konferans yöntemiyle düzenlenen ŞİÖ Liderler Zirvesi’ne mesaj gönderdi.
ŞİO Liderler Zirvesi’nin küresel sınama ve tehditlerin arttığı bir dönemde gerçekleştiğine dikkati çeken Guterres, dünyanın artan bölünmüşlük ve gerginlikler bağlamında birlikte çalışması gerektiğini söyledi.
Guterres, bölünmüşlüklerin küresel krizlere ve geleneksel olmayan güvenlik tehditlerine farklı yaklaşımlar, Kovid-19 ve Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısıyla derinleştiğine işaret etti.
“Küresel ısınma, eşitsizlik ve yeni teknolojilerin yönetilmesi gibi günümüzün küresel sınamaları sadece diyalog ve işbirliğiyle çözülebilir.” diyen Guterres, bunun için birlikte hareket etmenin önemli olduğuna işaret etti.
Guterres, çözüm için birlikte hareket etmeyi gerektiren üç temel alanı iklim krizi, yapay zeka ve biyoteknoloji ile ülkeler arasındaki eşitsizlik olarak sıraladı.
Şanghay İşbirliği Örgütü Zirvesi’nde Yeni Delhi Deklarasyonu imzalandı
Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi kapsamında düzenlenen Devlet Başkanları Konseyi’nde, Yeni Delhi Deklarasyonu kabul edildi.
ŞİÖ tarafından yayımlanan belgeye göre üye devletler, terörizm, ayrılıkçılık ve radikalleşmeyle mücadeleye güçlü bağlılıklarını yineledi.
Deklarasyonda egemenlik, bağımsızlık, devletlerin toprak bütünlüğü, eşitlik, karşılıklı fayda, ülkelerin içişlerine müdahale etmeme ve güç kullanma tehdidinde bulunmama gibi karşılıklı saygı prensipleri vurgulanarak, anlaşmazlıkların ve krizlerin diyalog ve uzlaşıyla barışçıl bir şekilde çözülmesine olan bağlılık ifade edildi.
Ayrıca terörist, ayrılıkçı ve radikal grupların faaliyetleriyle mücadelede uluslararası toplumun ortak hareket etmesinin öneminin altı çizilerek, dini hoşgörüsüzlük, saldırgan milliyetçilik, etnik ve ırksal ayrımcılık, Müslüman karşıtlığı, faşizm ve aşırı milliyetçilik gibi fikirlerin yayılmasını engellemeye dikkat edilmesi gerektiği belirtildi.
