G7 ülkeleri ile birlikte Avrupa Birliği’nin (AB) uyguladığı petrol ambargosu nedeniyle bütçe gelirleri düşen Rus hükümetinin yerli şirketlerden istediği “gönüllü katkı” uygulamasına dev kamu bankası Sberbank’ın katkısının 3 milyar rubleye ulaşacağı bildirildi.

Sberbank Basın Servisi tarafından yapılan açıklamada, bankanın bu tutarı 30 Kasım 2023 tarihine kadar teminat olarak yatıracağı vurgulanırken, mesajda, “Rusya Federasyonu’nda ki en büyük vergi mükelleflerinden biri olan Sberbank, 2022 yılında 310 milyar ruble tutarında gelir vergisi ödemiş, ayrıca aynı dönemde 565 milyar ruble tutarında temettü ödemesi gerçekleştirmiştir. Kasım ayı sonu planlanan tek seferlik ek gelir vergisi ödemesi de 3 milyar ruble olarak gerçekleşecektir” ifadelerine yer verildi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından 4 Ağustos’ta imzalanan tek seferlik ek gelir vergisi uygulamasının 2021 ve 2022 karları 1 milyar rubleyi aşan şirketleri etkiliyor.

Vergi oranı fazla kârın yüzde 10’u olarak belirlenirken, aynı zamanda şirketin 2023 yılında vergiyi ödemesi halinde oran yüzde 5’e indirilirken, Sberbank’ın daha az vergi ödemek için kasım ayına kadar ödeme yapmayı planladığı belirlendi.

Yasa gereği vergi ödemesin 28 Ocak 2024 tarihinden önce yapılması gerekiyor.

Hükümet, tek seferlik tahsilat sonucunda bütçeye 300 milyar ruble ek gelir sağlanmasını planlarken, bu fonların daha sonra sosyal alanı desteklemeye yönlendirilmesi bekleniyor.

Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, işletmelerle mutabakata varılarak alınan kararla yürürlüğe giren uygulamanın “tek seferlik” nitelik taşıdığına değinirken, bu uygulamayı kalıcı yapmayı düşünmediklerini ifade etmişti.

Uygulama itirazlara neden olmuştu

2021 ve 2022 için aritmetik ortalama karı 1 milyar rubleyi aşan şirketlerin listeye girdiği tek seferlik vergi uygulamasında, küçük ve orta ölçekli işletmeler, birleşik tarım vergisi mükellefleri, kömür madencileri ve ayrıca petrol ve gaz sektöründeki şirketler yer almayacak.

Kommersant’a konuşan uzmanlar, bu şirketler için bu yıl için zaten ek vergi muafiyetleri sağlandığını hatırlatırken, milletvekillerinin ise son yıllarda enerji fiyatları nedeniyle rekor kar elde eden petrol ve gaz şirketlerinin tek seferlik vergi uygulaması dışında bırakılmasından şikayetçi olduğu anlaşıldı.

Maliye Bakanlığı bu vergi uygulamasıyla bütçeye en az 300 milyar ruble toplamayı beklerken, uygulama 2 bin 500 şirketi veya toplam kurumsal vergi mükelleflerinin yüzde 3’ünü etkileyecek.

Sektörel bağlamda ilk 50 ödeyici arasındaki gelir dağılımında yüzde 20’lik pay katı mineral madenciliği alanındaki işletmelere düşerken, yüzde 19’u mineral gübre üreticileri, yüzde 13’ü metalürji, yüzde 12’si toptan ve perakende, yüzde 9’u bankacılık sektörü, yüzde 5’i petrokimya, yüzde 1’lik kısmı ise inşaat şirketleri, imalat ve lojistik sektörlerini oluşturuyor.

Maliye Bakan Yardımcısı Aleksey Sazanov’un önceki gün RIA Novosti ile yaptığı bir röportajda, aşırı gelirlerin sağlandığı gibi durumlar ortaya çıktığında gelecekte de gönüllü vergi uygulamasının dikkate alınabileceğine vurgu yaparken, uzmanlar ise tek seferlik vergi uygulamasında yer alan şirketler arasında geçtiğimiz yıllarda küresel enerji fiyatlarındaki artış sayesinde “süper karlar” elde eden petrol ve gaz sektörünün yer almamasından şikayetçi.

Yeni İnsanlar Partisi Milletvekili Alexander Demin,Duma’da yasanın tartışıldığı sırada yaptığı konuşmasında, “Piyasa durumu ve artan hammadde fiyatları üzerinden gelir elde edenler değil, pandemi ve askeri operasyon zemininde bu iki yıl boyunca günlerce uyumayanların vergi kapsamına girdiğinden endişeliyiz” diye konuştu.

Komünist Partisi de aynı mantıkla yasa tasarısına itiraz ederken, partinin Milletvekili Yevgeny Bessonov, “Devlet Başkanı (Vladimir Putin) tarafından belirlenen görevleri yerine getiren büyük sanayi işletmeleri bu vergi kapsamına girmiştir” dedi.