Avrupa Birliği’nin (AB), Rusya’dan fosil yakıt ithalatını birkaç yıla kadar bitirme hedefi belirlemesine rağmen bu ülkeden sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatını rekor seviyelere yükseltmesi dikkati çekiyor.
Uluslararası sivil toplum kuruluşu Global Witness ile Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi (CREA) verilerine göre, Ukrayna’daki savaşla birlikte Rusya’ya enerjide bağımlılıktan kurtulmak isteyen AB ülkeleri, Rus LNG’sinin en büyük alıcısı konumunda bulunuyor.
AB ülkeleri son dönemde Rusya’dan savaş öncesine kıyasla daha fazla miktarda LNG ithal ediyor.
Rusya’nın LNG ihracatında AB ülkelerinin payı 2021’in ocak-temmuz döneminde yüzde 39 seviyesindeyken, bu oran 2022’de yüzde 49’a, 2023’te yüzde 52’ye tırmandı. Böylece, AB ülkeleri savaşa rağmen Rus LNG’sinin yarıdan fazlasını satın aldı.
AB ülkeleri ocak-temmuz döneminde Rusya’dan toplam 13,2 milyar metreküple rekor miktarda LNG ithal etti.
AB’nin LNG ithalatı savaş öncesindeki 2021 yılının aynı döneminde 9 milyar metreküp seviyesinde bulunuyordu. Böylece, AB ülkelerinin bu yılın 7 ayında Rus LNG’si ithalatı savaş öncesindeki seviyenin yüzde 46,6 üzerine çıktı.
Ayrıca, 7 aydaki LNG ithalatı için AB ülkeleri Rusya’ya yaklaşık 5,3 milyar avro ödeme yaptı.
AB ülkeleri arasında Rus LNG’si alımında ilk sıralarda İspanya ve Belçika yer aldı. Bu dönemde, Rusya’nın toplam LNG satışlarının yüzde 18’i İspanya’ya, yüzde 17’si de Belçika’ya yapıldı.
Rusya, küresel LNG ihracatında Avustralya, ABD ve Katar’ın ardından dördüncü sırada yer alıyor.
AB ülkeleri, geçen yıl toplam LNG ithalatının yüzde 44’ünü ABD’den, yüzde 17’sini Rusya’dan ve yüzde 13’ünü Katar’dan gerçekleştirmişti.
AB’nin toplam LNG ithalat kapasitesi yıllık yaklaşık 157 milyar metreküp seviyesinde bulunuyor. Bu kapasite AB ülkelerinin toplam gaz talebinin yaklaşık yüzde 40’ını karşılamaya yeterli olmakla birlikte Avrupa’nın çeşitli bölgelerindeki darboğazlar ve altyapı sınırlamaları LNG’nin bütün ülkelere aktarılmasına engel oluyor.
AB, Rusya-Ukrayna savaşı öncesinde kullandığı doğal gazın yüzde 40’ını Rusya’dan ithal ediyordu. Savaşla birlikte Rusya’nın AB’ye doğal gaz sevkiyatındaki pay yüzde 8 seviyesine kadar düştü.
Öte yandan, AB, geçen yıl yeni bir enerji stratejisi hazırladı. Bu kapsamda AB, 2027 yılına kadar fosil yakıtlarda Rusya’ya olan bağımlılıktan tamamen kurtulmayı planlıyordu. Ancak AB’nin Rusya’dan LNG ithalatındaki artış belirlenen hedefle uyumsuzluğu ve tutarsızlığı ortaya koydu.
Rusya’nın fosil yakıt gelirleri 400 milyar avronun üzerinde
Rusya, savaşın başladığı 24 Şubat 2022 tarihinden bu yana fosil yakıt ihracatından toplam 413 milyar avro gelir elde etti.
Bu gelirin 277 milyar avrosu petrol, 101 milyar avrosu doğal gaz ve 35 milyar avrosu da kömür satışlarından kaynaklandı.
AB ülkeleri savaşın başlangıcından bu yana Rusya’dan yaklaşık 162 milyar avroluk fosil yakıt alımı yaptı. Bunun 3,4 milyar avrosu kömüre, 64 milyar avrosu doğal gaza ve 94,6 milyar avrosu petrole ödendi. Bu durum, AB ülkelerinin savaşa rağmen Rusya’dan fosil yakıt alımına devam ettiğini gösteriyor.
AB, Rus kömürü ile ham petrol ve petrol ürünlerine ambargo kararına rağmen, ihtiyaç duyduğu Rus doğal gazına herhangi bir yaptırım uygulamaktan imtina ediyor.
Bununla birlikte, Rusya’dan Avrupa ülkelerine boru hatlarıyla doğal gaz sevkiyatı ise büyük ölçüde geriledi. Savaş öncesinde Rusya, Avrupa’ya yılda 150 milyar metreküp kadar doğal gaz satarken, bu rakam geçen yıl 60 milyar metreküp civarına kadar geriledi. AB söz konusu doğal gaz açığını uluslararası piyasalardan yüksek miktarlarda ve pahalı biçimde LNG alarak telafi etmeye çalışıyor.