Birleşik Federal İflas Bilgileri Kaydı (Fedresurs) siyesinde yayınlanan verilere göre, 2024’ün ilk üç ayında başlatılan mahkeme dışı iflas prosedürlerinin sayısı geçen yılın aynı dönemine göre beş kat daha fazla oldu. Mahkeme yoluyla iflas oranındaki artış hızı ise önemli ölçüde düştü (yüzde 40,3’ten yüzde 18,2’ye geriledi).

Ekim 2015’ten bu yana kişisel iflas mekanizmasının hayata geçirilmesinden bu yana mahkemeler, 1,19 milyon vatandaş ve bireysel girişimciyi iflas etmiş olarak tanıdı. 2024 yılının ilk üç ayında bu statüyü 89.8 bin kişi aldı, bu da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,2’lik bir artışa işaret ediyor (2023 yılının ilk üç ayında 75,97 bin). Bu, bir önceki yıla göre önemli ölçüde daha az. 2023 yılının Ocak-Mart döneminde, bu oran 2022 yılının aynı dönemine kıyasla yüzde 40,3 arttı.

“Fedresurs” başkanı ve Interfax Group genel müdür yardımcısı Aleksey Yukhnin’e göre bu eğilim, diğer şeylerin yanı sıra, vatandaşların kişisel iflasları için mahkeme dışı prosedürlerin geliştirilmesiyle bağlantılı.

Vatandaşların mahkeme dışı iflasa ilgisi

Çok fonksiyonlu merkezler (MFC) aracılığıyla yürütülen basitleştirilmiş kişisel iflas prosedürüne olan ilgi vatandaşlar arasında giderek artıyor. İstatistiklere göre bu merkezlere yapılan başvurular giderek daha sık başarılı oluyor. 2024’ün ilk çeyreğinde başvuruların sadece yüzde 8’i reddedilirken, bir yıl önce bu oran yüzde 30’a kadar çıkmıştı.

Söz konusu dönemde, 12 bin 654 prosedür başlatıldı, bu da 2023 yılının Ocak-Mart dönemine göre beş kat fazla (2 bin 504). Başlatılan prosedürlerin yarısından fazlası, 3 Kasım 2023 itibariyle mahkeme dışı prosedürlere erişimleri basitleştirilen emekliler arasındaydı. Bu tarihten itibaren onlar, diğer sosyal ödeme alanlar gibi, icra işlemlerinin başlamasından bir yıl sonra ilgili başvuruyu MFC’ye yapma hakkına sahip oldular. Bundan önce, devletten düzenli ödemeler aldıkları için mahkemelere başvurmadan iflas prosedürünü başlatamıyorlardı. Buna ek olarak, mahkeme dışı iflasın başlatılmasına izin verecek şekilde herkes için borç aralığı genişletildi. Şimdi 25 bin ruble ile 1 milyon ruble arasında, daha önce ise 50 bin – 500 bin ruble aralığındaydı.

Yukhnin konu hakkında yaptığı açıklamada “Erişim kriterlerinin genişletilmesinden hemen sonra prosedür, başta emekliler olmak üzere yeni vatandaş kategorileri tarafından aktif olarak kullanılmaya başlandı. En savunmasız toplum katmanları için borç yükünden ücretsiz kurtulmanın yüksek sosyal önemi göz önüne alındığında, bu girişimin başarılı olduğunu söyleyebiliriz.” diye konuştu.

Eylül 2020’den Mart 2024’e kadar toplamda, 17,26 milyar ruble toplam borç tutarı ile 42 bin 102 mahkeme dışı prosedür başlatıldı. İstatistikler, 7,3 milyar ruble borcu olan 21 bin 267 prosedürün tamamlandığını gösteriyor.